تلاش برای حذف زنان از «سن»

بعد از ماجرای لغو کنسرت شهرستان‌ها، نوبت به جلوگیری سریالی از حضور زنان روی سن رسیده است. ممانعت از اجرای زنان نوازنده یا همخوان روی سن موضوع تازه‌ای نیست، قانونی نانوشته‌ که اگر در گذشته در استان‌های دیگر به‌غیر از پایتخت اجرا می‌شد، حالا به تهران هم سرایت کرده.

عصر دوشنبه، ٢٧بهمن یکی از مخاطبان روزنامه «شرق» در تماسی تلفنی از قطع‌شدن میکروفن‌های زنان همخوان در مراسم اختتامیه جشنواره تولیدات دانشجویی دانشجویان مراکز علمی و کاربردی فرهنگ و هنر خبر داد. به گفته او این مراسم بعدازظهر دوشنبه در تالار وحدت برگزار شده و زمانی که ارکستر آکادمی هنر وابسته به دانشگاه علمی- کاربردی واحد چهار برای اجرای خود روی صحنه رفته بودند، میکروفن‌های زنان همخوان قطع شدند.

برای صحت این موضوع با امین سالمی، رهبر این ارکستر تماس گرفتیم. او با تایید درست‌بودن خبر گفت: «گروه ما دارای یک خواننده مرد و دو همخوان زن بود. این موضوع هیچ‌وقت مشکل نبوده و ما ضمن پایبندی به قوانین جامعه، طبق قانون عمل کردیم. ظاهرا قبل از اجرا، شخصی که هویتش مشخص نیست، خواستار قطع صدای میکروفن‌ همخوان‌های زن ارکستر شده است. بعد از تمام‌شدن اجرا، تماشاگران گفتند که صدای همخوان‌های زن‌ از میکروفن‌ها پخش نشده است و پس از پیگیری‌هایی که انجام دادیم، متوجه شدیم صدای آنها تنها از طریق باندهایی که برای پخش صدا روی سن قرار داشته‌اند پخش شده است.» سالمی در مورد اینکه صدای میکروفن‌های همخوان‌های زن از چه طریقی قطع شده است، عنوان کرد: «وقتی برای بررسی این مشکل به سراغ صدابردار رفتم، او گفت که قبل از اجرا افرادی با دردست‌داشتن بیسیم به او دستور داده‌اند صدای همخوان‌های زن را قطع کند و هرچه اصرار کردم این افراد چه‌کسانی بوده‌اند، پاسخ روشنی نداد. تاکنون هم کسی پاسخگوی مشکل پیش‌آمده نبوده است.»

رهبر ارکستر آکادمی هنر با اظهار ناراحتی از این اتفاق اظهار کرد: «تماشاگرانی که متوجه قطع‌شدن صدای میکروفن‌های همخوانان زن شده بودند، گفتند زنان گروه ما نقش دکور روی صحنه را داشته‌اند و من از اینکه با زنان موسیقیدان ما چنین برخوردی صورت گرفته است، ناراحتم. این کار بدون اطلاع من و حتی بدون اینکه من دلیلش را بدانم صورت گرفته و شخصیت دو همخوان زن زیرسوال رفته است البته انتقاد من شخصی است و از جانب خودم صحبت می‌کنم. من پیش از شروع مراسم از ساعت ١١ تا ١٥:٣٠ برای تمرین گروه در سالن حضور داشتم و فکر می‌کنم در این مدت فرصت کافی وجود داشت که موضوع را به من بگویند.»

