شجریان علیه منافقین

شجریان علیه منافقین

منصوره آستانه‌پرست درباره رابطه مرحوم شجریان با شهید آستانه‌پرست گفت: وقتی خبر ترور و شهادت پدرم (شهید آستانه‌پرست) به مرحوم شجریان رسید بسیار ناراحت و اندوهگین شده بود. گفته بود که خدا این مجاهدین (منافقین) را لعنت کند که استاد ما را اینطور از ما گرفتند. با اینکه ۱۶ یا ۱۷ سالی پدرم از ایشان بزرگتر بود و معلم او بود، اما به دلیل روابط خانوادگی که داشتیم ایشان تقریبا همیشه پدرم را می‌دید. ترور پدرم، ایشان را بسیار ناراحت کرد.
ناگهان دردهایم آرام گرفت، از بدنم جدا شدم و پرواز کردم
مغز در تجربه‌های نزدیک به مرگ

ناگهان دردهایم آرام گرفت، از بدنم جدا شدم و پرواز کردم

تجربه‌های نزدیک به مرگ هنگامِ حوادث مهلکِ خاصی رخ می‌دهند که طی آن‌ها بدن به خاطر ترومای غیرنافذ، حملۀ قلبی، خفگی، شوک و ... آسیب می‌بیند. حدود یک‌دهم از بیماران ایست قلبی در بیمارستان چنین چیزی را تجربه می‌کنند. هزاران نفر از بازماندگان این موقعیت‌های دردناکِ نامعلوم از تجربۀ ترک بدن آسیب‌دیدۀ خود و مواجه با قلمرویی ورای زندگی روزانه، که محدودیت‌های معمول زمان و مکان بر آن حاکم نیست، گفته‌اند. این تجربه‌های نیرومند و رازآمیز ممکن است برای همیشه زندگی آن‌ها را تغییر دهد.
رسیدن به خوشبختی به سبک استاد بدبینی

رسیدن به خوشبختی به سبک استاد بدبینی

ما می‌توانیم همۀ آن چیز‌هایی را که به ما احساس خوشبختی می‌دهند داشته باشیم و باز هم از احساس خوشبختی محروم باشیم. وضع از این قرار است، چون درد و رنجْ بی‌وقفه چیز‌هایی را پیش رویمان عَلَم می‌کنند که نسبت به آن‌ها حس خوبی نداریم، اما این می‌تواند به این دلیل باشد که ما همۀ آن چیز‌هایی را که به ما احساس خوبی می‌دهند از یاد برده‌ایم؛ مثل آن لقمۀ غذا پس از خوردن آن.
تاملی در فلسفه ویتگنشتاین؛ فیلسوف بنیان کن

تاملی در فلسفه ویتگنشتاین؛ فیلسوف بنیان کن

اگر بگوییم ویتگنشتاین از برجسته‌ترین فیلسوفان قرن بیستم است، گزافه نگفته‌ایم. او یکی از بنیانگذاران فلسفه زبان است که البته اندیشه‌های او منحصر به زبان نیست. ویتگنشتاین شأن فلسفه را توضیح دادن توصیف می‌کند. از نظر او فیلسوف کسی نیست که نظریه‌ای بر نظریات بیفزاید بلکه کسی است که هر آنچه را هست روشن کند. به عبارتی فیلسوف از زبان‌پردازی می‌پرهیزد و مشخص می‌کند که هر سخن به چه معناست.
«سایه» و «پَر سوم»؛ آش نخورده و دهان سوخته

«سایه» و «پَر سوم»؛ آش نخورده و دهان سوخته

فرزند امیرهوشنگ ابتهاج (هــ. ا. سایه) بار دیگر نسبت به انتشار متن جعلی درباره «پَر سوم» در «شاهنامه» که به این شاعر منسوب شده است واکنش نشان داد و تاکید کرد: «مطلبی که درباره پر سوم و فردوسی دست به دست می‌شود جعلی است».
سرنوشت سینما موج نو در راه است یا ورشکستگی؟
گزارشی درباره چگونگی ادامه مسیر تولید در سینما

سرنوشت سینما موج نو در راه است یا ورشکستگی؟

محمد آفریده، مدیر سابق مرکز گسترش سینمای مستند می‌گوید: «در حال حاضر با شرایط کرونایی همچنین اقتصاد ضعیف و تورم، تولید یک فیلم معمولی نزدیک به ۴ میلیارد تومان هزینه دارد-که ممکن است در آینده بیشتر هم بشود-، اما سازندگان می‌توانند با مدیریت منابع با شرایط محدود‌تری فیلم تولید کنند که هزینه به دو میلیارد تقلیل پیدا کند، اما مشکلات بعدی این فیلم‌ها این است که باید در چرخه رقابت قرار بگیرد و آنجا تازه آغاز ماجراست.»
دنیا همه هیچ و اهل دنیا همه هیچ
گفتگو با جواد طوسی

