bato-adv
کد خبر: ۲۶۵۹۱۱

سازه های نشکن اصلاح طلبان و اصولگرایان

تاریخ انتشار: ۱۰:۰۰ - ۲۴ اسفند ۱۳۹۴
یادداشت دریافتی- مهناز دهقان حصار: در انتخابات اخیر مجلس شورای اسلامی، طرفداران دو جناح سیاسی اصلاح طلبان و اصولگرایان با تاکید بر مواضع و اهداف گروه مورد حمایت خود برای جذب آرای مردم تلاش نمودند. آنچه در این میان حائز اهمیت است ساختارهای نشکن و غیرقابل انعطاف طرفداران هر دو جناح اصولگرا و اصلاح طلب است.

بر مبنای نظریه‌ی سازه های شخصی جرج کلی افراد بر اساس تجربه های زندگی شخصی خود درون نظام استنباطی خویشتن سازه هایی را بوجود می آورند و از میان آن سازه ها به مسائل پیرامون خود می نگرند. سازه ها همانند عینک هایی رنگی هستند که نور را فیلتر میکنند، این بدان معناست که دو فرد از یک موضوع با حقیقت واحد هر آنچه را که منطبق بر سازه های نظام ذهنیشان است را جذب می کنند و ابعادی را که مربوط به سازه آنها نیست نادیده گرفته و یا در مقام مخالفت با آن برمی آیند. آنچه در رفتار سیاسی هواداران اصلاح طلبان و اصولگرایان در جریان انتخابات مطرح بود سازه های مشترکی است که به دلیل تجارب مشترک افراد در هر کدام از دو جناح سیاسی به وجود آمده است.

موضوع زمانی مخاطره آمیز می شود که هر جناح سیاسی اینگونه اندیشه کند که سازه او حقیقت محض و منطبق با واقعیت است، و برای اثبات آن متوسل به روشهایی شود که نه منطقی، نه عقلانی و نه اخلاقی است. عاملی که سبب می شود طرفداران هر دو جناح تلاش نمایند تا دیگران را به هر وسیله ای و بالخصوص به صورت هیجان- مدارانه مجاب کنند که تفکر درست در تمام موضوعات اعم از اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و ... متعلق به آنهاست."نگاهی به نظرات افراد در انتهای مطالب درج شده در سایت های خبری مختلف مانند عصر ایران، رجا نیوز، تابناک، فرارو و... حقیقت جزم اندیشی را بیشتر آشکار می کند". به عنوان مثال با نگاه به اینکه نویسنده یا گوینده آن متن اصولگرا یا اصلاح طلب است، طرفداران این دو جناح تلاش می کنند که بگویند آن دیدگاه درست است و حتی اگر دچار شک شده باشند باز هم از آن دفاع می کنند.

اگر چه وجود سازه ها برای شناخت جهان ضروری است اما وجود سازه های غیر قابل انعطاف طرفداران جناح های سیاسی و حتی سیاستمداران در ایران با پرتاب سنگین ترین سنگ ها ذره ای ترک بر نمی دارد و عدم تغییر این سازه ها همان تعصب و رفتارهای صفر و صدی است. تفاوتی ندارد که این رفتار نگریستن به مباحث سیاسی بر اساس سازه شناختی انعطاف ناپذیر توسط طرفداران اصلاح طلبان و یا طرفداران اصولگرایان صورت بگیرد.

شایان ذکر است که تغییر دادن سازه ها کار راحتی نیست و همواره فرد یا افراد زمانی که فکر می کنند سازه آنها در خطر است و یا قرار است به چالش کشیده  شود دچار اضطراب، احساس گناه و تهدید می شوند، و گاها از مکانیزم های دفاعی تحربف یا انکار در این مواقع استفاده می کنند، به ویژه زمانی که سازه ای کاملا متضاد با سازه سابق باید در نظام شناختی فرد جایگزین شود.

حفظ رویکردها و مواضع بدون ایجاد تغییر در میان طرفداران هر دو جناح بزرگ سیاسی ایران موضوعی برای تامل بیشتر است.
مجله خواندنی ها
مجله فرارو