bato-adv
bato-adv
کد خبر: ۱۵۵۰۲۰

ژنرالی که مصر را در کف دست دارد

تاریخ انتشار: ۱۵:۰۹ - ۱۲ تير ۱۳۹۲
فرارو- ژنرال ارشد مصر سرنوشت این کشور را در دست گرفته اما شاید حتی ارتش هم نتواند نظم را در قاهره برقرار کند.

به گزارش سرویس بین الملل فرارو به نقل از فارن پالسی، بیچاره مردی که بر پشت اسب سوار است. ژنرال عبدالفتاح السیسی، وزیر دفاع مصر اسب خود را زین کرده اما نمی داند به کجا براند. وی اول جولای با صدور بیانیه ای ضرب العجل 48 ساعته ای را برای دولت تعیین کرد که یا مطالبات مردم را پاسخ دهد یا ارتش دخول می کند و یک نقشه راه را برای آینده کشور اجرایی می کند.

به نظر می رسد روند رو به رشد محبوبیت ارتش اهرمی مناسب برای سیسی باشد که توسط آن محمد مرسی، رئیس جمهور وابسته به اخوان المسلمین مصر را مجبور به قبول خواسته اش کند. بر اساس نظرسنجی زوگبی که از آوریل تا می صورت گرفت، میزان محبوبیت نیروهای مسلح مصر به 94 درصد رسیده است. این رقم در بالاترین حد خود تاکنون قرار دارد و تغییری قابل توجه برای ارتش محسوب می شود: محبوبیت نظامیان در پی سرنگونی حسنی مبارک در فوریه سال 2011 به دلیل بی عرضگی محمد حسین طنطاوی در ریاست شورای عالی نیروهای مسلح افت ثابتی داشته است. در مقابل، حمایت از مرسی در سراشیبی سقوط قرار گرفته و براساس نظرسنجی زوگبی، از 57 درصد به 28 درصد رسیده است.

اما این ژنرال با اهرمی که به تازگی به دست آورده، چه خواهد کرد؟ سخنگوی سیسی برای از بین بردن هرگونه سوءتفاهمی در مورد اینکه وی به دنبال اداره مستقیم کشور است، چند ساعت بعد از انتشار بیانیه اول جولای تشریح کرد که ارتش هیچ قصدی برای به دست گرفتن قدرت از طریق کودتا ندارد—تا این سوال مطرح شود که پس ارتش چطور نقشه راه خود به سوی ترمیم سیاسی شرایط را اجرایی خواهد کرد. تجربه شورای عالی نیروهای مسلح در نهایت به افسران ارتش آموخت که بهتر است اقدامات سیاسی مستقیم به دیگران واگذار شود.

ابهام در مورد نقش و اهداف ارتش البته می تواند هدفدار و در جهت نامتعادل نگه داشتن مخالفان باشد. گرچه این ابهام می تواند بیانگر معضل واقعی سیسی در مورد چگونگی استفاده از نیروهای خود بدون تضعیف آنها و کشوری که ادعای نجات آن را دارد، است. هزینه بالقوه یک کودتا نیز قابل توجه است: مصری ها افتخار می کنند که در تاریخ طولانی کشورشان دستکم یک حکومت مشروطه اسمی داشته اند و اینکه ارتش قدرت را به دست بگیرد دستکم تخلف آشکار از قانون اساسی نیست. بی شک فرماندهی عالی ارتش آگاه است که نقض بنیادین قانون اساسی بحث برانگیز مصر پیامدهای سیاسی و قانونی را متوجه نظامیان خواهد کرد.

این در حالی است که یک کودتای تمام عیار می تواند روابط حیاتی ارتش با واشنگتن را به مخاطره اندازد. دولت باراک اوباما از زمان سقوط مبارک، موضعی صریح و استوار در مخالفت با حکومت مستقیم ارتش داشته است. بر اساس گزارش های منتشر شده مقامات آمریکایی به ژنرال های مصر هشدار داده اند که یک کودتای نظامی می تواند منجر به توقف تمام کمک های آمریکا به این کشور شود.

