bato-adv
bato-adv
کد خبر: ۳۵۷۲۸۵
محسن رنانی، استاد دانشگاه، در یادداشتی از مومیایی کشف شده نوشت

با پیکر «رضاشاه» چه کنیم؟

«من با آن‌ که مطمئن هستم برای انتشار این نوشته ناسزاهای بسیاری خواهم شنید اما بنابر وظیفه روشنفکری و برای مصالح جمهوری اسلامی و آینده این سرزمین، این نوشته را منتشر می‌کنم. امید که آنان که با محتوای آن موافقند یک بار دیگر در آن به دیده نقد بنگرند و آنان که با آن مخالفند،‌ یک بار دیگر منصفانه آن را بخوانند. والعاقبه للمتقین.»
تاریخ انتشار: ۱۳:۳۹ - ۰۵ ارديبهشت ۱۳۹۷

با پیکر «رضاشاه» چه کنیم؟محسن رنانی، استاد دانشگاه، در یادداشتی در کانال تلگرامی‌اش نوشت:

مقدمه:

عکس‌ها نشان می‌دهد که پیکر مومیایی شده‌ای که این روزها در جوار حرم حضرت عبدالعظیم کشف شده است، همان کالبد رضاشاه است که پس از تخریب مقبره رضاشاه توسط آقای خلخالی و سایر انقلابیان، در زیر آوار مدفون و اکنون با خاک‌برداری هویدا شده است.

من اگر مسئول میراث فرهنگی بودم، حتی اگر مشکوک بودم، فرض را بر این می‌گذاشتم که این پیکر رضاشاه است و وظیفه قانونی خود را در قبال حفظ میراث تاریخی کشور انجام می‌دادم تا آنگاه که بررسی‌های بعدی واقعیت را آشکار سازد. و اگر از مقامات سیاسی بودم دستور می‌دادم این پیکر به موزه سپرده شود و به دقت از آن مراقبت شود؛ چرا که پیکر رضاشاه متعلق به ما نیست، متعلق به تاریخ ایران است و این تاریخ باید حفظ شود.

این نوشته دو بخش دارد: بخش اول آن سیاسی و هیجانی است و به این می‌پردازد که چرا به نفع و صلاح جمهوری اسلامی است که پیکر رضاشاه را با احترام به موزه بسپارد. این بخش کوتاه است و آن را برای خوانندگان بی‌حوصله‌ در آغاز آورده‌ام و البته جدی است اما احتمالا آنان که باید، آن را جدی نمی‌گیرند.

اما بخش دوم، که آن را برای خواننده جدی و پرحوصله و عمیق نوشته‌ام، یک تحلیل اقتصادی و اجتماعی است که در آن از نقش نمادین پیکر رضاشاه برای اقتصاد آینده کشور صحبت‌ می‌شود و به این بهانه وارد بیان کارکرد سرمایه‌های نمادین به عنوان سرمایه‌های توسعه‌آفرین می‌شویم؛ با این هدف که نشان دهیم یک فرصت منحصربه‌فرد برای نجات آینده توسعه کشور، تمرکز بر تولید، جذب، حفاظت و انباشت سرمایه‌‌های نمادین است.

من با آن‌ که مطمئن هستم برای انتشار این نوشته ناسزاهای بسیاری خواهم شنید اما بنابر وظیفه روشنفکری و برای مصالح جمهوری اسلامی و آینده این سرزمین، این نوشته را منتشر می‌کنم. امید که آنان که با محتوای آن موافقند یک بار دیگر در آن به دیده نقد بنگرند و آنان که با آن مخالفند،‌ یک بار دیگر منصفانه آن را بخوانند. والعاقبه للمتقین.

بخش اول: کشف پیکر رضاشاه به مثابه یک فرصت سیاسی

این بخش را بی‌مقدمه در پنج نکته خلاصه می‌کنم:

یک: این‌ که جمهوری اسلامی به این عزم و جسارت برسد که پیکر رضاشاه را به یک موزه ملی منتقل کند، نشانه اقتدار و احساس قدرت در جمهوری اسلامی است. این اقدام به این معنی است که جمهوری اسلامی ایران از نمادهای پهلوی نمی‌ترسد و آنها را به‌ عنوان بخشی از تاریخ ایران حفظ می‌کند. چنین اقدامی به معنی خلع سلاح کردن کل سلطنت‌طلب‌هاست. یعنی اگر جمهوری اسلامی از پیکر رضاشاه نترسد از نوه‌ او و از دیگر نمادهای رژیم پیشین نیز نمی‌ترسد.

دو: این اقدام به منزله نوعی التیام بخشیدن به روند تندروی‌های گذشته در قبال تاریخ ایران و رژیم پهلوی است. بنابراین سرمایه اجتماعی نظام و امید به تدبیر آن‌‌ را افزایش می‌دهد. جمهوری اسلامی به این ترتیب خودش را از تندروی‌های امثال مرحوم خلخالی جدا می‌کند و ناگفته می‌گوید که من آن جمهوری اسلامی تندروی خلخالی نیستم. به گمان من این برای نظام، اعتبار بیشتر و سرمایه اجتماعی بالاتر به‌ همراه می‌آورد. در واقع اگر چنین عزمی در نظام ایجاد شود در گام اول به منزله نوعی تابو شکنی است اما در واقع آغاز فرایند حساسیت‌زدایی و نرمالیزاسیون خواهد بود.

سه: با این اقدام فضا و زمینه و موضوعی برای گفت‌وگو درباره تاریخ پهلوی باز می‌شود. نگه داشتن این پیکر و انتقال آن به موزه، در اصل، مجوز دادن به جامعه فکری برای باز کردن غده چرکینی است که دردناک باقی مانده است و از آن گفت‌وگو نمی‌شود. جامعه روشنفکری و مردم عادی به بهانه این پیکر، گفت‌وگو خواهند کرد و پرونده توسعه در ایران بار دیگر ورق خواهد خورد. ما برای ورود به سال صفر توسعه، باید روی مسائل مهمی گفت‌وگوی ملی راه بیندازیم. از جمله روی سیاست‌های توسعه‌ای خودمان و رژیم قبل.

این‌ که نظام سیاسی یک طرفه همه اقدامات رژیم قبل را تخطئه کند، در واقع مجوز اخلاقی داده است که در طرف دیگر هم بخش‌هایی از جامعه به ویژه نسل جوان همه اقدامات رژیم گذشته را توجیه کنند و مطلوب بدانند. ما چاره‌ای نداریم که به گفت‌وگوی عقلانی و اخلاقی درباره گذشته خویش روی‌ بیاوریم تا آینده‌مان تکرار گذشته نباشد. این فرصتی است تا گفت‌وگوی منطقی درباره گذشته را شروع کنیم. من گاهی در برخی مجامع دانشجویی جرأت نمی‌کنم از خطاهای بسیار فراوان رژیم گذشته سخن بگویم چون پیش‌فرض بخشی از نسل جدید این است که در آن دوران همه چیز گل‌ و بلبل بوده است.

فراموش نکنیم که هیچگاه روشنفکران ملی ما درباره مرحوم دکتر مصدق و روشنفکران دینی ما درباره آیه‌الله منتظری به خود اجازه ندادند، نقدی جدی داشته باشند، چرا؟ چون حمله مخالفان و رسانه‌های رسمی آن دو بزرگ چنان بی محابا و بی‌اخلاق بوده است که باعث شده است یاران و علاقه‌مندان آنها نقد دوستان به آنان را ستم و بی‌وفایی و بی‌تدبیری بدانند.

درباره رژیم گذشته نیز چنین کرده‌ایم. دستگاه رسانه‌‌ای رسمی چنان بی محابا همه چیز را با چوب تخریب رانده است که باعث شده است نسل جوان امروز از آن سوی بام بیفتد و همه چیز آن رژیم را مطلوب ارزیابی کند. همین هفته گذشته در یکی از گروه‌های تلگرامی خانوادگی شاهد پرخاشگری جوانان خاندان به یکی از انقلابیون سابق که اکنون سال‌هاست گوشه‌ عزلت گزیده است، بودم که او را بازخواست می‌کردند که اولا چرا در براندازی رژیم قبل مشارکت داشته‌ است و ثانیا اگر اکنون معتقد است که این نظام آن چیزی نیست که قرار بود باشد، چرا در براندازی آن اهتمام نمی‌کند. این فضا، حاصل بستن همه‌ راه‌های گفت‌وگوی ملی درباره مسائل مهم است و چنین می‌شود که ناگهان در دی‌ماه ۱۳۹۶ این عقده‌های فروخورده بیرون می‌ریزد.

چهار: بی‌گمان ماه‌های اول تعداد زیادی از مردم برای دیدن پیکر رضاشاه راهی موزه می‌شوند. اشکالی ندارد این خودش نوعی تخلیه انرژی اجتماعی و سیاسی است و بعد از مدتی مسأله کاملاً طبیعی می‌شود. مگر کسی الان برای زیارت مزار مصدق صف می‌کشد؟ یا این‌ که مزار آیت‌الله منتظری در دسترس مردم است، خطری برای نظام سیاسی است؟ به هیچ‌ وجه. اما جامعه با همین چیزهای ظاهراً کوچک نفس می‌کشد و احساس آزادی و پویایی می‌کند.

پنجم: بازتاب خارجی این اقدام نیز البته خوب خواهد بود. در نگاه جهانی نوعی ظرفیت و قدرت و اعتماد به نفس جمهوری اسلامی را بازتاب می‌دهد.

نتیجه: بنابراین به گمان من لازم است مقامات ارشد کشور در این مورد با روشن‌بینی برخورد کنند و از موضع بزرگواری و شجاعت، دستور بدهند که پیکر به موزه منتقل شود؛ دستوری که در تاریخ ایران ماندگار خواهد شد. همین دیروز، عکس‌های چهار رئیس جمهور گذشته آمریکا و بانوانشان همراه با بانوی اول آمریکا منتشر شد که در مراسم درگذشت همسر بوش پدر در کنار هم شادمانه عکس می‌گرفتند. مردم ما برای احساس امید به آینده نیازمند این صحنه‌های تاریخی هستند. اکنون وقت آن است که جمهوری اسلامی در کنار تاریخ بایستد و با آن عکس بگیرد و البته نقدش کند اما نابودش نکند.

آن موقع که آقای خلخالی با مقبره رضاشاه چنان کرد، شاید غلبه هیجان انقلابی بر عقلانیت قابل توجیه بود. اما امروز اگر همچنان عقلانیت اجتماعی ما زیر لگدهای هیجان و سیاست زمین‌گیر شود، نشانه آن خواهد بود که با نظام تدبیر کنونی دیگر امیدی به شکل گیری عقلانی فرآیند توسعه نخواهد بود. امیدوارم این نشانه بر نشانه‌های دیگر پیشین افزوده نشود.

