bato-adv
bato-adv
کد خبر: ۴۱۸۱۳۵

معضلات افزایش قیمت بنزین

معضلات افزایش قیمت بنزین
سال‌های متمادی است که افراد صاحب خودرو و ثروتمندان، از مواهب بنزین ارزان بهره‌مند هستند؛ زمانی که خودرو‌ها در ایران بسیار کم بود، آن‌ها از خودرو‌های بزرگ و بسیار پرمصرفی استفاده می‌کردند که در صد کیلومتر، بالای ۲۰ لیتر بنزین مصرف می‌کرد، در‌حالی‌که بیشتر مردم، اساسا خودروی سواری شخصی نداشتند.
تاریخ انتشار: ۰۹:۴۹ - ۲۵ آبان ۱۳۹۸

معضلات افزایش قیمت بنزینبایزید مردوخی اقتصاددان در روزنامه شرق نوشت:

اجرای ناگهانی سهمیه‌بندی بنزین به شکلی که کمتر تصور آن می‌رفت، از منظر اقتصاد کلان، شاخص‌های اقتصادی و البته واکنش‌های اجتماعی، تصمیمی نگران‌کننده به شمار می‌رود.

اقتصاددانان با گرایش‌های مختلف و مدیران توسعه بر این نکته اتفاق نظر داشتند که نرخ بنزین در ایران، بیشتر به سود افراد برخوردار است.

سال‌های متمادی است که افراد صاحب خودرو و ثروتمندان، از مواهب بنزین ارزان بهره‌مند هستند؛ زمانی که خودرو‌ها در ایران بسیار کم بود، آن‌ها از خودرو‌های بزرگ و بسیار پرمصرفی استفاده می‌کردند که در صد کیلومتر، بالای ۲۰ لیتر بنزین مصرف می‌کرد، در‌حالی‌که بیشتر مردم، اساسا خودروی سواری شخصی نداشتند.

این مسئله در سال‌های اخیر نیز که سرانه خودرو افزایش یافته است، باز هم مشهود بود؛ خانوار‌های دهک‌های پایین یا خودرو نداشتند یا خودروی ارزان‌قیمت کم‌مصرف داخلی داشتند و در طرف مقابل، دو دهک بالای درآمدی، هریک چندین خودرو دارند و گاهی از خودرو‌های با حجم موتور بالا و چند‌میلیارد‌تومانی استفاده کرده و از همان بنزین تک‌نرخی استفاده می‌کنند که با توجه به درآمد‌های بالای این دهک‌ها، عملا در سبد هزینه آن‌ها عددی به حساب نمی‌آید.

این گروه، بهره‌مندان از رانت بنزین ارزان‌قیمت هستند. ثروت ملی که می‌شد با قیمت فوب خلیج‌فارس به چندین برابر قیمت عرضه‌شده در داخل صادر شود، به جیب این ثروتمندان ریخته می‌شد که البته هم‌وطن ما هستند، اما می‌توانند قیمت واقعی بنزین به‌علاوه سود آن را به‌راحتی از درآمد‌های سرشار خود پرداخت کنند، بدون آنکه از سهم درآمد‌های عمومی ایران استفاده کنند.

اما رفع این تبعیض حتما نیازمند راهکار‌هایی به‌مراتب جامع‌تر و پیچیده‌تر از سهمیه‌بندی و افزایش نرخ بنزین خارج از سهمیه آن‌هم برای همه است؛ یعنی با راهکار اعلام‌شده از سوی دولت که گویا مصوب جلسه‌های هماهنگی سران قواست، باز هم این دهک‌های پایین هستند که بیشترین ضرر را خواهند برد و خانوار‌های با درآمد بالا نیز نگرانی‌ای از بابت نرخ بنزین سهمیه‌ای یا خارج از سهمیه نخواهند داشت.

متأسفانه این اقدام در شرایطی انجام شده که نرخ تورم اعداد بالایی را نشان می‌دهد و در‌عین‌حال، ایجاد‌نشدن اشتغال و نرخ بالای بی‌کاری در اقتصاد ایران، بسیاری را ناگزیر به امرار معاش از طریق استفاده از خودروی ارزان شخصی خود کرده است. نگارنده روزانه به طور میانگین چهار بار از این خودرو‌ها استفاده می‌کنم؛ تاکسی‌های اینترنتی یا مسافربر‌های شخصی که عمدتا از شهرستان برای کار به تهران آمده و با خودروی ارزان‌قیمت خود مشغول کار هستند.

