خاطرات انهدام آغداشلو پس از 40 سال

11 اثر از خاطرات انهدام «آیدین آغداشلو» پس از ۴۰ سال در نمایشگاهی انفرادی بر روی دیوار رفتند تا مخاطبان خود را به عشق و جنون برسانند.

به گزارش خبرگزاری میراث فرهنگی، وقتی وارد گالری می‌شوی در عین ذوق و شوق فراوانی که برای دیدن آثار هنرمند محبوبت داری که پس از 40 سال نخستین نمایشگاه انفرادی خود را برگزار کرده، در پی راهی برای آغاز این هیجان می‌گردی. اما با رودررویی دیوارهای سفید و تیغه‌های فراوانی که گالری «اثر» را به اتاقک‌های کوچک تقسیم کرده می‌مانی که از کجا آغاز کنی!
عصر جمعه ٢٣ آبان بود که علاقه‌مندان «آیدین آغداشلو» شاهد گشایش نمایشگاه انفرادی او بودند. نمایشگاهی که پس از نخستین و آخرین نمایش انفرادى او در سال 54 در تهران برپا شد؛ اما او دو بار خارج کشور نمایشگاه انفرادى داشت: سال ٨5 در تورنتو کانادا و سال ٩٢ در بنیاد فرجام دوبى.
 
آغداشلو در حاشیه گشایش نمایشگاهش درخصوص احساسش که بعد از سالیان دراز نمایشگاه انفرادى برگزار کرده است گفت : «احساس کردم وقت آن رسیده که پس از چهل سال وقفه در برگزارى نمایشگاه کارنامه اى از آثارم را به مردمى که سالها با آنها زندگى کردم و از من مراقبت کردند ارایه کنم. قصدم از برگزارى چنین نمایشگاهى خودنمایى نبوده است وتنها امیدوارى‌ام این است که مخاطبان آثار را دوست داشته باشند.»
 
این نمایشگاه در بردارنده ١١ نقاشى از آغداشلو است که همگی از خاطرات انهدام سخن می‌گویند. او در این خصوص گفت: «در یکسال گذشته برخلاف همیشه که نقاشى می کشیدم و می فروختم، تمامى آثارى که کار کردم را براى نمایش در این نمایشگاه نگاه داشتم. اما براى آنکه به خصوص نسل جوان ببیند و بداند مسیر کلى من در خلق این آثار در تمامى این سالها چه بوده است به همت مدیر محترم گالرى اثر، چند نقاشى از مجموعه‌هاى گذشته‌ام از مجموعه‌داران به امانت گرفته شده که تا حدودى این مهم را بازتاب مى‌دهد.»
 
با ورود به نمایشگاه پس از آنکه به دنبال راهی برای شروع بازدیدت می‌گردی در نهایت امر دو نوشته نظرت را جلب می‌کند. یکی در پس زمینه تیره و دیگری در پس زمینه سفید. حتم می‌کنی که این انتخاب با توجه به روحیه هنرمندی که برای دیدن آثارش آمده‌ای در بر دارنده مفهومی خاص است.
 
در پس زمینه تیره  نوشته‌ای از داریوش شایگاه از مقدمه کتاب بر گزیده آثار نقاشی آیدین آغداشلو به چشم می‌خورد. در این نوشته آمده: «در این کارناوال بزرگ هنری، آیدین آغداشلو را نمی‌توان جا داد. او به جهانی دیگر تعلق دارد. در دنیای او پیوند با روح یک فرهنگ ضروری حیاتی است، خواه این فرهنگ بینش خیالی دنیای ایرانی باشد، خواه قله‌های سترگ هنر غرب.
 
شاید امروز در کشور ما باشند هنرمندان جوانی که بتوانند این شکاف‌های تاریخی را جذب کنند و جایگاه خویش را در این آشفته بازار اصوات ناموزون بیابد، ولی آغداشلو در این ضیافت غایب است. چون تنهاست، تنهایی‌اش تاوان نسل اوست، نسلی که همه چیزش آغازی دوباره از صفر بوده‌است، و مستلزم طلبگی ریاضت وار و جانکاه.»
اما در دیوار روبه‌رو، نقاشی می‌بینی که تاریخ اردیبهشت 1360 را روی خود ثبت کرده‌است. این اثر نیز همانند تمام آثار به نمایش درآمده در این نمایشگاه از مجموعه خاطرات انهدام است. «ناهید آغداشلو»، مادر نقاش در این تابلو با مداد طراحی شده که بیننده را به یاد عکسهای سیاه و سفید قدیمی می‌اندازد. در جلوی او گلدانی لاجوردی با قلم قوی آغداشلو نقش شده که تصویر تخت گذشته را در حجم لاجوری خود غرق می‌کند. تداعی از گذشته در حال که انهدام را به دنبال دارد.
 
در واقع می‌توان گفت، در این نمایشگاه خط سیر فکرى آغداشلو نشان داده‌شده‌است چراکه نه تنها هشت اثر این نمایشگاه در دو سال اخیر خلق شده‌اند و براى نخستین بار به تماشا درمى‌آیند بلکه قدیمى‌ترین تابلوى حاضر، اثر «عشاق» است که در سال 5٩ آفریده شده است.
 
در این نمایشگاه می‌توان شاهد تنوع تصویرى و ساحت‌هاى معنایى وسیعى از «زمستان» گرفته تا مینیاتورهاى مچاله، چهره‌هاى دفرمه، عشاق دست نیافتنى و کاسه‌ها و کوزه‌های شکسته بود اما آنچه در این آثار نظر مخاطب را جلب می‌کند تفاوت قدرت قلم آغداشلو با آثار گذشته‌اش است. آیا در این آثار قدرت قلم او کم شده و تنها با کشیدن قلم بر روی کاغذ به منظور ایجاد ترک در صدد نزدیک کردن آثار سال 93 با آثار گذشته‌است؟
 
با ادامه بازدید در نمایشگاه به نگارگری می‌رسیدم که پاسخی برای این سئوال است. پاسخی که خط بطلان بر تمام تصورات از کاهش قدرت قلم آغداشلو می‌کشد و البته اثبات می‌کند که نگارگری اولین و آخرین راه برای نشان دادن قدرت قلم این هنرمند است.
 
در نهایت آنچه از آغداشلو انتظار می‌رود در گل‌های زنبق بنفشی که با تکنیلک آبرنگ و مداد رنگی روی کاغذ ضخیم کشیده شده رخ می‌نمایاند و می‌گوید: «جهان جوان است.»
نمایشگاه آیدین آغداشلو  تا ٢١ آذر ماه در نگارخانه اثر واقع در خیابان ایرانشهر، خیابان برفروشان، روبروى خانه هنرمندان، پلاک ١6 دایر خواهد بود و علاقمندان مى‌توانند یکشنبه تا پنجشنبه ساعت ١١ تا ٢٠ و جمعه‌هاى غیرافتتاحیه ١6 تا ٢٠ (اثر شنبه‌ها تعطیل است) از این آثار دیدن نمایند.