با پیکر «رضاشاه» چه کنیم؟

بخش دوم: پیکر رضاشاه به مثابه سرمایه نمادین

الف) مقدمه

سال‌ها پیش در مقاله‌ «توسعه یعنی شهری با تندیس شاطر رمضان» نوشتم، ای کاش مقبره رضاشاه را به «موزه عبرت» تبدیل کرده بودیم. اکنون هم می‌گویم پیکر رضاشاه را باید، مانند جنازه استالین که به عنوان دیکتاتور روسیه به موزه سپرده شده است، به موزه بسپاریم. همان‌گونه که کاخ مرمر رضاشاه حفظ کردیم و اکنون بخشی از میراث فرهنگی ماست پیکر او نیز ارزش تاریخی دارد.

همان‌گونه که اگر کاخ مرمر بسوزد، سوخته آن هم جاذبه تاریخی خواهد بود، پیکر رضاشاه نیز حتی اگر استخوانی بیش از آن نمانده باشد اثر تاریخی و جاذبه فرهنگی خواهد بود. خیلی از آثار تاریخی وقتی سوختند بیشتر مشهور شدند و جاذبه شدند. پس پیکر رضاشاه نیز صرف‌ نظر از این که او خوب بود یا بد، دوستش داریم یا نه، یک اثر تاریخی است و حق نابودی آن‌ را نداریم. همان‌گونه که امروز مقبره کوروش کبیر یک اثر تاریخی است و کسی حق تخریب آن‌ را ندارد.

فرقی نمی‌کند، این که پیکر رضا شاه را گم‌و‌گور کنیم مثل این است که دستور بدهیم تمام حوادث تاریخی که اسم رضاشاه در آنها آمده است از همه کتاب‌های کشور حذف شود. گم‌وگور کردن پیکر رضاشاه با پاک کردن تاریخ رضاشاه یکی است و پاک کردن تاریخ رضاشاه یعنی پاک کردن بخشی از تاریخ ایران. و البته این خیال خام است که کسی گمان کند می‌تواند تاریخ را حذف کند. ما در تلاش برای حذف تاریخ نه تنها ناکام می‌مانیم بلکه همان تلاش‌های ما برای حذف تاریخ نیز در تاریخ می‌ماند.

تلاش‌های برای حذف تاریخ تلاشی است که پیشاپیش شکست خورده است. همان‌گونه که اگر حکومت دستور بدهد که تمامی کلمات زشت از فرهنگ‌ لغت‌های زبان فارسی حذف شود، آن کلمات زشت همچنان در زبان فارسی باقی‌ می‌ماند و میان مردم چرخش می‌کند، تلاش برای حذف هر بخشی از تاریخ که از نظر حکومت نامطلوب است نیز شکست می‌خورد. همان‌گونه زبان زنده و پویا است و وابسته به لغاتی که در کتاب لغت است نیست، تاریخ نیز زنده و پویا است و بستگی به خوشایند یا ناخوشایندی ما ندارد و منتظر این که ما بخش‌هایی از آن را کتمان کنیم یا نه، نمی‌ماند. بنابراین ما به جای تلاش برای حذف تاریخ، بهتر آن است که کمک کنیم به تبیین بهتر و دقیق‌تر و صادقانه‌تر تاریخ.

نکته دیگر این که توسعه خودش یک فرآیند تاریخی است و حاصل انباشت تجارب تاریخی است، حذف عمدی بخش‌هایی از تاریخ، نوعی ممانعت از انباشت تجارب بشری است و در واقع ایجاد مانع در برابر توسعه طبیعی و تاریخی جامعه است و تنها نتیجه اش پرهزینه کردن این بلوغ تاریخی جامعه خواهد بود.

بنابراین حکومت ها به جای آن که بخواهند با حذف یا کتمان بخش‌هایی از تاریخ، خودشان را منزه بنمایانند، دقیقا خودشان را در برابر تاریخ آینده در مظان اتهام قرار می‌دهند و نسل‌های آینده آنها را متهم خواهند که مانع بلوغ طبیعی جامعه شده‌اند. در حالی که تلاش حکومت باید بر این استوار باشد که تجربه‌های تاریخی دائما به بصیرت و دانش ضمنی و عبرت تبدیل بشود و به تکامل اجتماعی ما کمک کند. پوشاندن تجارت تاریخی، موجب کند شدن و پرهزینه شدن فرآیند تکامل تاریخی جامعه می‌شود.

ب) مفهوم سرمایه نمادین

سرمایه نمادین از کشف‌های جامعه شناسان در اواخر قرن بیستم به‌ ویژه پیر بوردیو، جامعه‌شناس فرانسوی است. اگر چه پیش از آن در اواخر قرن نوزدهم، تورستین وبلن، اقتصاددان و جامعه‌شناس نروژی-آمریکایی نیز از مصرف نمادین سخن گفته بود اما ایده او برای یک قرن مکتوم ماند.

خیلی خلاصه: هر کشوری نتواند سرمایه نمادین تولید کند توانایی تولید، جذب، نگهداری و انباشت سایر سرمایه‌های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی را نیز در بلندمدت نخواهد داشت. یعنی رشد یک کشور زمانی امکان‌پذیر است که آن کشور بتواند سرمایه‌های نمادین جذب، تولید و انباشت کند.

سرمایه نمادین چیست؟ هر دارایی‌ متعلق به جامعه که شهرت، توجه، احترام و افتخار برای بخشی از جامعه یا برای کل جامعه فراهم آورد. ممکن است یک سرمایه نمادین حتی مورد نفرت بخشی از جامعه باشد؛ این خودش نشانه آن است که برای بخش دیگری از جامعه سرمایه نمادین است و همان قدرت نمادین آن سرمایه است که موجب نفرت بخش دیگری، که آن را دوست ندارند، شده است.

سرمایه نمادین می‌تواند یک ساختمان باشد (مثل تخت جمشید، میدان نقش جهان، سی‌وسه پل و ...)، می‌تواند یک شخصیت تاریخی باشد (مثل پیامبر اکرم، کوروش یا مولوی و...) می‌تواند یک اثر فرهنگی باشد (مثل شاهنامه یا موسیقی سنتی ایرانی یا تابلو‌های نقاشی کمال‌الملک و...) می‌تواند یک پدیده اجتماعی باشد (مثل عاشورا، نوروز و...) می‌تواند یک شخصیت زنده سیاسی، مذهبی یا نظامی باشد (مثل مقام رهبری، مراجع تقلید، مهندس موسوی، آقای خاتمی، سردار سلیمانی و...) می‌تواند یک شخصیت علمی یا فرهنگی یا هنری زنده باشد (مثل پروفسور سمیعی، استاد فرشچیان، استاد شجریان، استاد عزت‌الله انتظامی و...)

پ)‌ شکل‌گیری سرمایه‌های نمادین

در واقع هر سرمایه نمادین قبلا یکی از سرمایه‌های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و ... بوده است که به یک علتی، به شهرت رسیده است و توجه عمومی را به خود جلب کرده و کم‌کم مورد احترام قرار گرفته و سپس به مرز افتخار رسیده است. مثلا استاد فرشچیان، به عنوان یک هنرمند برجسته، نخست سرمایه انسانی بوده است که اکنون به علت آن‌ که شهرت جهانی پیدا کرده است به یک سرمایه نمادین ملی در عرصه هنر برای ما تبدیل شده است. او نه تنها برای ما مورد احترام است بلکه در سطح جهانی برای ما افتخار می‌آورد.

مولوی به‌ عنوان یک شخصیت فرهنگی تاریخی و مثنوی به‌ عنوان یک اثر ادبی تاریخی نیز اول سرمایه‌های فرهنگی بوده‌اند که ترک‌‌های ترکیه آنها را به یک سرمایه نمادین جهانی برای خود تبدیل کردند و سالیانه میلیاردها دلار از توریست‌هایی که برای دیدن قونیه و مراسم سماع و مثنوی خوانی به ترکیه می‌روند درآمد کسب می‌کنند. اکنون نیز تاجیک‌ها دارند روی فردوسی و شاهنامه کار می‌کنند تا او را برای خود به یک سرمایه نمادین جهانی تبدیل کنند.

برای نمادین شدن یک فرد اصلا نیازی نیست که او انسان خوبی بوده باشد، افراد بد هم می‌توانند نمادین باشند (مثل هیتلر برای آلمان‌ها و چنگیز برای مغول‌ها و استالین برای روس‌ها) یا نیازی نیست ساختمان مطلوبی بوده باشد (مثل اردوگاه آدم سوزی آشوویتس در لهستان که میراث نازی‌های اشغالگر است) یا حتی نیازی نیست خودش چیز ارزشمندی باشد (مثل کلاه کهنه نمدی رئیس‌علی دلواری یا آدامس جویده شده فرگوسن، مربی منچستریونایتد که در موزه ورزش انگلستان نگهداری می‌شود و در حراجی حدود نیم میلیون پوند قیمت‌گذاری شده است.)

ت) منافع سرمایه نمادین

این سرمایه‌های نمادین به چه درد می‌خورد؟ این سرمایه‌های نمادین عامل همبسته شدن، تجمع و انباشته شدن سایر سرمایه‌ها می‌شوند. مثلاً یک مرجع تقلید مانند آیت‌الله خمینی به عنوان یک سرمایه نمادین، موجب شد تا بخش بزرگی از سرمایه‌های انسانی، علمی، فرهنگی، سیاسی و حتی اقتصادی کشور در جریان انقلاب اسلامی در کنار هم مجتمع شوند و برای پیروزی انقلاب با هم همکاری کنند.

یا وقتی استاد شجریان به عنوان یک سرمایه نمادین هنری تصمیم می‌گیرد در بم، باغ هنر بسازد؛ عده‌ای زمین می‌دهند (سرمایه اقتصادی)؛ بهترین طراح‌ها جمع می‌شوند و به رایگان کار طراحی و نقشه‌کشی آن را انجام می‌دهند (سرمایه انسانی)؛ عده‌ای مصالح آن را تأمین می‌کنند و الی ‌آخر. همه این‌ها به علت وجود سرمایه نمادین استاد شجریان بوده است.

یا وقتی فلان استاد و پزشک برجسته تصمیم می‌گیرد یک مرکز فوق‌تخصصی پزشکی بسازد؛ یک نفر زمین می‌دهد، وزارت بهداشت حمایت می‌کند سرمایه‌داران بزرگ اعلام آمادگی برای تأمین سرمایه می‌کنند، پزشکان بزرگ اعلام آمادگی برای همکاری و مشارکت می‌کنند و... . آنگاه یک مرکز تخصصی پزشکلی شکل می‌گیرد.

