کرونا؛ ویروسی که پنج میلیون نفر را آواره کرد

فرارو- میشل بلات* در وبگاه تحلیلی نشنال اینترست نوشت: ۲۸ ژانویه سال جاری میلادی، زنی اهل ووهان در انتظار پروازِ خود از ژاپن جهت بازگشت به چین بود. در این هنگام، در فرودگاه، وی از درگیری میان مسافرانی از شانگ‌های و همچنین ووهان (و دیگر مسافرانی که استان هوبئی چین آمده بودند) مطلع شد. یک مسافرِ اهل شانگ‌های متوجه می‌شود که فردی با لهجه و گویش مردم ووهان سخن می‌گوید و نسبت به احتمال شیوع ویروس کرونا در میان دیگر افراد، نگران می‌شود. یک مسافر دیگرِ اهل شانگ‌های ادعا می‌کند که دیده است مسافران اهل ووهان، داروهایِ ضدتب مصرف می‌کنند. این مساله، توجه بسیاری را از اقصی نقاط چین به خود جلب کرد. حتی مردمِ اهل ووهان که خارج از این شهر هم هستند، از پیامد و عواقبِ شیوع ویروس کرونا که از شهرشان آغاز شده و تاکنون، بیش از ۳۰۰۰۰ نفر را به خود مبتلا کرده و موجب مرگ بیش از ۵۰۰ نفر شده است، در امان نیستند.

به گزارش فرارو، در نهایت، پروازِ CZ۳۸۰ خطوط هوایی جنوبی چین، پس از آنکه مقام‌های دولتی شانگ‌های برای حل مساله ورود کردند، ۷ ساعت بعد در شانگ‌های فرود آمد. ۱۶ شهروندِ ووهانی که در پرواز حضور داشتند، در انتهای هواپیما در کنارِ یکدیگر قرار گرفته بودند و پرسنلِ بهداشت و سلامت به استقبال آن‌ها آمدند و آن‌ها را برای گذاراندن یک دوره ۱۴ روزه در قرنطینه، به محل مورد نظر راهنمایی کردند.

پُستِ یکی از مسافران ووهانی این پرواز با نامِ "پوملو" در شبکه اجتماعی "ویبو" درباره این رویداد، که در آن وی مسافران خشمگین اهل شانگ‌های را متهم می‌کند که همچون هم وطن با آن‌ها رفتار نکرده اند، بازتاب گسترده‌ای در فضای مجازی داشت. به نحوی که ۲.۱ میلیون لایک و ۱۰۷۰۰۰ کامنت در مورد آن منتشر شد.

درحالیکه ساکنانِ شهر ووهان چین از ترک این شهر از زمانِ آغاز اجرای قرنطینه در تاریخ ۲۳ ژانویه منع شده اند، حدودا ۵ میلیون شهروند ووهانی که قبل از اجرای قرنطینه از این شهر خارج شده و اکنون می‌خواهند به خانه بازگردند، اما نمی‌توانند، با چالش‌های خاصی رو به رو هستند. هتل‌ها آن‌ها را پذیرش نمی‌کنند، از سوی دیگران منزوی شده اند، و دیگر دولت‌های محلی نیز آن‌ها را محدود کرده اند.

دبیر حزب کمونیست چین در ووهان، در جریان یک کنفرانس خبری و هنگامی که با سوالی در مورد تبعیض و رفتار نادرستی که مردم ووهان با آن مواجه هستند مورد سوال قرار گرفت گفت: "اغلبِ مردم در چین، با مردمِ ووهان به خوبی و دوستانه رفتار می‌کنند".

اضافه بر این، باید به این نکته توجه کرد که بسیاری از اقداماتی که با هدفِ محدودسازی و مهارِ ویروس کرونا (که به بدترین شکل به مردم ووهان آسیب رسانده) انجام می‌شوند، با توجه به وخیم بودنِ مشکل، کاملا ضروری هستند. در جریان جار و جنجال مرتبط با پروازِ CZ۳۸۰، بسیاری از شهروندان چینی حق را به مسافران اهل شانگ‌های دادند. بر اساس نتایج یک نظرسنجی که در شبکه اجتماعی ویبو انجام شد، ۱، ۰۳۸، ۰۰۰ کاربر که حدودا ۸۳.۳ درصد از آرا را تشکیل می‌دادند، گفتند: "واکنش‌های آن دسته از مسافرانی که نمی‌خواستند در پروازی سوار شوند که شهروندان ووهانی نیز در آن حضور داشتند، کاملا قابل درک است". فقط ۸ درصد از رای دهندگان معتقد بودند که اقدام شهروندان اهل شانگهای، قبیح و غیرقابل درک بوده است.