معیشت این‌ها با خودروی ارزان‌قیمت و بنزین با نرخ هزار تومانی تأمین می‌شود. حتما پیش از هر اقدامی، باید به حال این اقشار فکری می‌شد.

دوم، افرادی مانند نگارنده که درآمد ثابتی در ماه دارند، حال برای یک مسیر شهری، با افزایش کرایه چه کنند؟ وقتی سامانه حمل‌و‌نقل عمومی در کلان‌شهر تهران و در تمام شهر‌ها ناقص است و ازدحام بسیار بالایی در ساعات پیک مصرف دارد، حمل‌و‌نقل ارزان برای اقشار دارای درآمد ثابت، وجود خارجی ندارد و در عین حال حذف مسافربر‌های شخصی از نظر سرویس حمل‌و‌نقل نیز ممکن نیست؛ چرا‌که مسافران بسیاری باید سر خیابان‌ها منتظر بمانند.

ایجاد سامانه کامل حمل‌و‌نقل عمومی از مترو تا اتوبوس‌های برقی و... نیز به سرعت امکان‌پذیر نیست؛ چرا‌که زیر‌ساخت گران‌قیمتی دارد و فعلا شهرداری‌ها درگیر هزینه‌های جاری خود هستند. از دیگر سو، اثر افزایش قیمت بنزین روی قیمت کالا‌هایی که مصرف می‌شود، امری مشخص است...

چراکه حمل‌و‌نقلی که با بنزین انجام می‌شود یا هر فروشنده‌ای که پول اضافی بنزین را می‌پردازد، باید این مابه‌التفاوت را از مصرف‌کننده دریافت کند. در این شرایط، هزینه زندگی یکباره بالا می‌رود که البته درصد آن را کارشناسان مرکز آمار و بانک مرکزی می‌توانند در گروه‌های مختلف درآمدی و کالا و خدمات تخمین بزنند.

مجموع این‌ها نشان می‌دهد اجرای سهمیه‌بندی به شکلی که اعلام شده، راحت‌ترین برنامه قابل اجرا برای مجریان است، اما به سود مردم نخواهد بود. در عین حال، سخنان مطرح‌شده از سوی مقامات ارشد دولت مبنی بر بازتوزیع درآمد‌های حاصل از اصلاح نرخ بنزین در قالب افزایش یارانه، علامت سؤال‌های بزرگ‌تری را ایجاد می‌کند. مگر از زمان حذف یارانه حامل‌های سوخت و توزیع همگانی یارانه ۴۵ هزار‌و ۵۰۰ تومانی، بار‌ها و بارها، اقتصاددانان طیف‌های مختلف با دیدگاه‌های بسیار متنوع، اشتباه‌بودن این نوع توزیع را بیان نکرده بودند؟ دکتر روحانی با نقد همین شرایط، رأی بخشی از جامعه را به خود اختصاص داد.

با وجود اینکه همکارانم در معاونت رفاه وزارت تعاون، کار و رفاه، تلاش بسیاری برای تکمیل بانک اطلاعاتی خانوار‌های ایرانی کرده‌اند، اما اراده‌ای در سطوح کلان تصمیم‌گیر برای حذف گروه‌های برخوردار وجود نداشت. در عین حال به نظر نمی‌رسد دولت هم از نظر بودجه‌ای و ارزی در شرایطی باشد که نخواهد از منابع حاصل از این افزایش قیمت بنزین بهره ببرد و احتمالا این نیز یکی از انگیزه‌ها بوده است؛ چرا‌که همه می‌دانند منابع دولت تا چه حد تحت فشار تحریم‌ها قرار گرفته است. حتی اگر به شکل فرضی، بازتوزیعی برای جبران ناکافی‌بودن حقوق و دستمزد صورت بگیرد، آثار تورمی و روانی این افزایش قیمت به مراتب بالاتر از بسته جبرانی احتمالی خواهد بود.