پس هر انباشت و تجمیع سرمایه‌ای از هر جنس که در کشور صورت بگیرد اگر نخواهیم که با منابع مالی دولتی و با زور پول‌های نفتی و با فشار قانون انجام شود، بهتر است یک سرمایه نمادین محور آن قرار گیرد. البته الزامی نیست که برای تجمیع سرمایه‌های دیگر، حتما یک سرمایه نمادین انسانی زنده بیاید وسط. مثلا ممکن است ساختمان یک سقاخانه در یک محله، سرمایه نمادین محله باشد که افراد محله عصرها در آنجا جمع می‌شوند و گپ می‌زنند.

همین گپ‌ها باعث ارتباط و اعتماد و همکاری آنها در محله می‌شود (تولید سرمایه اجتماعی). بعد هم چند نفر از آنها در این گپ‌وگفت‌ها تصمیم می‌گیرند با هم شراکتی راه بیندازند (انباشت سرمایه اقتصادی) یا تصمیم می‌گیرند برای محله یک کتابخانه خوب بسازند (تولید سرمایه فرهنگی) و ... . پس سرمایه نمادین از هر جنس که باشد می‌تواند مولد و جاذب و تجمیع کننده انواع سرمایه‌های دیگر باشد. در واقع سرمایه نمادین به عنوان نخ تسبیح سایر سرمایه‌ها عمل می‌کند.

ث) سطوح سرمایه نمادین

سرمایه نمادین انواع سطوح دارد مثلا می‌تواند خانوادگی باشد (مثل وجود یک متخصص در یک خاندان که بقیه متخصص نیستند یا وجود یک مادر بزرگ که همه خانواده گرد او متحد هستند)، می‌تواند محلی باشد (مثل یک هنرمند یا یک روحانی زاهد یا یک مقبره در یک محله)، می‌تواند گروهی باشد (مثل یک پیشکسوت برای ورزشکاران یا صنعتگران) می‌تواند منطقه‌ای باشد (مثل یک شخصیت منطقه‌ای) می‌تواند ملی باشد (مثل شخصیت‌های فرهنگی و هنری و مذهبی و سیاسی ملی یا آثار تاریخی ملی و ...). ممکن است یک سرمایه نمادین ملی باشد ولی الزاما مورد قبول یا احترام همه اعضای یک ملت نباشد اما مهم این است که تعلق ملی دارد.

مثلا مولوی عبدالحمید در عین حال که یک سرمایه نمادین منطقه‌ای برای استان سیستان و بلوچستان هست، در سطح ملی هم برای اهل تسنن سرمایه نمادین ملی است. یا آقای خاتمی برای بخش‌های اصلاح‌طلب جامعه سرمایه نمادین است. من حتی معتقدم آقای احمدی‌نژاد هم برای بخش‌هایی از جامعه سرمایه نمادین بود اما خودش و رقبایش به سرعت او را تخریب کردند.

در مورد آقای روحانی می‌دانم که ایشان یک سرمایه سیاسی است که در انتخابات ۹۶ تا مرز نمادین شدن هم رفت اما رویکرد ایشان در بعد از انتخابات، دوباره ایشان را به سمت یک سرمایه سیاسی عقب برد. در واقع آقای روحانی در زمان انقلاب اسلامی یک «کنشگر سیاسی» بود؛ در بعد از انقلاب به یک «شخصیت سیاسی» تبدیل شد؛ وقتی رئیس‌جمهور شد «سرمایه سیاسی» شد ولی هنوز «سرمایه نمادین‌» نشده است.

چرا؟ چون در مردم «باور» ایجاد نکرده است. یک سرمایه سیاسی وقتی به یک «سرمایه نمادین» تبدیل می‌شود که در مردم «باور»‌ ایجاد کند. آقای خاتمی در میان بخش بزرگی از جامعه این کار را کرده است، آقای احمدی‌نژاد هم تا حدودی چنین کرد و البته لازم به تاکید نیست که پیش از همه این‌ها، آیه‌الله خمینی و آیه‌‌الله خامنه‌ای، توانایی بی‌نظیری در ایجاد «باور» در جامعه از خود نشان داده‌اند. باور یعنی چه؟ یعنی این که جامعه باور کند که این سرمایه نمادین توان ایجاد جنبش، تغییر، تحول و حرکت یا حتی ایجاد ثبات در وضع موجود را دارد.

می‌تواند سرمایه‌ها را فرا بخواند، مردم را بسیج کند،‌ قول‌هایی که می‌دهد را محقق کند و هرگاه بخواهد می‌تواند در سطوح ملی یا منطقه‌ای یا قومی یا در سطوح بخشی و حرفه‌‌ای اقدامات جدی و تغییرات چشم‌گیر ایجاد کند. وقتی «باور»‌ ایجاد شده در مورد کسی است که دوستش داریم یا با او همفکریم، این «باور» به دنبال خودش «افتخار» هم می‌آورد. بنابراین مرز نمادین بودن و نبودن، ایجاد باور و قدرت افتخارآفرینی است. یعنی هر چه شخصیتی از شهرت به سمت برانگیختن احترام برود ظرفیت نمادین شدنش بالاتر می‌رود. وقتی وارد ساحت «افتخار» شد یعنی حضورش برای دیگران افتخار آفرین شد، نمادین شده است.

ج) تفاوت با کاریزما

و البته فرق سرمایه نمادین با اسطوره‌ها یا شخصیت‌های دارای کاریزما، در مقدس بودن است. سرمایه‌های نمادین مقدس نیستند. گر چه بسیار احترام برانگیز و افتخار آفرین باشند. اما شخصیت‌های کاریزما، مقدسند، یعنی نقد ناپذیرند و اگر نقد شوند، ممکن است نقد کننده با اهانت و خشونت روبه‌رو شود. مثلا وقتی می‌‌گوییم علی دایی سرمایه نمادین ورزش ماست، به این معنی نیست که مقدس است. یعنی ما ضمن احترام و احساس افتخار نسبت به علی دایی، البته او را نقد هم می‌کنیم و هیچ‌گاه دستش را به نشانه تقدس نمی‌بوسیم.

فرق جامعه مدرن با سنتی در همین‌جاست. در جامعه سنتی سرمایه نمادین انسانی، به سرعت به کاریزما و تقدس گرفتار می‌شود. در‌ حالی‌ که در جامعه مدرن ممکن است انبوه سرمایه‌های نمادین تولید شود بدون آن‌ که مقدس باشند. متأسفانه وقتی سرمایه‌‌های نمادین به شخصیت‌های کاریزما و مقدس تبدیل می‌شوند ممکن است در آنها ظرفیت تخریبی ایجاد شود.

مثلا صدام حسین یک سرمایه نمادین برای عراقی‌ها بود که به علت مقدس شدن، دیگر قابل نقد نبود و علی رغم تلاش‌های گسترده‌ای که برای شکل دهی یک عراق مدرن و قدرتمند کرد اما از مرحله‌ای به بعد آسیب‌های جبران ناپذیری به کشور و ملت خویش زد.

چ)‌ سرمایه‌ نمادین، ضرورت آینده توسعه در ایران

ایران کشوری است که دیگر نمی‌تواند به نفت تکیه کند. منابع طبیعیِ دیگرِ ما نیز رو به انتهاست. نزدیک به ۱۰ میلیون بیکار آشکار و پنهان داریم و سالیانه نیز یک میلیون نفر به تعداد متقاضیان کار ما افزوده می‌شود. در‌ حالی‌ که پیش‌بینی می‌شود در بهترین حالت بتوانیم سالی ۷۰۰ هزار اشتغال جدید ایجاد کنیم. بنابراین اگر کار جدی‌ای نکنیم، به سرعت فقیر می‌شویم.

ما چاره‌ای نداریم که برای توسعه آینده خودمان بر صنعت توریسم تکیه کنیم. ما جزء ۱۰ کشور اول در زمینه دارا بودن آثار باستانی و تاریخی و جاذبه‌های گردشگری هستیم. البته صنایع دانش‌محور نیز جزء لاینفک توسعه آینده خواهد بود اما گردشگری، دست کم در کوتاه و میان‌مدت، می‌تواند سهم موثر‌تری داشته باشد.

به گمان من نه تنها آینده جامعه ایران حتی آینده نظام سیاسی به توانایی ما برای گسترش صنعت توریسم گره می‌‌خورد. البته فرصت‌های دیگری نیز هست. مثلاً ما می‌توانیم یکی از مراکز عمده تولید انرژی خورشیدی در دنیا بشویم اما هر کار دیگری برای جهش اقتصادی ما نیازمند چند دهه سرمایه گذاری‌های سنگین است، که فعلا دست‌ کم تا بیست سال آینده برای ما مقدور نیست. بعد از آن نیز دیگر احتمالاً نفت ارزش اقتصادی زیادی نخواهد داشت.

بنابراین از این پس نباید اجازه دهیم که هیچ سرمایه نمادین بالقوه‌ای از دست ما برود... باید برای تبدیل تمام امام‌زاده‌های کشور به جاذبه‌های گردشگری فکر کنیم. باید مقبره‌ هارون‌الرشید در مشهد را احیا کنیم و آن را به جاذبه‌ای توریستی برای یک میلیارد مسلمان اهل سنت تبدیل کنیم. باید مقبره خواجه نظام‌الملک و ملک‌شاه سلجوقی را در اصفهان به سرمایه نمادین تبدیل کنیم.

می‌توانیم امکان بازدید توریست‌های خارجی از حرم امام رضا (ع) و مقبره امام خمینی و سایر بقاع مذهبی را فراهم کنیم. باید در کویرهای‌مان کمپ‌های توریستی ایجاد کنیم و هزاران علاقه‌مند به شب‌های کویر را از دور دنیا جذب کنیم؛ باید سقاخانه‌های محلات را احیا کنیم؛ باید برج‌های کبوتری را به‌ عنوان یکی از منحصربه‌فرد‌ترین صنایع تاریخی ایران به شهرت جهانی برسانیم. باید لباس‌های محلی و مراسم سنتی فرهنگ‌های مختلف ایرانی به‌ویژه موسیقی آنان را احیا کنیم و خیلی کارهای دیگر.

امارات متحده یکی از کشورهایی است که در تولید سرمایه نمادین بسیار موفق عمل کرده است. جزیره نخل یا برج‌العربیه دو سرمایه نمادین امارات هستند که به شدت سرمایه‌های اقتصادی و انسانی را به سوی امارات جذب کرده‌اند. این کشور حتی بسیاری از نمادهایی که به سرمایه تبدیل کرده است را به نوعی کپی‌برداری یا اقتباس کرده است.