وقفه کنسرت «همایون» در  اصفهان
خرداد سال‌جاری شرق گزارشی از ممانعت حضور زنان نوازنده در اصفهان منتشر کرد. بعد از آن‌هم چهره‌های موسیقی مانند علیرضا قربانی، سالار عقیلی و حسین علیزاده به انتقاد از این قانون نانوشته که در برخی از شهرستان‌ها اجرا می‌شود، پرداختند. ایسکانیوز نیز از مشکل حضور بانوان روی صحنه در ١٣استان کشور خبر داد. به دنبال انتشار این اخبار، پیروز ارجمند، مدیردفتر موسیقی وزارت ارشاد از رایزنی برای حل مشکل زنان روی صحنه خبر داد و حتی شهریور امسال در سفری به اصفهان به پیگیری این موضوع پرداخت. ظاهرا این سفر بی‌فایده هم نبود و باعث تغییر رویه مدیران این استان شده است اما گویا هنوز گروه‌هایی که مخالف فعالیت زنان نوازنده و همخوان در گروه‌های موسیقی هستند، از صحبت‌های ارشاد قانع نشده‌‌اند.

به گزارش ایسنا در جریان کنسرت همایون شجریان و برادران پورناظری که چندروز قبل در اصفهان برگزار شد، عده‌ای در اعتراض به حضور سه‌زن نوازنده روی سن، در سانس اول وارد سالن کنسرت شدند و وقفه‌ای چنددقیقه‌ای در اجرای کنسرت ایجاد کردند. درپی این جریان محمد قطبی، مدیرکل ارشاد اصفهان با انتشار بیانیه‌ای نسبت به این اقدام اعتراض کرده است. او در ابتدای این متن با بیان اینکه از دور بانگی شنیدند، نفس‌زنان دویدند، چیزی ندیدند، خجالت کشیدند، گفته است: «کاش این مدعیان در مقابل مداحی پاپ ذاکر و ذاکرها صف می‌کشیدند و از اینکه ذائقه بچه مذهبی‌های عاشق امام‌حسین علیه‌السلام آلوده به موسیقی پاپ شود مانع می‌شدند. کاش اجازه نمی‌دادند ریتم شور عزاداری را به جای تک‌ضرب پنجه‌پور و سه‌ضرب حاج‌صادق بگذارند.»

 قطبی در ادامه بیانیه عنوان کرده است: «آنان‌که اعتراض دارند یا قانون را نمی‌شناسند یا خود را بالاتر از قانون می‌پندارند. ما معتقدیم قانون در نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران برخاسته از شرع و منطبق بر احکام شرعی است و حتی اگر جایی هم کسی تشخیص متفاوت داشته باشد، نمی‌بایست در مقابل قانون بایستد و با اردوکشی و یارگیری و تحریک چند جوان ترم اولی روی نیمکت بایستد تا قدش بلند شود.»

تهدیدها در جشنواره موسیقی فجر
دامنه تهدید مخالفان حضور زنان روی سن به سی‌امین جشنواره موسیقی فجر هم کشیده شد. پری ملکی یکی از موسیقیدان‌های شناخته‌شده زن که قرار بود ٢٤ بهمن به همراه گروه «خنیا» در ایوان شمس، همخوانی کند، برای پیش‌نیامدن حواشی در جشنواره از رفتن روی صحنه امتناع کرد.

منصور ملکی، همسر پری ملکی در شرح این مورد گفت: «به دنبال حواشی که برسر همخوانی یا تک‌خوانی آلبوم «تو را‌ ای کهن بوم‌وبر دوست دارم» پیش آمد دست‌اندرکاران موسیقی نگران بودند و مسوولان جشنواره تهدید شده بودند که همخوان زن در جشنواره حضور نداشته باشد. این درحالی بود که جدول جشنواره منتشر و اطلاع‌رسانی شده بود.»پ

او ادامه داد: «خانم ملکی علاوه‌بر اجرا در تالار شمس، قرار بود ٢٥بهمن هم اجرایی در کرج داشته باشد که یکی از مسوولان جشنواره در تماس با او این موضوع را بیان کرد که در صورت موافقت پری‌ملکی، همخوان زن در کنسرت حضور نداشته باشد و او هم باتوجه به برهم خوردن نظم احتمالی جشنواره، پیشنهاد را پذیرفت.» پیروز ارجمند نیز در توضیح این موضوع به ایسنا گفت:« با مشورتی که در شب اجرا داشتیم، با گروه به توافق رسیدیم که اجرا اینگونه روی صحنه برود.»