دنیا همه هیچ و اهل دنیا همه هیچ

جواد طوسی، سینمایی‌نویس پیش‌کسوت سینما گفت: جامعه آشفته‌حال و بحران‌زده ما شرایط تاریخی خاصی را تجربه می‌کند و در چنین اوضاع و احوالی دیگر نمی‌توان این‌گونه فیلم‌ها را به‌عنوان «واقع‌نگری اجتماعی» تجویز کرد تا برای مدت‌زمان طولانی قابلیت پذیرش داشته باشد؛ بنابراین از یک جا به بعد بوی کهنگی می‌دهد یا اصلا از‌سوی تماشاگر پیش‌بینی‌ناپذیر پس زده می‌شود.
گفتگوی منتشر نشده از اکبر عالمی؛ «واژه‌ها را حراج نمی‌کنم»

گفتگوی منتشر نشده از اکبر عالمی؛ «واژه‌ها را حراج نمی‌کنم»

اکبر عالمی می‌گفت: هنوز هم به عنوان نماد و مظهر مدرنیسم و تجددگرایی، انگشت اتهام به سوی سینما نشانه می‌رود و هستند شهر‌هایی که هنوز سینما ندارند! و هستند کسانی که برای آنانکه فکر تاسیس سینما را در شهرهایشان در سر می‌پرورانند خط و نشان می‌کشند. امروزه در برخی از دانشکده‌های اقتصاد جهان، استادان ورزش و اقتصاد سینما را تدریس می‌کنند که این دو پدیده در قرن گذشته جهان ما را دگرگون کرد. در روزگار نو، هنوز هنر را جدی نگرفته‌ایم!
شب اهریمنی تاریخ
روایتی از سووشون سیمین دانشور

شب اهریمنی تاریخ

شاپور بهیان منتقد ادبی درباره رمان «سووشون» گفت: من فکر می‌کنم محور اصلی «سَووشون» بر گِرد رابطه تاریخ و اتوپیا می‌چرخد. منتها این رابطه از طریق ایدئولوژی برقرار می‌شود و این ایدئولوژی، مایه‌های زیبایی‌شناختی اثر را تحت تأثیر قرار می‌دهد. نمی‌گویم آن‌ها را از بین می‌برد، ولی آن‌ها را تا حدی تحت‌الشعاع قرار داده و کم‌رنگشان می‌کند. منظور من از «اتوپیا» تصورِ بهشت، تصور رهایی و آزادی و خنده و صلح و آرامش است.
عواقب مخرب اجاره‌نشینی فکری
فلسفه میان فرهنگی در گفتگو با استاد ایرانی دانشگاه پُتسدام آلمان

عواقب مخرب اجاره‌نشینی فکری

حمیدرضا یوسفی، استاد تاریخ تفکر گفت: اجاره‌نشینی فکری نه تنها باعث بی‌خانمانی فلسفی در کشور شده است بلکه باعث نوعی خودفریبی در طیف‌های مختلف جامعه شده و آن‌ها را به این باور کاذب کشانده است که ایران جای اندیشه‌ورزی نیست. در صورتی که این طور نیست. این‌گونه افراد، ایران را هتل تلقی می‌کنند. اگر سرویس آن خوب نبود به کشور‌های غربی می‌روند و پناهنده می‌شوند. این بزرگ‌ترین خیانتی است که یک ملت یا یک طیف می‌تواند به خود و دیگران تزریق کند.
امیدواری بدون خوش‌بینی
مروری بر کتاب امیدواری آموخته‌شده نوشتۀ دان تومازلو

امیدواری بدون خوش‌بینی

در سال‌های اخیر، روانشناسان به‌تدریج به تخیل و امید توجه کرد‌ه‌اند. اکنون روشن شده است که لازم نیست بردگان گذشته باشیم، بلکه می‌توانیم در آینده سیر کنیم. امید جعبه‌ابزاری دارد و یادگیری برخی عادات کمکمان می‌کند قطب‌نما را به‌سمت آیندۀ مثبتمان نشانه بگیریم، اما هرگز تئوری منسجمی دربارۀ امید وجود نداشته است. اکنون دان تومازلو در کتاب جدیدش منابعی ارزشمند و کمک‌کننده در این زمینه جمع‌آوری کرده است.
نقد حافظ به دین‌فروشان و حافظان قرآن زمانه‌اش
ایرج شهبازی استاد دانشگاه مطرح کرد