مثلاً با ساختن منطقه‌ای با معماری بادگیر‌های یزد و تبلیغ وسیع جهانی در مورد آنها، نماد بادگیرها را به عنوان نمادی بومی معرفی کرده است و اکنون در دور دنیا، هر کس که با معماری ایران آشنا نباشد، وقتی پوستر بادگیرهای یزد را می‌بیند می‌گوید اینجا دوبی است.

ح) لزوم صیانت از سرمایه‌های نمادین

متاسفانه هم حکومت‌های ایران سرمایه‌های نمادین را تخریب می‌کرده‌اند و هم مردم ما بیش از آن‌ که اهل ساخت باشند اهل تخریب این سرمایه‌ها بوده‌اند. مثلا بخش بزرگی از آثار معماری دوره صفوی به دستور حاکمان محلی قاجاران نابود شده است؛ یا این‌ که مردم ما فقط بر روی آثار باستان یادگاری نمی‌نویسند بلکه با تولید جوک و شایعه بر علیه شخصیت‌هایی که می‌توانند سرمایه نمادین باشند، آنها را نابود می‌کنند. ما در جامعه جهانی بلند نخواهیم شد مگر آن که بتوانیم دست از تخریب سرمایه‌های نمادین خود برداریم. حتی افرادی که دوستشان نداریم ولی به طور بالقوه می‌توانند نقش نمادین بازی کنند را نباید تخریب کنیم.

من به عنوان کسی که از همان آغاز منتقد سیاست‌های آقای احمدی‌نژاد بوده‌ام و آنها را برای آینده ایران خطرناک می‌دانسته‌ام،‌ همیشه مراقب بودم که ایشان را تخریب نکنم؛ چرا که سرمایه‌های نمادین از نظر ارزش‌های اخلاقی خنثی هستند یعنی خواه تالار بزم پادشاهان صفوی در کاخ چهلستون اصفهان باشد یا عبادتگاه شاه نعمت‌الله ولی در ماهان، یا زندان اسکندر در یزد، سرمایه نمادین هستند و باید حفاظت شوند.

از نگاه توسعه، نه خاتمی باید تخریب شود و نه احمدی‌‌نژاد؛ چرا که هر کدام از این‌ها در لحظه‌ای از تاریخ ‌آینده ما می‌توانند نقش‌های مهمی بازی کنند. از حوادث دی‌ ماه گذشته درس بگیریم و یادمان نرود که جامعه‌ فاقد سیاستمداران نمادین یا جامعه‌ای که شخصیت‌های نمادینش منفعل یا دست بسته باشند، جامعه‌‌‌ای ژله‌ای خواهد بود که در یک لحظه‌ تاریخی ممکن است یک دلقک بتواند از آن سوی آب‌ها آن را دستخوش بی‌ثباتی کند.

خ) کارکرد سرمایه‌های نمادین در بحران

شخصیت‌هایی که سرمایه‌های نمادین هستند در دوران ثبات، نه تنها موجب انباشت بقیه سرمایه‌ها می‌شوند، بلکه منشاء تحولات آرام و اصلاحگرانه نیز می‌باشند. اما نقش مهم این سرمایه‌ها در دوران بی‌ثباتی و تنش است که می‌توانند وسط بیایند و مانع گسیختگی اجتماعی و سیاسی شوند. به گمان من اگر سوریه فروریخت به علت ناتوانی جامعه سوریه در تولید سرمایه‌‌های نمادین ملی بوده است. اگر تعدادی چهره نمادین ملی در درون جامعه سوریه وجود داشت آنها می‌توانستند به عنوان نماینده جامعه با حکومت مذاکره کنند و نگذارند سوریه وارد جنگی ویرانگر شود و وقتی هم وارد جنگ شد با مذاکره، مانع طولانی شدن آن شوند. اکنون اما بیش از هفت سال است که سوریه در آتش جنگ می‌سوزد و هنوز گروه‌های معارض دولت سوریه نتوانسته‌اند بر سر انتخاب یک رهبر به تفاهم برسند. یعنی بشار اسد به علت موقعیت سیاسی خود به‌ طور طبیعی در آن بخش از جامعه که طرفدار حکومت بود سرمایه نمادین محسوب می‌شد اما متاسفانه در بخش دیگر جامعه که مخالف حکومت بود کسی نبود که در موقعیت سرمایه نمادین ملی، با حکومت مذاکره کند و برای توقف درگیری‌ها تفاهم کند و جامعه نیز به تفاهم آنها احترام بگذارد.

د) جمع‌بندی

در واقع سرمایه‌های نمادین مانند عمود خیمه، بخش‌های مختلف جامعه را منسجم و عقلانی نگاه می‌دارند. بنابراین سرمایه‌های نمادین بالقوه و بالفعل را نباید تخریب کنیم، حتی اگر رقیب ما باشند، چون فرصت‌های زیست مسالمت‌آمیز جامعه محدود می‌کنیم. پیامبر اکرم وقتی مکه را فتح کردند، نگذاشتند ابوسفیان به‌ عنوان سرمایه نمادین قریش تخریب شود و خانه او را محل امن قرار دادند که هر کس به آنجا برود در امان است. فدایش شوم که ضمن آن که مهربان بود و خُلق عظیم داشت، بی‌آن‌که مکتب دیده و خط نوشته باشد، به گونه‌ای رفتار می‌کرد که گویی خیلی از نظریه‌های علمی امروز سیاست و جامعه‌شناسی و روانشناسی اجتماعی را می‌دانست.

و البته همه این‌ها را گفتم که بگویم اکنون پیکر رضاشاه نه تنها بخشی از تاریخ ایران است، بلکه می‌تواند به‌ عنوان یک سرمایه نمادین تاریخی، در آینده یک جاذبه جهانی توریستی برای ما ایجاد کند؛ همان کاری که مقبره استالین در روسیه می‌کند. امروز سر به نیست کردن پیکر رضا‌شاه هیچ تفاوتی با تخریب شبانه تخت جمشید ندارد و اگر چنین کنیم تاریخ درباره ما همان قضاوتی را خواهد کرد که درباره ظل‌السلطان (پسر ناصرالدین شاه و حاکم اصفهان) کرد که از روی حقارت و کینه‌توزی دستور داد بسیاری از آثار معماری صفویه به ویژه کاخ آیینه‌خانه، که به فرمان شاه عباس دوم بر ساحل زنده رود ساخته شده بود، تخریب شود.»