درست یا غلط (گاهی اوقات مشکل است تا در این باره به سرعت قضاوت شود)، در شرایطی که با شیوع یک بیماری اپیدمیک مواجه هستیم و مساله امنیت بهداشتیِ مردم مطرح است، طبیعی است که شاهد باشیم مردم ووهان (چه آن‌هایی که در داخل شهر هستند و چه خارج)، زمان سختی را پشتِ سر می‌گذارند. در این میان، حداقل برخی از واکنش‌ها به این رویداد (شیوع بیماری کرونا از شهر ووهان)، به نحو غیرقابل توجیهی، تبعیض آمیز و منفی بوده اند.

برای مثال، هنگامی که خبر‌ها در مورد پروازِ CZ۳۸۰ منتشر شد، فقط تعداد کمی از شهروندانِ خشمگین، به شهروندان ووهانی که خارج از شهرشان بدون هیچ گونه احتیاطی در حال تردد (و فرار از ووهان) هستند، حمله کردند. پوملو (کاربری که پیش از این نیز به وی اشاره شد) در پاسخ به این انتقاد می‌گوید: "ما نیز قربانی هستیم. هنگامی که ما ووهان را ترک کردیم، این شهر قرنطینه نبود. ما از ووهان فرار نکرده ایم. ما مسافرانِ عادی هستیم. چه کسی می‌توانست پیش بینی کند که یکچنین شرایطی ایجاد خواهد شد؟ "

در حقیقت، نادرست خواهد بود اگر بگوییم پنج میلیون شهروند ووهانی، از این شهر فرار کردند. ویروس کرونا، شیوعِ دیوانه وارِ خود را در آستانه و بحبوحه اوج مسافرت‌های مرتبط با "فستیوال بهاری چین" آغاز کرد. دوره‌ای قبل از آغاز تعطیلات که در جریان آن، صد‌ها میلیون چینی، به شهر‌های خود بازمی گردند تا سالِ قمری جدید را جشن بگیرند و یا از فرصت استفاده کنند و یک سفرِ خارجی بروند. قرنطینه در شهر‌های چین نظیرِ ووهان، مدت‌ها پس از آن اعلام شد که چینی هایِ زیادی، سفر‌های خود را آغاز کرده بودند. بر اساس پژوهش و تحلیلی که توسط یک پایگاه خبری با نامِ The Paper انجام شده، رقمِ پنج میلیون شهروند ووهانی که به گفته شهردار ووهان، این شهر را قبل از اعلام شرایط قرنطینه ترک کرده اند، تا حد زیادی با تعداد شهروندان ووهانی که در سال ۲۰۱۷ ودر دوره مشابه، ووهان را ترک کرده بودند، برابری می‌کند. بر اساس آمارها، فقط حدودا سیصد هزار شهروند، در فاصله زمانی میانِ اعلامِ قرنطینه شهر ووهان و اجرای این قرنطینه، از ووهان خارج شده اند.

بسیاری از مسافرانِ ووهانی که شهر را قبل از اعلامِ قرنطینه ترک بودند، پس از قرنطینه، شدیدا محدود شده و اقدامات خاصی در قبال آن‌ها به اجرا درآمد. از این رو، گزینه‌های اندکی را پیش روی خود داشتند. آن‌ها نه می‌توانستند بمانند و نه قادر بودند به خانه هایشان بازگردند. چند روز پس از اجرای قرنطینه، مسافرت هوایی و ریلی به ووهان نیز به حالت تعلیق درآمد. در این مدت، داستان‌هایی از مسافران ووهانی که هتل هایشان، آن‌ها را از هتل بیرون کرده بودند نیز منتشر شد. در این دوره، ماجرای زنِ ووهانی که نتوانسته بود اتاقی در یک هتل بیابد، در فضای مجازی منتشر شد که البته بعدا، حذف شد.

بسیاری از مقام‌های محلی چین در مناطق مختلف این کشور، اجاره هتل توسط شهروندان سرگردانِ ووهانی را ممنوع کرده و از برخی از آن‌ها حتی خواستند، تا ۱۴ روز را در شرایط قرنطینه به سر ببرند (در اغلب موارد، این امر به هزینه دولت چین انجام می‌شود). پس از آنکه دو پرواز از تایلند، در نانجینگ فرود آمد (این پرواز حاملِ مسافرانی بود که پیش از این از ووهان عبور کرده بودند)، همه مسافران به اجبار باید آزمایش‌های لازم را انجام می‌دادند و بسیاری نیز در شرایط قرنطینه قرار داده شدند. پس از آنکه جنجال‌های ناشی از پروازِ CZ۳۸۰ همه جا پخش شد و همه از آن مطلع شدند، سفارت چین در ژاپن، پرواز‌های چارتری را ترتیب داد تا حدودا ۱۰۰ شهروندِ ووهانی را که هنوز در ژاپن بودند، به ووهان بازگرداند.

داستانِ یک مردِ اهل ووهان، که توسطِ یک وب سایتِ اقتصادی منتشر شد و بوسیله وب سایتِ SINA به نحو گسترده‌ای به اشتراک گذاشته شد، همچنان به صورتِ آنلاین قابل دسترسی است و بسیاری از آن مطلع شده اند. این داستان، بازگو می‌کند که چگونه او و والدینش مجبور شده اند سوار قطاری شوند که آن‌ها را پس از طی ۳۰ مایل، به منطقه‌ای برده تا آن‌ها بتوانند هتلی بیابند که آن‌ها را پذیرش کند.