نقد حافظ به دین‌فروشان و حافظان قرآن زمانه‌اش

ایرج شهبازی استاد دانشگاه گفت: ایرادی که حافظ از حافظان و قاریان قرآن می‌گیرد این است که آن‌ها از قرآن استفاده می‌کنند، ولی در حد ظواهر قرآنی می‌مانند و به باطن قرآن کریم راه پیدا نمی‌کنند. مثلاً اگر کسی بیمار باشد و پزشک برای او یک نسخه بنویسد و او آن نسخه را به شکل‌های مختلف حفظ کند و با خط خوش بنویسد و هزاران تابلوی زیبا از آن درست کند، هیچ‌گاه حال او بهبود نمی‌یابد؛ زیرا نسخه برای تولید یک اثر هنری نیست و برای آن است که درد انسان را درمان کند.
محمد رضا شجریان؛ زندگی و زمانه گلبانگ ایران

محمد رضا شجریان؛ زندگی و زمانه گلبانگ ایران

آواز شجریان بیانگر «حس زمانه» بود «افراد باید حس کنند این موسیقی بیانگر زندگی آنهاست.» باورش این بود که بین موسیقی و فضای اجتماعی رابطه برقرار است و قبول نداشت موسیقی ایران، موسیقی غم است چراکه این «به سبب تاریخ پرنشیب‌وفراز ما و ستم‌هایی بوده که بر مردم ما روا می‌داشته‌اند وگرنه از آن برای بیان شادی هم می‌شود استفاده کرد. به موسیقی حمله نکنیم! چون این فرهنگ را منعکس می‌کند. این فرهنگ هم که نتیجه تاریخ این سرزمین است.»
آه از آن رفتگان بی‌برگشت
عاشقان بی‌شمار صدای محمد رضا شجریان از فقدان این حنجره داوودی گفتند

آه از آن رفتگان بی‌برگشت

جواد مجابی نویسنده، شاعر و پژوهشگر نوشت: شجریان در سراسر زندگی فرهنگی‌اش، از مردم خواند و برای مردم خواند و مردمی ماند. از رؤیا‌ها و واقعیت‌های انسان ایرانی در جهان معاصر آوازه درافکند. هنر شجریان بود که طول و عرض جغرافیا و تاریخ موسیقی و شعر کشورمان را کاشفانه پیمود و عاشقانه آن را به امروز و فردا هدیه کرد. در فراز و فرود حیات ملی، او با مناسب‌خوانی و موقعیت‌دانی، ژرف‌ترین و ناب‌ترین پیام‌های عاطفی و اندیشگی مردم کشورش را با آوای رسا به گوش روزگار رساند.
ابراهیم گلستان: شجریان را هرگز ندیدم اما دوستش داشتم

ابراهیم گلستان: شجریان را هرگز ندیدم اما دوستش داشتم

من متأسفانه با شخصیت این آدم هرگز مواجه نبودم، علتش هم این است که من سال‌هاست از خانه بیرون نمی‌آیم و امکان برخورد با ایشان را نداشته‌ام. با این احوال، من از آقای شجریان خوشم می‌آمد؛ از صدایش، از نحوه کارش و قصه‌هایی که از او شنیده‌ام. با کمال تأسف هرگز ندیدمش و با او برخورد نکردم.
محمدرضا شجریان؛ صدایی که خاموش نمی‌شود
ناصر فکوهی:

محمدرضا شجریان؛ صدایی که خاموش نمی‌شود

روز است. امروز. نمیدانیم کجاست. امروز سیاوش در قلب همه است. شب است. گور را پُر کرده‌اند. مردم رفته‌اند. به دنبال کالبدی دیگر. آرزو‌ها اما، همیشه زنده‌اند و خاطرات همیشه آنجا؛ و آرزو‌هایی بزرگ برای موسیقی ایران در راه. راه‌هایی تازه برای فرهنگ و زمانه خود.
آبشوران علی‌اشرف درویشیان؛ اعلام جمهوری ادبیات علیه تروریسم ادبی

آبشوران علی‌اشرف درویشیان؛ اعلام جمهوری ادبیات علیه تروریسم ادبی

درویشیان به شیوه شهودی پرده از جامعه‌ای که در حال تغییر است برمی‌دارد. جامعه‌ای که با شتاب به سوی سرمایه‌داری می‌رود و فضولاتِ همین سرمایه‌داری همچون سیل، زندگی آنان را می‌بلعد. آبشوران گنداب‌روِ روبازی است که از میان محله راوی می‌گذرد و در دو طرف این گنداب‌رو، خانه‌های مردمِ فقیری وجود دارند که وقتی به هنگام بارندگی سیلاب می‌شود، سیلاب فضولات را به خانه آنان سرازیر می‌کند.
از «کارسون» تا «آتوود»، نگاهی به بخت‌های اول دریافت نوبل ادبیات

از «کارسون» تا «آتوود»، نگاهی به بخت‌های اول دریافت نوبل ادبیات

کمتر از یک هفته به اعلام برنده نوبل ادبیات سال ۲۰۲۰، چهره‌های برجسته ادبی، چون «آن کارسون»، «مارگارت آتوود»، «جویس کارول اوتس» و «هیلاری منتل»، در رسانه‌های خارجی به عنوان بخت‌های اول دریافت این جایزه معرفی می‌شوند.