bato-adv
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۰:۳۰ - ۱۳۹۹/۰۲/۰۷
برو بابا همه چی درست شده بود فقط مانده بود رضا خان در تاریخ واسه ما افتخار آفرین باشد
دکتر احمدی که با آمپول هوا زندانی ها را می کشت دکتر چه کسی بود
دستور از که می گرفت
چرا تاریخ را زود از یاد می برید
هر کسی در دانشگاه تدریس می کند که استاد نیس .
مهدی
Iran, Islamic Republic of
۱۵:۴۶ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۹
هر ان چه بر خود می پسنديد و اين که در آينده با شما همان گونه رفتار شود، همين الان شما با اين پيکر همان رفتار را داشته باشيد.
بزرگی از بزرگان قابل انتظار است.
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۵:۳۲ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۹
کامنت ها را خواندم . بعضی ها انقدر بی سواد و متحجر هستند که قابل بحث نیستند . جسد شاه با احترام باییییید دفن بشه . هر حرکت اشتباه دودمانتونو اینبار فنا می ده
ناشناس
Netherlands
۰۰:۰۷ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۶
قطار هه قطار شمایی که میگی قطار اینطور قطار اونطور رضاشاه ریل قطار ساخت شمال کشور وجنوب کشور چه ادم نیکو کاری اما قطار رضا شاه شده بود محل عبور مرور سوخت وآذوقه ی انگلستان وشوروی البته مردم روهم جابه جا میکردند همین قطار زمان جنگ ایران وعراق بمباران شد تا پشتیبان جبهه ها نباشه میدونید که حکومت بعث با امریکا وانگلیس و ... همپیمان بود الان عربستان با کمک پادشاه یمن اون کشور رو بمباران میکنه فردا عده ای مثل شما میان میگن پادشاه یمن قطار ساخته
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۷:۰۸ - ۱۳۹۷/۰۲/۱۰
چي ميگي
مجله خواندنی ها
انتشار یافته: ۱۷۸
من
Iran, Islamic Republic of
۱۳:۴۸ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
با احترام و در مکان مناسبی به خاک سپرده شود.
ناشناس
-
۱۴:۲۱ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
اینکار دقیقا نشا ن از میزان انسانیت درایت و فهم و شعور یک مسئول محکم و مقتر است
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۵:۲۵ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
موافقم . اینجا مملکت اسلامیه و طبق آموزه های اسلام جسد بایستی مطابق آیین دینی مجددا دفن گردد.
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۶:۵۰ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
انشالله که نظام اونقدر بالغ شده که کار اشتباهی انجام نده
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۶:۵۸ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
دقیقا. این جنازه بر اساس شرایط خاص مومیایی شده و نه برای اینکه در موزه گذاشته شود.
ایرانی ام
Iran, Islamic Republic of
۱۷:۱۲ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
جالبه کسی که اونقدر در حق ایران خیانت کرد که پس انتقال جسدش به ایران مخفیانه و با حفاظت کامل دفن شد تا به جسد در دوره پهلوي اهانتی نشود
کشتار مسجد گوهرشاد. قراردداددارسی آیی که لغو کرد و ننگين تر از اون رو بست.کشف حجاب اجباری.از همه مهمتر اینک براساس تاریخ نويسان زمین خوارترین شخص تاریخ ایران رضاشاه بوده
التمااااااس تفکر از متعصبين عزیز
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۸:۱۱ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
کي به کي ميگه متعصب
d
Iran, Islamic Republic of
۱۸:۳۵ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
ایرانی ام، تو ایرانی نیستی اصن
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۸:۴۱ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
چرا بعضی کامنتها را حذف کردی ترسیدی فرارو
علی
Iran, Islamic Republic of
۱۸:۵۶ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
باید دوباره در مکان مناسبی دفن شود
ايرانى
Iran, Islamic Republic of
۱۹:۰۰ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
تعصب سياسى جلوى چشمان بعضى رو چنان گرفته كه تحمل نام موسس دانشگاه تهران، جاده مدرن و راه آهن، صنايع فولاد، دادگسترى، شهردارى ، و آمزش و پرورش و بهدارى نوين در ايران را هم ندارند.
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۹:۲۵ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
اینم جز همون ملت جو گیره 57 انقلابی کن جو گیره جوگیر حساس نشو حساس نشو
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۲۰:۱۵ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
دقیقا به هر حال ایشان پدر ایران نوین هستند و با هر نگرش و اعنقاد سیاسی نمی توان منکر خدمات ایشان شد
ناشناس
United States
۲۲:۱۰ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
در عجبم از ملتی که ۴۰سال پیش برای آب و برق مجانی انقلاب کرد و به آرامگاه یک مرده رحم نکرد و حالا بعد از ۴۰سال انگار دارن ازش دلجویی میکنن!
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۲۳:۰۳ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
رضا شاه هر که بود ،شیعه علی بود وکسی نمی تونه منکر باشه .پس مراجع محترم دقت کنند به جسد ایشان بی حرمتی نشود.حتی پنهان کردن مکان دفنش هم بی حرمتی است
عاشق ایرانم
Iran, Islamic Republic of
۲۳:۰۹ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
چقدر بعضيا بی سوادن که نمیدونن راه آهن رضا شاه به چه علت ساخته شد گفته های مصدق درباره این مطلب رو میتونيد بخونيد
اصلاحات ارضی پهلوی های عزیز رو که به لطفشون به گفته صندوق بین المللي پول 40سال عقب انداخت..
کاپیتولاسیون و واگذاری بحرین و واگذاری آرارات و جزایر خلیج فارس مثل زرکوب رو ميتونم از افتخاراتش بگم
اگ خوب بودن 98درصد برعلیه شان رای نمیدارن...
عقلمون رو بکار ببریم میبینیم 20ملیون آدم هیجان نگرفتشون
استاد نقاش
Iran, Islamic Republic of
۱۳:۵۴ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
خودتون بریدید
و‌ دوختید؟
بابا جعلیه خخخخ
اشرف بيزنس 20درصد
Iran, Islamic Republic of
۲۳:۱۵ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
چیزایی که الانم برای خوبيش ميگن جعليه...
مثل اون جوکی که درباره قیمت تاکسی براش ميگن...
برو بالا...سرهنگی؟برو بالا..؟ و...اوج خنده این جوک جایی هست که برای بالا بردن نرخ تاکسی حکم اعدام صادر می کنه!...خخخخخخخخ
ناشناس
France
۱۳:۵۷ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
از جسد رضا شاه هم میترسید
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۵:۲۹ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
کی ترسیده؟! مگر کسی حرفی زده؟
از خودش هم نمیترسیم چه برسه به جسدش
شعورهم خوبه
Iran, Islamic Republic of
۱۷:۵۸ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
از آدمکیشی های این خاندان باید ترسید از کشتار مسجد گوهرشاد گرفته تا فيضيه قم و 15000نفری که در تاریخ 15خرداد 42کشته شدند
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۸:۴۳ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
چند دولت چندین سال بااین همه دستگاه‌های پیشرفته نتوانستند اتوبان شمال رو تکمیل کنند اونوقت رضا شاه در آن زمان با دست خالی جاده ای مثل جاده ی چالوس را ساخته
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۹:۰۱ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
خدا رو شكر كه رضا شاه مردو بعد از او در ايران ديگر كشتار سياسى اتفاق نيفتاد!
پاسخ به شعور هم خوبه
Iran, Islamic Republic of
۱۹:۲۱ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
یا شمارش بلد نیستی یا تاریخ
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۲۱:۲۴ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
یکم دارم فکر میکنم
فکر کنم ادم خوبی بوده
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۴:۰۰ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
باورتون شد الکی الکی؟ ما دیگه کی هستیم!؟
ناشناس
United States
۲۱:۴۶ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
تو دیگه کی هستی ؟
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۴:۰۱ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
در ميدان ازادي دفن بشود .همين
تاريخدان
Iran, Islamic Republic of
۱۹:۰۵ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
با احترام. رضا شاه شخصيت سياسى برجسته اى بود با نقاط مثبت و منفى. هيچ شخصيت سياسى كاملاً مثبت در جهان نمى توان يافت. همه ى سياستمداران جهان سومى با بهانه هاى مختل مخالفانشان را به بند و دار كشيده اند. مثال نقض هم نداريم.
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۴:۰۷ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
بابا جمع کنید بساط خودتون رو حالا دوباره دغدغه کشور شد یک مومیایی
رفتار با ان
برجام چی شد پول تو گونی چی شد اقتصاد بعد برجام چی شد
شما غرب زده ها خوب استاد جنگ روانی هستید
یک روز گشت ارشاد یک روز حرف فلانی
یک روز حصر یک روز حکم ارتداد یک نماینده یک روز .....
جواب ملت رو بدید 5سال مردم معطل برجام افتاب تابان بودن
بعد 5سال میگی امریکا قابل اعتماد نیست
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۸:۱۳ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
ديگه الان با اين وضعيت حداقل شما غرب نزده‌ها ديگه نبايد حرف بزنيد.
ايرانى
Iran, Islamic Republic of
۱۹:۰۵ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
كاش مى شد يك برجام داخلى نوشت تا از شر دلواپسان متعصب ضد مردم رها شد.
بابا کوهی
Belgium
۱۴:۱۱ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
رضا شاه اگر بد یا خوب بود دیگر نیست ومردم وتاریخ اورا قضاوت میکنند وخواهند کرد باید جسد او را آرام و با احترام گذاشت و نباید بدو بی احترامی کرد زیرا جسمی کهنه وخالی از حرکتست ومرده را احترام لازم واگر پوچ مغزانی باشند که به جسد او بخواهند بی احترامی کنند بدانند که رضا شاه همیشه دریاد ها زنده خواهد بود ونیز این رسمی و بدعت نویی خواهد شد که روزی وروزگاری با جسد خمینی وخامنه ای و رفسنجانی ودیگر آخوند ها به همین نحو رفتار شود،بدعت پسندیده باید خلق کرد.
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۴:۱۶ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
باید ابرومندانه باهاش رفتار شده و در مکان مشخصی دفن شود.
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۴:۱۷ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
این اتفاق خیلی خیلی مهم است . ما بخشی از تاریخ گذشته مان را یافته ایم . باید موزه ای تاسیس و کالبد رضا شاه را به انجا منتقل کنیم تا مردم بیایند و گذشته کشورشان را ببینند . در سعد آباد می توان جایی را به این کار اختصاص داد . شوخی نیست . بچه چهارده ساله من شاه زمان پدر پدر بزرگش را می بیند و قطعا تشویق می شود در گذشته اش کاوش کند و تاریخ کشور را ورق بزند و درسها بگیرد.
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۷:۲۳ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
بدون اجازه فرزندانش نباید چنین کاری انجام بشه . بعدشم ما یک کشور مسلمان هستیم . چرا باید جنازه یک مسلمان رو در موزه بذاریم ؟؟؟؟؟؟
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۸:۱۰ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
همان ها هم اگر بنا داشتند جسد را دفن کنند مومیایی اش نمی کردند . اصلا چرا جسد را مومیایی کرده اند ؟ که زیر خاک نپوسد ؟
ناشناس
United States
۱۸:۳۵ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
دوست عزیزی که میفرمایید ما مسلمانیم نباید جسد را در موزه بگذاریم توجه کنین که این جسد مومیایی شده نه اینکه کفن داشته باشد پس دفن اولیه ایشان طبق اداب اسلامی نبوده است
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۸:۴۸ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