 از سوی دیگر قدرت ارتش استفاده چندانی در عرصه سیاسی ندارد، به خصوص در مقابل اسلام گرایانی که به خوبی سازماندهی شده اند. برخلاف سال 1954 که جمال عبدالناصر و همراهانش پس از انحلال فعالیت های اخوان با مقاومت چندانی روبرو نشدند، ارتش امروز مطمئنا با شرایط متفاوتی روبرو خواهد شد. استفاده از تسلیحات سنگین علیه غیرنظامیان باعث عبور از خط قرمزهای بسیاری می شود که قابل تصور نخواهد بود، در حالیکه استقرار سربازان باعث بروز مشکلات بی شماری خواهد شد چراکه مخالفان غیرنظامی ارتش در سراسر کشور گسترده شده اند.

 ارتش به خوبی می داند که نمی تواند روی وفاداری جمعیتی که طی روز دوشنبه، اول جولای بالگردهای ارتش بر فراز میدان تحریر را تشویق می کردند، حساب کند. بیزاری از حکومت نظامیان در میان اپوزیسیون سکولار بسیار زیاد است و در واقع یکی از دلایل عمده ای است که باعث شد بسیاری در انتخابات ریاست جمهوری سال گذشته، محمد مرسی را در رقابت با احمد شفیق که از سوی ارتش حمایت می شد، انتخاب کنند. اپوزیسیون سکولار از تلاش های ارتش برای کنار زدن اخوان از قدرت استقبال می کند اما در صورتی که پس از آن ارتش به دنبال حکومت باشد، حمایت خود را پس خواهد گرفت.

 مسئله «کودتا کردن یا کودتا نکردن» با توجه به سیاست های داخلی ارتش نیز پیچیده تر شده است. به هر صورت سیسی از سوی مرسی منصوب شد و همانطور که نوشته ها و بیانات وی در دورانی که در دانشکده  جنگ ارتش آمریکا حضور داشت، نشان می دهد وی خود یک اسلام گرا است. در دوران ریاست وی، ممنوعیت ورود اعضای اخوان المسلمین به آکادمی ارتش مصر برداشته شد و دستکم یکی از اعضای نزدیک خانواده وی، برادرزاده اش در این سازمان فعال است. حمایت از سقوط مفتضحانه طرح اسلام گرایان مصر برای این فرمانده نیروهای مسلح آسان نخواهد بود. واضح است که وی مایل است که مرسی و حامیان اسلام گرای وی هماهنگ شده و حکمرانی موثری را ارائه دهند.

اسلامگرایی در حالی دارای حامیانی در میان افسران است که مخالفانی نیز دارد. مهمتر از گرایش های سیاسی، وفاداری سازمانی افسران و تصورشان در مورد اینکه مدافعان نهایی این کشور هستند، است. بنابراین اگر سیسی صلاح کشور را فدای اسلامگرایان کند، خطر از دست دادن حمایت افسران خود را نیز باید به جان بخرد.

به طور کلی، اگر سیسی حرکت اشتباهی انجام دهد یا حتی اگر هیچ حرکتی نکند، با بحران سیاسی عمیقی روبرو می شود که می تواند خشونت های گسترده ای را به دنبال داشته باشد. اگر وی تصمیم بگیرد که به اخوان زمان بیشتری برای توافق با مخالفان و مدیریت موثر کشور دهد، نمی تواند روی وفاداری ارتش مصر حساب کند. و اگر فعالیت های وی ضددموکراتیک باشد، نمی تواند روی حمایت واشنگتن حساب کند. شاید به نظر برسد که سیسی مصر را در کف دست دارد اما واقعیت بسیار متفاوت است. بیچاره مرد اسب سوار که در حین اسب سواری به چالش های پیش رو می اندیشد.

برچسب ها: السیسی مصر ارتش
bato-adv
مجله خواندنی ها
مجله فرارو