نگارنده حتما برای اصلاح قیمت بنزین و حتی کسب درآمد از آن برای دولت، سراغ روش‌های متکی بر اطلاعات دقیق که در جوامع پیشرفته در بانک‌های اطلاعاتی و حتی در بانک‌های اطلاعاتی کشور خودمان نیز تا حدی وجود دارد، می‌رفتم و تلاش می‌کردم از سایر راهکار‌هایی که از سوی برخی پژوهشگران اقتصادی پیشنهاد شده است، استفاده کنم. به هر تقدیر، در شرایط فعلی و از امروز که آغاز هفته کاری است، کنترل بار تورمی و جلوگیری از بروز مشکلات اجتماعی از وظایفی است که اجرای آن با ابزار‌های فعلی در اختیار دولت، از هر زمان دیگری دشوارتر به نظر می‌رسد.

bato-adv
mehdi
Iran, Islamic Republic of
۱۳:۳۱ - ۱۳۹۸/۰۸/۲۶
فقط بنزین که نیست به دنبال این گرونی تمام کالاهای گرون میشه
عبدالعظیم رحیمی
Iran, Islamic Republic of
۱۱:۳۳ - ۱۳۹۸/۰۸/۲۶
اگردولتمردان(خادمان) ملت نیت پاکو
خالص الهی دارند بهترین واسانترین راه
این است که طرحی را مصوب کنند که
حقوق هاکلان ونجومی بگیران را تعدیل
نموده وبودجه حاصل ازانرا هزینه خدمات عمومی نمایند دراین صورت
رضایت ملت هم حاصل میشود
محمود
Iran, Islamic Republic of
۱۰:۵۷ - ۱۳۹۸/۰۸/۲۶
بیشنهادبرای سهمیه بنزین اگرعادانه باشه هیچ اعتراضی هم وجود نداره ماشین کلیه ماشین های ارزان قیمت روزانه یک باک بنزین به قیمت تا50میلیون ازران از50تا100میلیون نرخ دوبرابر ماشین از100میلیون تا 150میلیون سه برابراز150تا200میلیون چهاربرابرازدومیلیون به بالا آزادبزنه
نيكو
Iran, Islamic Republic of
۱۳:۴۱ - ۱۳۹۸/۰۸/۲۵
حاكميت عاقل و صاحب تدبير بايد نياز به مصرف بنزين براي حمل و نقل عمومي را با توسعه ناوگان ريلي و مترو به حداقل برساند.
ناوگان عمومي بايد به اندازه اي در شهر وجود داشته باشد كه مردم ترجيح اولشان استفاده ازآن باشد و نه اينكه مجبور باشند لاجرم از خودرو شخصي خود استفاده كنند.
Mid
Iran, Islamic Republic of
۱۳:۳۸ - ۱۳۹۸/۰۸/۲۵
لطفا همه باهم یک صدا باشیم و کاملا جدی پای خواسته هامون وایسیم و اجازه ندیم هر بلایی دلشون خواست سرمون بیارن و با وعده های زشت ، سر مردم ( من و شماها ) رو شیره بمالن.
مجله خواندنی ها
انتشار یافته: ۱۷
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۰:۲۴ - ۱۳۹۸/۰۸/۲۵
آخه موضوع اينه كه افراد ثروتمند بنزين ليتري پنجاه هزار تومان بشه هم ميزنند. مشكل اساسي مردم بيچاره هستند كه طرف يك پرايد داغون داره و بااون مسافركشي ميكنه. يا كارمند و كارگري كه حقوق ثابت داره.....
روح اله
Iran, Islamic Republic of
۱۰:۲۴ - ۱۳۹۸/۰۸/۲۵
امروز خانمم میگفت که در باشگاه 20 دقیقه منتظر تاکسی تلفنی بودند.
آقایان اول منار را میدزدند بعد به فکر چاه می افتند.
این انتظار که قیمتها دستوری بالا نرود واقعا کم خردی است. خود دولت بزرگترین گران کننده کالا و خدمات است در حالی که خودش از کاسبان انتظار دارد فی سبیل اله جنس بفروشند. دولت در گران کردن 300 درصد عمل میکند اما انتظار دارد سایرین 5 درصد هم گران نکنند
خنده روی سابق
Iran, Islamic Republic of