دلیلش این بوده که می خواستند جسد او را سالم بدینجا منتقل کنند.برای همین مومیاییش کردند.
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۹:۰۶ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
كو مسلمان؟ مسلمان كو؟
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۴:۱۸ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
باید با احترام باهاش برخورد کرد.
در جای مناسبی دفن شود.
یادمان باشد که این یک جسد است. هیچ دفاعی از خودش ندارد.
پس نباید مثل گذشته رفتار شود باهاش.
شهروند ايرانزمين
Iran, Islamic Republic of
۱۹:۰۸ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
خلخالى مرد ولى تفكر خلخالى هنوز در بسيارى از متعصبان ناآگاه و خشونتگرا زنده است.
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۴:۱۹ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
این سناریوی نظام است برای افکار سنجی در مورد مقبولیت خانواده پهلوی در ایران
ديبى
Iran, Islamic Republic of
۱۹:۱۱ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
نظام اسلامى كجا و رژيم طاغوت كجا؟ من همينجا به نظام مقدس بيشنهاد ميدهم كه براى اثبات توخالى بودن ادعاى محبوبيت رضاشاه يك رفراندوم يا نظرسنجى گسترده بركزار كند تا ببينيم مردم بعد از چهل سال برخوردارى از ثمرات مادى و معنوى انقلاب احترامى براى خاندان پهلوى قائلند يا خير.
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۲۰:۱۹ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
اگر این هم باشه خیلی وقته بیشتر مردم با صدای بلند نظرشون رو فریاد زدند
داود
Iran, Islamic Republic of
۱۴:۲۰ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
خدا رو شکر هنوز مردی هست که با بینش خوب و حق گویی آنچه حق است را م یگوید و لی بدبخت یدر این است که هنوز خیلی ها باور ندارند که نظام جمهوری اسلامی استوار و تنومند و مقتدر شده است
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۴:۲۳ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
آفرین به این دیدگاه
اما آیا فاصله گرفته یا نگرفته ؟
مهدی سوادکوهی
-
۱۶:۰۳ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
با احترام در زادگاهش آلاشت دفن کنیم . بهر حال ایران نذاشت ایران تجزیه شه
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۹:۱۲ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
با احترام فراوان در دانشگاه تهران كه خود بنا نهاد دفن شود.
علی
Iran, Islamic Republic of
۱۴:۲۶ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
با احترام ، در یک مکان مناسب دفنش کنید.
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۴:۲۶ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
ما وجود ایران امروز رو مدیون آن مرد بزرگ هستیم. باید یا پیکر مومیایی او به موزه برود یا مقبره ای در خور برای او ساخته و در نهایت دفن شود. که البته در شرایط کنونی این امر بعید است. ولی کسانی که دستور از بین بردن پیکر رضا شاه را می دهند باید از انتقام تاریخ بترسند.
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۴:۳۰ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
تحویل خودشون بدیم بیان ببرننش
تهرانى
Iran, Islamic Republic of
۱۹:۱۵ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
بايد در ايران بماند. اين وصيت خودش بود. فارغ از ديدگاهها يا رفتارهاى ديكتاتورمآبانه ى سياسى، رضا شاه يك ميهندوست واقعى بود كه در راه آبادانى ايران بسيار كوشيد. اين را هيچ تاريخدان باوجدانى نمى تواند حاشا كند.
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۴:۳۴ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
کاری بکنید که دوست دارید اگه خدای ناکرده حکومت عوض بشه با پیکرهای مسولین الان انجام بشه. رضا شاه زمانی قدرتمند ترین فرد ایران بود و فکرش رو هم نمی کرد ی روزی این اتفاق برای پیکرش بیفته. در هر صورت ادم عاقل از تاریخ درس عبرت می گیره.
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۴:۳۸ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
درود بر شما تاریخ را به ما آموختید. عالی بود.
بی نشان
Iran, Islamic Republic of
۱۴:۴۰ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
وقتی یک اجتماع و یک نظام ، مقتدر و مردمی باشه دیگه براش فرقی نمی کنه مرده و زنده یک دیکتاتور . مگه جسد فرعون رو خدا بعد از چند هزار سال برای مردم آشکار نکرد ؟ اجازه بدیم مردم برن توی موزه و آخر کار یک دیکتاتور رو ببینن که جسدش ذلیل افتاده اونجا ، کسی که یه روز مردم از سایه اون وحشت داشتن .
حمید
United States
۱۹:۵۷ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
از مثبت نظرات مشخصه مردم چی می خوان
sman
Iran, Islamic Republic of
۱۴:۴۱ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
با احترام در قلب پایتحت به خاک سپرده شود
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۴:۴۷ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
عین میراث ملی حفظ شود . از جنازه نترسید!!!
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۹:۱۶ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
شايد مى ترسيم.
محمد
Iran, Islamic Republic of
۱۴:۵۲ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
رضاشاه مرد ابادگر ایران زمین بود کسی بود که تمدن را به ایران اورد ...اگر جسد مومیایی ایشان باشد باید با تشریفات قانونی وحمایت مردمی به موزه برده شود ...
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۴:۵۲ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
با جنازه چیکار میکن؟ باید دفنش کرد دیگه، شاه و گدا هم نداره!!
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۹:۲۱ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
چرا بايد براى گداها مقبره هاى چند صد ميلياردى بسازيم. اين شاه بى خاصيت را هم كه براى سربلندى ايران كارى نكرده ببريد يك گوشه گم و گورش كنيد
ناشناس
Ukraine
۱۴:۵۷ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
حداقل اینکه به پیکر ایشان به عنوان یک نظامی، آنچنان که در شان یک سرباز وطن است، با احترامات نظامی دفن شود، حالا یا در موزه و یا در جای دیگری.
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۷:۰۹ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
دقیقا به هر حال زمانی سرباز این کشور بوده و سربازان همیشه احترام دارند
عنایت
Iran, Islamic Republic of
۱۴:۵۹ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
درود بر استاد رنانی ... همیشه مطالب و نظریات شما را مطالعه می کنم ... همیشه کامل و بدون کم و زیاد هستند . تندرست و شاد باشید .
جعفري
Iran, Islamic Republic of
۱۵:۰۰ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
متاسفانه قشر نسبتاً مطرح جامعه ما دچار بيماريي شدند و در باره هر اتفاق و موضوعي كه در جامعه پيش مياد فوري در فضاي مجازى هرچه به ذهنشون خطور ميكنه بواسطه اينترنت مطرح ميكنند از ورزشكار و هنرپيشه ها و خوانندگان و .... گرفته الي آخر ، شما رو بخدا كمي سكوت كنيد و اجازه بديد كسانى كه واقعاً نسبت به مسائل احاطه و مسئوليتي دارند اظهار نظر كنند، آحاد جامعه روانى شدن در برابر اينهمه تضاد و تناقض در امور و صحبتها، اي كاش رعايت كنيم
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۹:۲۴ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
والا ديديم نتيجه سياستهاى قشر نامطرح جامعه رو كشور رو به كجا رسوند در اين چند دهه! در ضمن استاد دانشگاه با مدرك دكترا در اين باره اظهار نظر نكنه نظر چه كسى رو بليد شنيد؟
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۲۰:۲۲ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
اون الان شما چرا نظر می دید؟؟؟ نکنه روانی شدید؟؟؟
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۲۲:۵۲ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
اگر قشر مطرح جامعه همانهائی هستند که فرمان های اقتصادی وفرهنگی جامعه را فعلا در دست دارند،بله شما درست می گوئید،واقعا بیمارند.
رضا
Iran, Islamic Republic of
۱۵:۰۰ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
امام خمینی فرمودند پسر شاه هم می‌تواند در این مملکت زندگی کند.
بله
Iran, Islamic Republic of
۱۹:۲۷ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
حضرت امام (ره) پس از انقلاب شكوهمند عملاً ثابت نمودند كه در نظام مقدس جمهورى اسلامى با مخالفان هيچ برخوردى نخواهد شد. شما يادتان نيست در دهه شصت ايشان پاسدار آزادى بيان و امنيت جان مخالفان بودند به شخصه.
معتمدی
Iran, Islamic Republic of
۱۵:۰۹ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
بنظر میرسد مسولین عاقل باشند چرا که نبش قبر وفق نظر شارع حرام است که جای بحث آن نیست بلکه حالا بایستی با احترام با این جسد برخورد شود،جهان منتظر اعمال اخلاق انسانی است،امروز روز سرنوشت سازی است که چهره واقعی انقلاب با تصمیم درست مسولین نظام مشخص شود ،اگه تصمیم خلخالی در تخریب مقبره خودسرانه بوده مجددا مقبره بازسازی شود اگه بدستور امام(ره ) بوده هم جسد یا به موزه منتقل و یا در جای مناسبی با احترام و رعایت آداب اسلامی دفن شود،زیرا با این عمل انقلاب اول قدرت و بعد اخلاق اسلامی و انسانی را به نمایش میگذارد
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۹:۲۸ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
از اول هم تخريب قبر يك انسان و بى احترامى به جسد درست نبوده كه حالا باشد.
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۵:۱۲ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
برای اینکه یک اثر باستانی به حساب بیاد و در موزه به معرض دید گذاشته بشه خیلی زوده و احتمال آسیب دیدن هم میره. معقولتر این هست که به عنوان یک انسان دوباره دفن بشه
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۵:۱۴ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
برای بعضی از هموطنانم متاسفم که با تشییع و خاکسپاری استخوانها و خاکهای بجامانده از پیکر سربازان وطن که جانشان را در راه حفظ استقلال کشور داده اند، مخالفت و گاهاً تمسخر میکنند اما برای مومیایی فرضی یک آدم جنایتکار و ظالم دارند یقه چاک میزنند. استاد عزیز! برای شما بیشتر متاسفم. والعاقبة للمتقین!
ناشناس
Germany
۱۷:۰۵ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
جنایت های رضا شاه کجا دیدی یا خوندی؟؟؟
حتی افراد تندرو و مراجع بعد از انقلاب هم چنین اضهار نظری نکردن.تنها ایرادی که به رضا شاه گرفته شده کشف حجاب بود.
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۸:۵۸ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
جنایات را کسانی می کنند که با فسادهای هزاران میلیارد تومانی و قضایای کهریزکشان به خون صدها هزار شهید و هزاران نفر از مدافعین حرم، دهن کجی می کنند و ثمرات این خونهای ریخته شده را به باد فنا می دهند.
داوود
Iran, Islamic Republic of
۱۵:۱۶ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
فکر مي کردم آدم خيلي منطقي اي هستم، اما اين نوشته جناب رناني باعث شد برايم روشن شود که نه ته ذهنم هنوز تعصبات و قضاوت هاي يک طرفه فراوان دارم. از يک سو ناراحت شدم که چرا خود اين همه آزاده نيستم و شايد بهتر بگويم تا لحظاتي قبل نبودم، از ديگر سو شادمانم که مي بينم در کشورم چنين انديشمنداني داريم. همديگر را بيشتر دوست بداريم. ممنون.
ناشناس
Germany
۱۵:۲۲ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
رضا شاه را عده ای خادم و عده ای خیانتکار یا جنایتکار می دانند. اگر خیانتکار و جنایتکار بوده حسابش با ما نیست، پس ما باید به خاطر خدمات فراوان او به ایران جسدش را با احترام در جایی به خاک بسپاریم. فراموش نکنیم که نظام دانشگاهی و نظام پزشکی و بسیاری از ساختارهای زیربنایی نوین کشور را مدیون این سرباز بیسواد هستیم. در ضمن دین اسلام برای مردگان و جسد آنها حرمت خاصی قائل است، بدون توجه به اعمال شان در زمان حیات.
