فرارو- بامداد لاجوردی؛ مجلسیان این روزها در حال سپری کردن تعطیلات تابستانه خود هستند و طبق تصمیمی که برای خود گرفتهاند تا هفدهم مرداد جلسه علنی نخواهند داشت. شاید تعطیلاتی که برای برخی واقعا تعطیلی و استراحت کردن معنی بدهد و برای برخی فرصتی مغتنم برای لابی گری و به پیش بردن اهداف سیاسی و جناحی معنا شود.
در همین ایامی که اعضای فراکسیون امید در حال سپری کردن تعطیلات خود هستند بسیاری از اصولگرایان بیوقفه سودای بازگشت تمام عیار به قدرت را در سر دارند و برای صفآرایی جدید در مجلس و قوه مجریه نقشه میکشند.
حالا مدتی است دیگر از آن نطق های آتشین خبری نیست؛ سخنرانیهای پرطمطراقی که لرزه بر اندام مخالفانشان میانداخت و مردم را نسبت به واقعیات جامعه روشن میکرد و دلسوزان را به تفکر وادار میکرد.
دو نفر از سه نفر اصلی هیئت رئیسه مجلس دهم از لیست امید هستند؛ مسعود پزشکیان با 158 رأی و علی مطهری با 133 رأی از مجموع 273 رأی بهعنوان نواب رئیس اول و دوم مجلس دهم انتخاب شدند البته این دو رای خوبی هم از مردم حوزههای انتخابیه خود گرفتند چرا که در نظر رای دهندگان، ایشان همان دو نماینده مجلس نهمی هستند که به محض آنکه پشت تریبون میرفتند تا نطق پیش از دستور خود را ایراد کنند، اعضای جبهه پایداری مو به تنشان سیخ میشد و رگ گردنشان بیرون میزد.
به طور خلاصه هر از گاهی که نوبت آنها میشد تا پشت تریبون بروند همه میدانستند مجلس روز داغ و پرهیاهویی خواهد داشت. نطقی که در خلال آن هر اتفاقی انتظار میرفت از فریاد زدن «دو، دو» به نشانه مخالفت با سخنان، گوینده تا دست به یقه شدن و درگیری فیزیکی همگی جزو تاریخ سخنرانیهای مسعود پزشکیان و علی مطهری است.
حالا با تغییر اساسی ترکیب مجلس آن دو نمایندهای که باید در صف سخنرانی منتظر میماندند و حتی وقتی نوبتشان میرسد برخی از تندروهای مجلس سابق آنها را از پشت تریبون پایین میکشیدند، این روزها دیگر در صدر مجلس مینشینند و فرصت کافی برای ایراد سخنرانی و دیدگاههای خود را دارند و حتی اگر بنا به حرف زدن هم نداشته باشند جایگاه هیئت رئیسه این فرصت را در اختیار آنها قرار میدهد به انحاء مختلف در فضای مجلس موثر واقع شوند. وقتی این دو به این کسوت رسیدن همه با خود گفتند، وقتی که آنها تریبون نداشتند کسی نمیتوانست مانع از اظهار نظر آنها شود وای بر روزی که خود صاحب تریبون شوند.
ریش سفیدی تابش، پزشکیان و مطهری
علاوه بر کم کاری اعضای لیست امیدی مجلس، نباید از کمکاری تابش نیز غافل بود. کسی که با سابقهترین نماینده مجلس در میان سایر نمایندگان است و دیگر همه چم و خمها و اصول لابیگری در مجلس را شناخته است.
از سوی دیگر شاید بسیاری از نمایندگان نیز در روزهای ابتدایی اصول و روش فعالیت در مجلس را از وی جویا شوند و وی به آنها درس دهد اما گویا نمایندگان لیست امید از این فرصت نیز نتوانستهاند آنچنان که باید استفاده کنند. شاید اگر این بزرگان و ریش سفیدان به قدر کافی انرژی میگذاشتند و وقت خود را صرف میکردند اتحاد لیست امید بیشتر حفظ میشد و اصول کار تشکیلاتی و سیاسی به نمایندگان امیدی و تازه وارد آموزش داده میشد.