۱۰:۳۵ - ۱۳۹۸/۰۸/۲۵
دقیقا همین طوره ...
ناشناس
United States
۱۰:۴۱ - ۱۳۹۸/۰۸/۲۵
خدا رو شاکرم که برای ثروتمندان بنزین لیتری ده هزار تومان هم هیچ مشکلی رو پیش نمی آورد
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۱:۰۸ - ۱۳۹۸/۰۸/۲۵
افراد فقير يا موتور دارند يا خودرو بالاي 25 سال كه شما بنزينشو قطع كرديد.
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۲۰:۵۳ - ۱۳۹۸/۰۸/۲۶
بفکر سلامتیت هستن با دوچرخه بیرون برو
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۱:۳۵ - ۱۳۹۸/۰۸/۲۵
اخه چرا دولتمردان و اقتصا ددانان محترم از فوب خلیج فارس فقط گرونیش به مردم میگن چرا حقوق هارا وسایر اقلام را بادیگر کشورها مقایسه نمیکنند
ایرانی
Iran, Islamic Republic of
۱۲:۰۰ - ۱۳۹۸/۰۸/۲۵
آخه مردم متوجه نشدن چرا بنزین گران شده یکی میگی چون قیمت برای اقشار کم درآمد ضرر ذاشت وثروتمندان بیشتر بهره مند می‌شدند، یکی میگه قیمت بنزین چون ارزونه باعث میشه مواد مخدر افزایش قیمت پیدا نکنه و معتادین زیاد بشن، یکی هم میگه چون قیمت بنزین ارزونه موب قاچاق بنزین بشه، یکی هم میگه چون بنزین ارزونه دلیلی میشه برای آلودگی هوای شهر ها خب گیریم همه حرفها درست است و هیچ کدام مزخرف نگفتن حالا از بزرگترین مقام کشور تا پایین ترین مقام حاضرن سوگند یاد کنند بعد از این گرونی دیگه همه این مشکلات درست میشه و اگه نشد همه از مقام‌های خودشون استعفا بدن ؟
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۲:۰۸ - ۱۳۹۸/۰۸/۲۵
معضل افزایش قیمت تنها مساله اقتصادیش نیست.وقتی وزیر مملکت چندروز قبل میگه هیچ خبری از افزایش قیمت نیست بعد شبانه مثل دزدا اینکاررو انجام میدن مساله بی اعتمادی به سران بالای مملکت برا مردم اتفاق می افته وسرمایه اجتماعی به عنوان یه عامل مهم دچار خدشه میشه وبه سایر حرفاشون هم اعتمادی نمی شه کرد.
طی سالها این مساله افزایش قیمت مطرح واجرا شده ونتیجش مشخصه که نه در قاچاق سوخت ونه مصرف آن در جامعه کم شده که عوامل دیگری در«ا دخیلند از جمله کیفیت پایین خودروهای تولید داخل ومصرف بالای آنها درقیاس با ماشینهای خارجی.
به تجربه ثابت شده افزایش قیمت بنزین تورم در سایر بخشها رو تحت تاثیر قرار میده وبا این تورم وگرانی در جامعه اثر مخرب بیشتری در جامعه خواهد داشت.
علی
Iran, Islamic Republic of
۱۲:۱۲ - ۱۳۹۸/۰۸/۲۵
"نگارنده روزانه به طور میانگین چهار بار از این خودرو‌ها استفاده می‌کنم"؟!!
"نگارنده حتما برای اصلاح قیمت بنزین ...... می‌رفتم و تلاش می‌کردم"؟!!
قشنگ تابلوئه همکارتون کنترل H رو گرفته و کلمه "نگارنده" رو به جای کلمه "من" جایگزین کرده. بقیه اش رو هم دیگه نخونده. کس دیگه ای هم متن رو چک نکرده. خسته نباشید جمیعا!!!
نا شناس
Iran, Islamic Republic of
۱۲:۱۷ - ۱۳۹۸/۰۸/۲۵
ترافیک را درست کنید هم مصرف کم می شود تا صادر هم بکنید و هم آلودگی هوا...
مکانیک
Iran, Islamic Republic of
۱۳:۰۶ - ۱۳۹۸/۰۸/۲۵
جز لعن و نفرین مسولین ، کاری از دستمون برنمیاد
مجله فرارو