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۹:۰۰ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
داعش را ببینید که با مقبره حجر ابن عدی چه کردند؟رضا شاه مقام مذهبی نیست اما به این فرد احترام گذاشته شود.
محمد
Iran, Islamic Republic of
۱۵:۲۲ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
درود و احسنت بر نگارنده ی محترم.بینش و درک و درایت شما بی نظیر می باشد.لذت بردم.ممنون.
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۵:۲۸ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
آقای دکتر رنانی ! آیا معتقدید تفکر خلخالی که بنای به آن عظمت را که می توانست کاربری دیگری برایش در نظر گرفت را با یکدندگی و لجاجت کورکورانه تخریب نمود و به صراحت اعلام کرد که دنبال جسد رضا شاه بوده تا آن را بسوزاند!!؛ آیا ریشه چنین تفکرات تندروانه خشک شده است؟!!
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۹:۰۲ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
رضا شاه اشتباهات فراوانی داشت اما نه به این اندازه که با مقبره او چنین کنند.
عای
Iran, Islamic Republic of
۲۰:۵۵ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
اونوقت ادعامون دنیا را ترکونده و به داعش و طالبان بد و بیرا می گیم . هنوز یادمون نرفته که چه کسانی عروسیشون به عذا تبدیل شد. هنوز خوب یادمه پدرم را به خاطر پوشیدن استین کوتاه بازداشت کردند. هنوز یادمه که بسیاری از مردم نوار کاست ها را از ترس کمیته چال یا پنهان می کردند..... .از گذشته ام احساس شرم می کنم.
محمدی
Iran, Islamic Republic of
۱۵:۳۲ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
بایستی براساس فرهنگ ملی و اسلامی حفظ حرمت و احترام شود. اولا مسلمان بوده و ثانیا نماد برهه ای از تاریخ است.
کارگر
Iran, Islamic Republic of
۱۵:۴۴ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
خدارحمتش کنه به پاس زحماتی که برای آبادی ایران کشید.
محمد
Iran, Islamic Republic of
۱۵:۴۵ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
حاکمیت اگر می خواهد وجهه خود را بالا ببرد باید کاری کند که بیشتر مردم راضی باشن
علی
Iran, Islamic Republic of
۱۵:۵۳ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
نظریات بسیار منطقی و عقلانی بود. امیدواریم صرف نظر از قضاوت تاریخ با پیکر بنیانگذار سلسله پهلوی مطابق با شان یک ایرانی مسلمان وفات یافته برخورد مناسب شود
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۵:۵۳ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
احسنت
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۵:۵۶ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
بهترین جا برای دفن او انگستان و در کنار قبر ژنرال آیرونساید. است.
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۹:۲۹ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
ناشناس محترم ليست خدمات خودتان را به ايران پيش ليست خدمات اين مرد بگذاريد
محمد
Iran, Islamic Republic of
۱۵:۵۸ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
بعد از امیر کبیر بزرگترین سردار سازندگی رضا شاه میباشد تازیخ را نمی توان پاک کرد
حامد
Iran, Islamic Republic of
۱۶:۰۲ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
واقعا متن فوق العاده ای بود خواندن آن برای کسانی که حداقل چند کشور خارجی را دیده و از نحوه رفتار شان با تاریخ خود آگاه می باشند مفهوم و ملموس تر است.
احسنت به آقای رنانی که اولین بار است بنده مقاله ایشان را میخوانم.
پرویز
Iran, Islamic Republic of
۱۶:۵۴ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
احسن به استاد رنانی مقاله عالی و بسیار اموزنده ای بود با مثالهای محکم
بابک
Iran, Islamic Republic of
۱۶:۰۶ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
او مرد بزرگی بود پس مثل یک مرد بزرگ با او رفتار کنید او کسی بود که راههای سخت گذر را با کارگر وکلنگ بیل ساخت
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۹:۰۸ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
او کسی بود که راه آهن ۱۳۹۵کیلومتری خرمشهر به بندر ترکمن را با عوارض ناچیز از قند و شکر ساخت.
ایرانی رزمنده دفاع مقدس
Iran, Islamic Republic of
۱۶:۲۳ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
بد و خوب ایران مال ایران است. رضا شاه نیز چه بخواهیم و چه نخواهیم جزء تاریخ ایران است . تاریخ نیز امانت است پس انرا باید برای آیندگان حفظ کنیم.
ناشناس
Germany
۱۶:۲۳ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
80 سال بعد از آنکه نیکولای دوم ، آخرین تزار روسیه و خانواده اش بدست بلشویک ها کشته شد ، اجساد آنان با نظر متخصصین شناسائی و طی مراسمی رسمی در کلیسائی در سن پطرزبورگ به خاک سپرده شد . رضاشاه بخشی از تاریخ ماست وباید بعد از اطمینان از هویت جسد ، با احترام در محلی که همه بدانند دفن بشود در غیر اینصورت آنرا به خانواده اش تحویل بدهند . به خصوص زنان ایران مدیون او هستند .
مهدی
Iran, Islamic Republic of
۱۶:۲۵ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
با تجربه ای که از نظام سراغ داریم هیچ حرکت چشم گیری در این مورد هم نخواهد کرد و این موضوع نیز در ذهن مردم خواهد ماند...
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۹:۳۱ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
اتفاقاً طبق تجربه عرض مى كنم در اين مورد هم لج مردم را در خواهند آورد و بيهوده براى انسجام ملى هزينه خواهند آفريد.
آرش
Iran, Islamic Republic of
۱۶:۳۹ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
موافقم. پیکر مومیایی باید با احترام به انسانیت و به عنوان یک شیئ تاریخی به موزه سپرده شود
احسان
Iran, Islamic Republic of
۱۶:۴۰ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
تحلیل جالب وبیوند مردم ایران با تاریخ گذشته خودش است /
cyrus
Iran, Islamic Republic of
۱۶:۴۰ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
اگه تو ایران 100 نفر باشه و تو مجلس 1 نفر
کشور ما برترین کشور جهان خواهد شد.
طرز تفکر این مرد شایسته،که باید ازش تقدیر بشه.
واقعا آفرین.
جد،
Iran, Islamic Republic of
۱۶:۴۱ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
همان جا دفن کنند سنگ بگذارند مسدود کنند چون هرشخصی یا خوب یا بد جزئ از تاریخ این کشور است رضاخان خببث هم همیطور
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۹:۱۴ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
آیا هنوز بعد از اینهمه سال ،با وجود فسادهای دهشتناک هزاران میلیارد تومانی و قضایای کهریزک روشن نگردیده که ؟
Majid
Iran, Islamic Republic of
۲۱:۱۹ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
خبيث خودتي
محسن
Iran, Islamic Republic of
۱۶:۴۷ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
هرچند بعضی نسبت به رضا شاه نفرت دارند ولی باید جنازه آن در موزه نگهداری شود
رضا
United States
۱۶:۵۱ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
عزیزانم.
خیالتان راحت هیچ اتفاقی نمی افتد .
همانند دکل نفتی و خاوری و هزاران پول اختلاص شده . این هم گم میشود.
ناپدید میشود و از یادها میرود .
فرهنگمان باید عوض شود.
رضا شاه از گور درآمده که بگوید ایراد از خودمان است نه از حکومت.
شهروند
Iran, Islamic Republic of
۱۶:۵۵ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
نترسید مرده است
علی
Iran, Islamic Republic of
۱۶:۵۸ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
خداوند ملک الملک، پادشاهی و حکومت را به عده ای از بندگان می دهد و از آنها می ستاند. پیدا شدن پیکر رضاشاه نتیجه اراده الهی است تا به افرادی که مسولیت های بالا دارند هشدار دهد که عبرت گیرند و در وحشت باشند از داوری خداوند و قضاوت تاریخ در مورد کارنامه و عملکرد آنها.
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۷:۰۲ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
نباید کاری کنیم که دیگران با ما کنند
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۷:۱۵ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
با این جسد چنان رفتار کنیم که دوست داریم در آینده با جسد ما رفتار شود
عباس
Iran, Islamic Republic of
۱۷:۱۷ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
با نظر دکتر رنانی کاملا موافقم
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۷:۳۱ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
خودمون به خودمون رحم نکنیم دیگه چه انتظاری از بیگانه و دشمنان این آب و خاک باید داشته باشیم. باید با احترام به عنوان یک شهروند ایرانی رفتار بشه، تا امید دشمنان این آب و خاک به ناامیدی تبدیل بشه. بعد از مرگ دیگه شاه و گدا معنی نداره.
ایرانی
Iran, Islamic Republic of
۱۷:۳۵ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
معذرت می خواهم از همه صاحب نظران و علمای دین ولی باید ببینیم اگر پیغمبر اسلام (ص) و یا حضرت علی (ع) امروز بودند چه تصمیمی می گرفتند برای نمونه حضرت علی (ع) با قاتل خود چه کار کردند.
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۹:۳۴ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
از وسط نصفش فرمودند به حول و قوه ى الهى
123
Iran, Islamic Republic of
۱۸:۱۰ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
لطفا برای رشد گردشگری در آینده آن را در شهر ما دفن کنید
ناشناس
United Arab Emirates
۱۸:۱۲ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
احسنت
ناشناس
Netherlands
۱۸:۳۰ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
رضا شاه حاکم قانونی مردم نبودحکومت رو به زور از قاجارگرفت قاجار حاکمان قانونی مردم نبودن اون هم حاکم کشور رو به زور به قتل رسوندندشماهم نمیتونید نظرتونودرباره پاک ومعصوم و مظلوم وبیگناه بودنحکومت پهلوی وقاجاریه به زور به دیگران تحمیل کنید همونطور که حرفای من تو مغزای کوچیک جا نمیشه
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۸:۳۳ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
با این تفسیر شما هیچ حکومت قانونی در ایران سر کار نبوده
ناشناس
Italy
۱۸:۵۶ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
خدا را شکر که شما مثل بسیاری دیگه در این 40 ساله دارای مغزی بزرگ و هوشمند هستید ، راستی الان روسیه که از آنجا و یا از طریق فیلتر شکن کامنت گذاشتی آب و هوایش چطوره ، شاید در آینده ای نزدیک با همفکرانت مجبور شوی در همانجا ادامه زندگی بدهی ، برای مغز بزرگت هم خوبه .
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۹:۱۹ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
آنهایی که از اعتماد مردم به خودشان سوُ استفاده را کرده و فسادهای هزاران میلیارد تومانی کرده یا قضایای کهریزک را بوجود می آورند، از حکومتهای قاجار و پهلوی به مراتب بدترند.
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۹:۲۸ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
همون بهتر که از ايران رفتي. تو با اون مغز بزرگت اينجا حيف ميشدي. فقط تو رو خدا ديگه به ايران برنگرد.
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۹:۳۷ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
ااز دهان بزرگ و گشاد حرفهای بزرگ بیرون نمیاد کسی که حقیره دیگری را تحقیر میکنه مشکل از مغز دیگران نیست از حقارت تفکر توئه
احمد
Iran, Islamic Republic of
۲۰:۲۴ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
ای دوست بر جنازه دشمن چو بگذری شادی مکن که بر تو هم این ماجرا رود
مهدی
Iran, Islamic Republic of
۱۸:۳۷ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