هیئت رئیسهای از جنس امید در این مدت چه کرده است؟
نمیتوان گفت اصلاح طلبان و امیدیها در هیئت رئیسه مجلس دست پایین را دارند. موقعیت و وزن آنها در هیئت رئیسه خوب و قابل قبول است؛ پنج نفر از دوازده نفر اعضای هیئت رئیسه مجلس که شامل رئیس، نواب رئیس و دبیران و ناظران میشود از لیست امید هستند.
اما کسانی که به این لیست رای دادند و برای حضور آنها در مجلس فعالیت کردهاند امروز میپرسند، این افراد از فرصت حضور در هیئت رئیسه مجلس برای تامین مطالبات رای دهندگان و مردم چگونه استفاده کردهاند؟ سوالی که معقول و مقبول به نظر میرسد.
از نظر حامیان لیست امید، هیئت رئیسه میتوانست نقش پررنگتری در تصاحب کمیسیونها مهم و کلیدی مجلس عهدهدار شود. اقدامی که شاید تنها و مهمترین عملکرد علی مطهری و مسعودپزشکیان در روزهای آغازین مجلس تلقی میشد ولی نتیجه آن شد که شکافها عمیقتر و مسعود پزشکیان نتوانست نقش بایسته و شایسته خود را در مجلس برای تصاحب کمیسیونهای مهم قوه مقننه توسط اصلاح طلبان و امیدیها اجرا کند.
بدون تردید مسعود پزشکیان خود به این حقیقت واقف بوده است که دانشجویان و قشر فرهنگی جامعه عمدهترین هواداران لیست امید بودهاند اما مسعود پزشکیان حتی نتوانست نمایندگان مجلس را برای ریاست افراد لیست امیدیها در کمیسیون علوم و تحقیقات و فرهنگی را قانع کند و با وجود گذشته دو ماه از عمر این هیئت هنوز عملکرد و نطق چشم گیری از سوی اعضای این هیئت شنیده نشده است و اگر بنا باشد دستاورد این هیئت «هیچ» باشد در حقیقت این دو نفر نتوانستهاند خواستههای رای دهندگان به خود را تامین کنند.
سابقه اقدامات موثر هیئت رئیسه
هیئت رئیسه مجلس جایگاه تاثیر گذاری در مجلس است این هئیت علاوه بر مجلس در تعیین اولویت طرحها و تذکرات و دستورات کار مجلس به دلیل ارتباط با افراد عالی رتبه سایر قوا در فضای کلان سیاسی کشور نیز نقش مهمی ایفا میکنند. به همین دلیل به دست گرفتن کرسیهای هرچه بیشتر از این جایگاه برای جریانهای سیاسی یک فرصت مغتنم تلقی میگردد.
ترتیب در دستور کار قرار گرفتن مسائل سادهترین ابزار هیئت رئیسه مجلس است و نحوه ورود و چانه زنی درباره طرحها تذکرات نیز و به طور کلی مدیریت صحن علنی مجلس از اختیارات و فرصتهای پیش روی هیئت رئیسه مجلس است.
به نظر نمیرسد نطق پرقدرت علی لاریجانی در روز یکشنبه سیاه مجلس نهم از ذهن کسی بیرون رفته باشد. نطقی که فرصت آن به دلیل حضور وی در کسوت رئیس مجلس در اختیار وی بود و شاید اگر احمدینژاد درباره نماینده دیگری سخن میگفت این فرصت طلایی در اختیارش قرار داده نمیشد. یا در عمر کوتاه مجلس بود که نایب ریس مجلس میکروفون یکی از نمایندگان را قطع کرد به دلیل آنکه تشخیص داد وی خارج از موضوع صحبت میکند.
در پایان....
هم اکنون دو ماه از عمر یک ساله هیئت رئیسه مجلس دهم گذشته است. جامعه انتظاری فراتر از عملکرد فعلی پزشکیان و مطهری را دارد و همواره خاطره نطقهای حر گونه و شجاعانه روزهای مجلس نهم را در ذهن خود مجسم میکند و آنها را به خاطر دارد. به همین خاطر است که وضعیت و عملکرد فعلی این دو را در جایگاهی مانند هیئت رئیسه مجلس نمیپسندد و مذاقش خوش نمیآید.