آن‌ها از مدت‌ها قبل برنامه ریزی کرده بودند تا از ۲۰ تا ۲۴ ژانویه، به ماکائو سفر کنند. در تاریخ ۲۳ ژانویه، قرنطینه بر شهر ووهان اِعمال شد (پس از آنکه یک روز قبل، گفته شده بود قرار است قرنطینه اجرا شود) و پروازشان به ووهان (جهتِ برگشت به خانه) به طور ناگهانی لغو شد. یک هتل، آن‌ها را بی درنگ نپذیرفته است. یکی دیگر به آن‌ها گفته، قبل از اینکه به آن‌ها اتاقی داده شود، اول باید به بیمارستان بروند و آزمایش پزشکی بدهند تا مسوولان هتل مطمئن شوند که آن‌ها مبتلا به کرونا نیستند. آن‌ها پس از مراجعه به بیمارستان با این پاسخ روبه رو شده اند که بیمارستان فقط می‌تواند تایید کند که آن‌ها تب ندارند. با این حال از تایید اینکه آن‌ها به کرونا مبتلا نیستند معذور است، زیرا این بیماری دوره پنهان ۱۴ روزه دارد که در این دوره، بیماری کرونا هیچ علامتی از خود نشان نمی‌دهد.

پدر وی پیشنهاد می‌دهد که آن‌ها به ژونگشان بروند. شهری که در شمال چین و در میانِ ژو‌های و گوانگژو قرار ارد. او در آنجا یک دوست داشته است. هنگامی که آن‌ها به این شهر می‌روند، متوجه می‌شوند که خانه آن دوست، برای ۳ مهمان کوچک است. از این رو، آن‌ها هتلی پیدا می‌کنند و در آن ساکن می‌شوند. با این حال، آن‌ها فقط توانسته اند دو شب در آنجا بمانند. پس از روزِ اول، مسوولان هتل به آن‌ها می‌گویند که باید هتل را ترک کنند. با این حال، آن‌ها علی رغمِ اینکه مدیران هتل، آب و برق اتاقشان را قطع می‌کنند، برای یک شبِ دیگر نیز در اتاق می‌مانند. روز بعد، آن‌ها تصمیم می‌گیرند تا به ووهان بازگردند، اما نمی‌توانند برای بازگشت، بلیط بخرند.

سرانجام، فقط پس از بازداشت توسط پلیس (که دو گزارش در رابطه با این خانواده ثبت کرده است)، آن‌ها توانسته اند به ووهان بازگردند. پس از گزارشِ اول پلیس، یک افسرِ دیگر پلیس آن‌ها را در مسیر راهشان متوقف کرده و به آن‌ها گفته که باید مقامات عالی رتبه‌تر به کار آن‌ها رسیدگی کنند و در رابطه با آن‌ها گزارشی دیگر تنظیم شود. در این راستا، به آن‌ها پیشنهاد می‌شود که به هتلی که مقام‌های محلی تعیین می‌کنند بروند. جایی که آن‌ها برای اقامت می‌توانستند در ازای پرداختِ ۱۳۸ یوآن (کمتر از ۲۰ دلار که در چین مبلغ بسیار کمی است)، اتاقی را در اختیار داشته باشند. با این حال، آن‌ها این پیشنهاد را رد کردند و در عوض ترجیح دادند بلیط قطار بخرند و بار دیگر به شهر خودشان (ووهان) بازگردند.

اداره صدور بلیط، بلیطِ مستقیم به شهر ووهان نمی‌فروخته است. برای رسیدن به ووهان، به آن‌ها گفته شده آن‌ها باید بلیطِ سفر به ژینیانگ، شهری در شمال هوبئی و در مرزِ جنوبیِ استان هنان را خریداری کنند.

قبل از سوار شدن به قطار، نویسنده می‌نویسد که به والدینش هشدار داده زیاد صحبت نکنند، زیرا لهجه غلیظ محلی آن ها، فاش خواهد ساخت که آن‌ها اهل ووهان هستند. در نهایت، قطار در ایستگاه ووهان متوقف شد و ۳ ووهانیِ خسته یِ دیگر را با ماجراجویی‌هایی که پشت سر گذاشته بودند، به آرامش رساند. مرد چینی (نویسنده این ماجرا) در پایان می‌گوید: "تا جایی که من می‌دانم، افراد زیاد دیگری نیز بوده اند که سفرهایشان به خانه (ووهان)، شکنجه آمیز‌تر و رنج آورتر از سفر ما بوده است".


*میشل بلات، هم اکنون در چین مستقر است. وی پیش از این با نشنال اینترست همکاری داشته است. او با نشریات و پایگاه‌های خبری معتبری همکاری داشته است.