اصلا سوال نمی خواددد
باید دفن بشه. جنازه ی یک مسلمان باید دفن بشه. از اونجایی که مقام تاریخی هم داره باید یک مشخصه داشته باشه. دیگه انسانیم خیوان که نیستیم؟ هستیم؟
هادی
Iran, Islamic Republic of
۱۹:۰۰ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
سلام
آقای رنانی آیا پیامبر ص اجساد به جا مانده از کفار را که گردنکشان و بزرگان شرور آن زمان بودند نظیر ابو جهل(فرعون امت )درپایان جنگ بدر بعنوان سرمایه های نمادین دستور حفظ و نگهداری دادند ؟کمی تعقل لطفا
کامران
Iran, Islamic Republic of
۱۹:۰۷ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
واقعا حقیقت را گفتی .شیر مادرت حلالت باد .
ازادی
Iran, Islamic Republic of
۱۹:۱۱ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
باسلام کشته وفتاده راتوان زدن مرد آن است العفو عندالقدره امیدوارم سران وتصمیم گیران این مملکت باعث وهن ایران نشوند
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۹:۲۷ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
جو گیر
رویای توام منو دوباره خاک کن
دنیا اگه تنهام گذاشت تو منو انتخاب نکن جوگیر تحت تاثیره
تنها
Iran, Islamic Republic of
۱۹:۳۴ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
اینا رو تو مستندش دیدم..زمانی که اولین راه آهن برای مردم ایران ساخته میشد شخصی با تمام وجود از خوشحالی میخندید همچون که انگار دارند خانه ای برای او میسازند..زمانی که کشتی یک تبعیدی را از ایران به دوردستها میبرد او آنقدر گریان بود که گویی او را از مادرش جدا میکردند...نامش رضا بود...
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۹:۴۶ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
الان اثبات شده جسد رضاخانه؟
برخی کارشناسا که به طور جدی میگن یقینا نیست...
چون بر اساس اسناد و شواهد و نظارت خود درباری ها، مومیایی رضاخان بعد از برگشت به ایران با آداب اسلامی و عریان و با کفن دفن شده است و مومیایی کردنش برای انتقال او از ژوهانسبورگ به مصر و سپس ایران بوده که جسد حفظ شود!
یا اینکه چطور میشود البسته و مدال ها و آویزها به این شکل تجزیه شوند در حالی که کالبد جسد نسبتا حفظ شده؟!
یا نکات دیگر درباره محل پیدا شدن جسد و فاصله اش با مقبره سابق و...
این استاد بنظرم مترصد یه بهانه ای بوده که حالا این چند هزار کلمه رو بنویسه! دستش درد نکنه، ولی جوگیر هم نشویم!
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۹:۵۲ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
این همه روده درازی نداری. آقا ایشان بخش مهم در تاریخ معاصر ایران و در یکی حساس ترین دوران تاریخ بشر یعنی جنگ جهانی بوده. کارهایی زیادی کرده. اشتباهات بزرگی هم داشته. یکی از افراد مهم در تاریخ ایران است. باید حفظ شه و بهترین جا هم موزه است. البته فعلا
علی
Iran, Islamic Republic of
۱۹:۵۶ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
چرا همیشه عده قلیلی، همه کامنت های مثبت رو به حساب مخالفین نظام میگذارند؟ در حالیکه واقعا" اینطور نیست. چون من هم به عنوان یک بسیجی وفادار به انقلاب که به کشور و هموطنانم عشق می ورزم. مثل همه ی کامنت مثبت ها می اندیشم و از انجماد فکر کامنت منفی ها دلم به درد می آید. که این دوستان کم جنبه ی ما کی می خواهند بالغ شوند. اگر تاریخ نخوانده اند حداقل به این فکر کنند که صاحب این جسد بی سواد در مدت کمتر از 20 سال که کشورمان از یک سو درگیر قدرت نمایی خوانین و از سوی دیگر درگیر انواع بیماریهای فراگیر و کشنده بود چگونه بدون محافظ وبا همان لباس سربازی با بازدید های شبانه روزی توانست مهمترین زیرساخت های کشور را ساماندهی کند. کمی انصاف داشته باشیم. کسی منکر خیانت های پهلوی به دین و مقدسات دینی نیست و نمی خواهد او را از جنایاتش تبرعه کند. ولی واقعا" هر فرد بی سوادی با مقایسه عکس های اواخر قاجارتا پایان پهلوی اول پیشرفت کشور را می بیند. و نیازی به انکار نیست. اما انچه که من انقلابی از اسناد تاریخ مبینم. این است که رضا خان بعد از رسیدن به قدرت هرگز مثل یک خان هم زندگی نکرد چه رسد به زندگی شاهانه. به طرق اولی اوحتی به اندازه خدماتش از مملکت خود ساخته اش لذت و بهره نبرد و تا آخرین لحظه نگران این مملکت بود.چرا نمی خواهیم بپذیزیم که نباید زحمات گذشتگانمان را نادیده بگیریم. بی شک اگر او امروز زنده بود، مستحق اعدام بود . اما آنقدر دل سوزان انقلاب او را تخریب کردند. و زحماتش را نادیده گرفتند و مقبره نه چندان شاهانه او را تخریب کرده و دروغ ها در مورد بردن جنازه اش از کشور ساختند. تا اینکه تاریخ خود با کنار زدن پرده ها. او را برای ادای شهادت و پاسخ گویی به شبهات نسل امروز دوباره تحویل ما داد. بعید میدانم کسی امروز به فکر انتقام جویی از او بوده و حاضر باشد به جنازه اش بی احترامی کند. که اگر چنین شود. باعث رسوایی ما در جهان خواهد شد. و تاریخ، ملت ما را هرگزنخواهد بخشید. من به این می اندیشم که او امروز برای شبهه زدایی و برگرداندن پولهای بی حسابی که فرزند نالایقش از کشور خارج کرده باز گشته است و به حق می تواند در یک موزه مجلل به خزانه کشور بازگرداند. مطمئن باشید همین مردم انقلابی حاضرند با یک فراخوان، هزینه ساخت موزه ای را که بتواند این سرمایه نمادین حماقت را در خود نگهدارد بپردازند.
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۹:۵۷ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
میگن راه آهن زده و لی چه راه اهنی انگلیسیها بهش گفتند راه آهن درست کن برای ما پولشم خودت باید بدی و این بی شرف راه آهن رو برای انگلیسی ها درست کرد و چولش رو به صورت مالیات بستن روی قند و شکر و کالاهای اساسی از مردم گرفت. اگر واقعا به فکر مردم بود چرا این کارو کرد دوما این راه آهن از توی شهر ها نمیگذشت که باعث آبادانی بیشتر بشه ازتوی بیابونها میگذشت برای انتقال نیروهای بیگانه.این از راه اهنش که هی تو دهن بعضی ها افتاده و اما قدرت سربازانش زمانی که روس ها حمله کردند سربازای این شاه که به اندازه ی شما بهش عشق نمی ورزیدند تا بندر عباس فرار کردند یعنی از شمال تا بندر عباس فرار کردند اونجا هم به دریا رسیدند وگرنه بیشتر از اون هم فرار میکردند برید یکم تاریخ بخونید . کسایی که تاریخ نمیخونن به نظر من باید اینارو زندانی کرد و کتاب تاریخ بهشون داد بخونن تا نمره ی بالای 15 نگیرن آزادشون نکنن.
سید محمد
Iran, Islamic Republic of
۲۲:۲۴ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
الان تو از تهران با قطار می ری خرمشهر یا انگلیسیها نمک نشناس
علیرضا
Iran, Islamic Republic of
۲۳:۱۱ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
هرکی کاری میکنه بانیت خدمت قابل تقدیر هست ونیت آدما رو با مجموع کارهای دیگش میشه حدس زد. ما آدم 100 در صد بد نداریم ولی گاهی آدما کارهایی میکنن که یک ملت صدها سال باید جورش رو بکشند .
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۲۰:۰۸ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
حتی اگر یک مرقد وموزه کوچک وساده درتهران قبر شود ملت ایران بهش احترام میذارند.
مهدی
Iran, Islamic Republic of
۲۰:۱۷ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
پیکر رضاشاه هرچه باشد متعلق به کشور ایران هست ولاغیر این پیکر متعلق به تاریخ ایران هست و باید در یک جای امن(موزه) نگهداری شود و نسل آینده از آن به عنوان یک هویت بهره ببرد.مگر می شود تاریخ یک کشور را پاک کرد. با سوزاندن و از بین بردن یک جسد مومیایی تاریخ از بین نمی رود مگر این همه شخصیت های تاریخی چه خوب چه بد پیکر مومیایی داشتند ودر تاریخ ماندگار شدند پس بهتر این است که آن را به عنوان سرمایه ملی در نظر بگیریم که اگر شخصیت مثبتی بود درس عبرت بگیریم و اگرمثبت نبود باز هم درس عبرت بگیریم این پیکر نه متعلق به شخص خاصی هست ونه متعلق به گروه خاص و نه حزب خاص.متعلق به تاریخ ایران هست پس باید در حفظ و نگهداری آن جدیت به خرج دهیم.
ناشناس
Netherlands
۲۰:۲۵ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
جنازه ایشان را باید در موزه ملی نگهداری کرد و به آیندگان نشان داد تا بشناسن
رضا
Iran, Islamic Republic of
۲۱:۱۹ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
به يزدان كه ما گر خرد داشتيم كجا اين سرانجام بد داشتيم
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۲۱:۲۲ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
جسد سوزانیده و در آب اسید حل گردد
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۲۲:۰۰ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
تفکرات شماها باید با اسید سوزانده شود
مسعود
Iran, Islamic Republic of
۲۱:۴۰ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
نمیدونم تاریخ برای مسئولین چه مفهومی داره ولی میدونم که بی حرمتی به جنازه یک مسلمان .چه مر بوط به رضا شاه باشه و چه مربوط به بنده گناهی است نابخشودنی. و احترامش واجب است.خواهید دید که میلونها هموطن مسلمان در این خاکسپاری مجدد شرکت خواهند کرد.
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۲۱:۵۱ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
اگر واقعا به تاریخ می خواهید پایبند باشید هر کاری می کنید روی قبر محترمشون ، نام اصلیشون رو درج بفرمایید:
"رضا قلدر" یا "رضا میرپنج"
احمد رضا
Iran, Islamic Republic of
۲۲:۱۱ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
باید این ملعون را تکه تکه و اتش زد با در دریا انداخت مرگ بر پهلوی کثافت . دیگر جای این حرفها نیست
م
Iran, Islamic Republic of
۲۲:۲۱ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
بیچاره دانشجویانی که امثال رنانی شدن استادشون
موغان
Iran, Islamic Republic of
۲۲:۲۶ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
رضا شاه ملعون دنیا دار مکافات هست جنازت تو دست ها مانده
ناشناس
Netherlands
۲۲:۴۴ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
ااز دهان بزرگ و گشاد حرفهای بزرگ بیرون نمیاد کسی که حقیره دیگری را تحقیر میکنه مشکل از مغز دیگران نیست از حقارت تفکر توئه
...
خوب خودت رو معرفی کردی اهانت به شخص خاصی نکردم دهن بزرگ و گشاد رو امثال تو دارن جای اینکه اهانت کنی خلاف صحبتهام رو ثابت کن بی شخصیت حقارت از مغز پوسیده وبی شخصیتی توئه
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۲۲:۵۴ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
مراسم خاکسپاری در دانشگاه تهران
صادق
Iran, Islamic Republic of
۲۳:۲۳ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
باید به یاد داشته باشیم خدمات ارزنده رضا خان پهلوی را و با احترام و به دور از همه ی بد اخلاقی های سیاسی و کینه و نفرت آن جنازه را در مکانی مناسب به خاک بسپاریم فقط خداوند متعال است که بر اعمال بندگانش نظارت دارد
رضا
Iran, Islamic Republic of
۲۳:۲۳ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
مقاله یک جامعه شناس آمریکایی راجع به ایران روایت گر صحبت های زیر این مطلب است.
این شخص مردم ایران را به مردمی با دو خدای مختلف خواند. عمق واقعی اختلاف تفکری ما ایرانی ها همینقدر بزرگه... عده ای رضاخان را قاتل، کافر و... و انسان بی ارزشی میدونن که باید جسدش مثل حیوان دور انداخته بشه. و عده ای دیگر رضاخان پدر ایران نوین، و حاکمی خوب که جسدش باید در آرامگاهی باشد...
فکر میکنم تشکیل کشور قم چندان چیز بدی هم نیست....
ستارخان
Iran, Islamic Republic of
۲۳:۳۳ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
كأس جسد ستارخان بزرگ هم موميايي شده بود بايد با احترام به خطاك سپرده بشه
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۲۳:۵۵ - ۱۳۹۷/۰۲/۰۵
آقا محمد خان قاجار کسی بود که قبر کریم خان را نبش و استخوانهایش را زیر راهرو کاخش قرار داد.این رضاشاه بود که دستور انتقال و دفن شرافتمندانه کریم خان در شیراز را داد.انتظار می رود دولتمندان شرافتمندانه عمل کنند.
مجله فرارو