جریان سبز در پایان سال 1388، چشم انداز آینده ...

بهمن هدایتی، روزنامه‌نگار و عکاسی است که وبلاگش؛ یعنی کلاشینکف دیجیتال، از معروف‌ترین‌های وبلاگستان‌ فارسی است. وی در پست اخیر خود یادداشتی با عنوان جریان سبز در پایان سال 1388، چشم انداز آینده ...  نوشته است:

با نزدیک شدن به روزهای پایانی سال پرماجرای 1388 شمسی که تقریبا هفته ای در آن نبود که جامعه شاهد حادثه، چالش یا اتفاق جدیدی نباشد، جا دارد نگاهی دوباره ای به مهمترین چالش این سال که موضوع انتخابات ریاست جمهوری دهم و پیامدهای بعدی آن است، افکنده شود.

جریان سبز به عنوان مهمترین مولود حرکت های اعتراضی سال 1388 در پایان این سال در چه وضعیتی است؟

واقعیت این است که اگر جریان سبز تا آذر ماه امسال در قامت یک جریان و ظرفیت "فعال" سیاسی ظاهر شده بود، هم اینک در حال تبدیل شدن به یک ظرفیت "تاکیتکی" و تغییر نقش از "عامل" به "متغیر" است.

راهپیمایی اعتراض آمیز 25 خرداد که به صورت خودجوش صورت گرفت، سپس حضور در مناسبت های ملی و مذهبی، شعار نویسی ها و فعالیت در فضای مجازی و ...اهم فعالیت های فعالانه جریان سبز در طول مقطع زمانی مذکور بود.

جریان سبز عملا در ایران فراگیر نشد و جریان سبز به دلیل ماهیت و خصلت خاص اقتصادی و اجتماعی، فرهنگی و محدودیت های موجود، در مرحله "اعتراض" متوقف و نتوانست در قامت یک "جنبش فراگیر" به طبقات مختلف اجتماعی پیوند بخورد و آنان را با خود همراه کند، جریان سبز همچنین به همین دلایل از وارد شدن به مرحله "اعتصاب" (به عنوان گامی عملی و عینی فراتر از "اعتراض های مجازی و خیابانی") ناتوان بود.

ابهامات هویتی جریان سبز، رهبران این جریان را (که بعضا دنباله روی بدنه آن بودند)عملا به وضعیتی پیچیده و سخت هدایت کرد، باید پذیرفت که هم اکنون ماهیتی بین "اصلاح طلبی و براندازی" دارد که همین رهبری واحد و تعریف شده بر آن را با دشواری های شدید و حتی محال پیش می برد.

نکته دیگری که می توان نتیجه گرفت این است که ظرف زمانی "9 ماه" تقریبا تمام ظرفیت نقش آفرینی جنبش خرده بورژواتیک شهری در ایران، انرژی و توان طبقه متوسط شهری در معادلات سیاسی ایران بود،به نظر می رسد به دلیل خصلت های اجتماعی و اقتصادی و شرایط موجود،طبقه متوسط ( که طبقه ای تحصیل کرده، جوان و مرتبط با نهادهای بورکراسی حاکمیت است) دیگر توان ادامه بازی را ندارد.

از ماههای پایانی سال 1388 با شارژ و گشوده شدن مجدد جبهه هسته ای علیه جمهوری اسلامی و پایان ظرفیت اعتراض های خیابانی جریان سبز، به نظر می رسد فضای چالش های داخلی و از جمله جریان سبز تا حد زیادی تحت الشعاع این جبهه جدید خارجی قرار گرفته و بازهم این روند تسریع خواهد شد.

حتی این احتمال وجود دارد که جریان سبز به دلایلی که در بالا توضیح داده شد،خواسته یا ناخواسته"متغیری" از بازی غرب در ایران شود.

ضمن اینکه نبرد اطلاعاتی و رسانه ای بین جمهوری اسلامی ایران و غرب نیز کاملا مشهود است(که ممکن است زمینه و مقدمه ای برای نبرد و برخورد سخت هم باشد) معادلات را در سال آتی کاملا تحت الشعاع قرار خواهد داد.

با این اوصاف می توان گفت حذف کامل جریان سبز از معادلات سیاسی ایران بعید به نظر می رسد اما به نظر می رسد این جریان در حالت انفعالی و به اصطلاح به صورت "آتش زیر خاکستر" منتظر نقش آفرینی هایی در "بزنگاهها" خواهد شد، بخشی از این جریان هم به دنبال فعالیت های زیرزمینی رفته یا می رود و از سوی دیگر هم با توجه به اینکه الگوی رقابت های سیاسی درون نظام با حضور دو جناح هم فعلا مخدوش است،بر پیچیدگی های اوضاع افزوده خواهد شد.