bato-adv
bato-adv
کد خبر: ۴۵۱۳۸۱

(تصویر) از روزگار رفته حکایت؛ سلمانی دوره‌گرد سال ۱۳۳۷

فرد ریچاردز عضو انجمن سلطنتی نقاشان و حکاکان انگلستان، در نخستین سال‌های حکومت پس از قاجار به ایران سفر می‌کند. او در طول مدت اقامت در ایران گزارش و نقاشی‌هایی از وضعیت زندگی و کسب و کار مردمان آن روزگار ارائه می‌دهد
تاریخ انتشار: ۲۲:۵۵ - ۲۸ مرداد ۱۳۹۹

(تصویر) از روزگار رفته حکایت؛ سلمانی دوره‌گرد سال ۱۳۳۷

فرارو-فرد ریچاردز*؛ عده سلمانی‌هایی که در هر یک از شهرهای ایران یافت می‌شود، بیش از عده شیرفروشان لندن است. سلمانی‌ها معمولا در کوچه و خیابان به اصلاح سر و صورت مشتریان می‌پردازند. ولی در بازار هنوز دکان‌های کوچک سلمانی یافت می‌شود که هنگام عبور می‌توانید چهره خود را در غم افزاترین آیینه‌های دنیا، آیینه‌هایی که نیمی از جیوه‌های آن ریخته و آیینه‌های مقعر و محدب ببینید. هنگامی که استاد سلمانی سرگرم تراشیدن صورت مشتری است، شاگرد وی که پنج شش ساله است، ظرف آب گرم را در دست می‌گیرد و با وقار و متانت خادمان کلیسا هنگام گردانیدن ظرف کندر، مشتری را باد می‌زند. در همان موقع ممکن است درویشی مجمری پر از آتش به دکان بیاورد و برای معطر ساختن آن پستوی کوچک از گیاهان معطری که همراه دارد در آتش بریزد. درویش در برابر آن خدمت انتظار دارد که پول مختصری در کشکول گداییش بریزند و معمولا برای تسریع خروج او از دکان این پول را به وی می‌دهند. 

سلمانی‌های دوره گره در شارع عام و خیابان‌ها و جاده‌های دور افتاده سر و صورت مشتریان خود را صفا می‌دهند. و مشتریان نیز از این حیث احساس ناراحتی نمی‌کنند. حتی بی‌میل نیستند یکی دو ستایشگر ممتاز و برگزیده در اطراف خود ببینند. یک چنین مشتری در حالی که در اثنای مراحل مهم اصلاح یعنی هنگام آرایش  ریش و ابروان و برطرف کردن موهای گوش و بینی، آیینه ترک داری را به دست می‌گیرد، برای مسافران خارجی بسیار جالب توجه است. 

اروپایی‌ها در اصفهان معمولا طرفدار سلمانی‌های ارمنی هستند که در سایه درختان چنار باغ‌های مشتریان خود به اصلاح سر و صورت می‌پردازند. مسافری که به مشهد می‌رود باید خیلی دقت کند که هنگام اصلاح سر و صورت مخصوصا در فصل تابستان به خواب نرود، چه در غیر اینصورت هنگامی که از خواب بیدار شود خواهد دید که استاد سلمانی موهای وی را به شکل زوار و حاجیان اصلاح کرده است، یعنی قسمت جلو و بالای سر او را به کلی تراشیده است. 

*فرد ریچاردز عضو انجمن سلطنتی نقاشان و حکاکان انگلستان، در نخستین سال‌های حکومت پس از قاجار به ایران سفر می‌کند. گزارش بالا، گزیده‌ای از خاطرات اوست. که تحت عنوان "سفرنامه فرد ریچاردز" با ترجمه مهین دخت صبا توسط انتشارات علمی و فرهنگی به چاپ رسیده است. 

* تصویر از سازمان اسناد ملی

بازنشر این گزارش بدون ذکر دقیق منبع مجاز نمی‌باشد.

bato-adv
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۲:۰۲ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۹
از این سلمونیها همین امروز هم هستند چندوقت پیش در خیابان انبار نفت دیدم. قبلا دور میدان گمرک رباط کریم بساط داشتند . سی شی میگرفتند و سرو صورت و ابرو سبیل وخلاصه سرو رو رو صفا میدادند و یک لیوان هم چایی دارچین هم به مشتری میدادند که وقتی تیغ های کند صورت طرف رو میبرید متوجه نشند. در زمانیکه مشتری کم بود با همان سی شی دو دور هم دور میدون کولی ویدادند.یاد آن دوران بخیر.
فرحانی
Iran, Islamic Republic of
۱۱:۱۱ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۹
یادش بخیر دوره آموزشی تو تهران از این سلمانی های دوره گرد با 100 تومان سرمیتراشیدند
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۰۸:۳۶ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۹
سلمانی در محل الان هم میتونه استفاده بشه مثلا اینترنتی درخواست بدی طرف بیاد محل کار یا خونه کارشو انجام بده بره
حمید
Iran, Islamic Republic of
۰۸:۲۵ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۹
حکومت پس از قاجار ؟؟؟
متوجه نشدم یعنی هخامنشیان یا روم به دیوار پهلوی ( استغفرالله ) مجبورم میکنی هر چی بگم
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۰۹:۴۲ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۹
احمق. گزارش این بابا، فرد ریچاردز. مربوط به زمان هرج و مرج پس از رفتن احمد شاه ست که هنوز حکومت پهلوی رسما برقرار نشده است. متوجه شدی؟
کمال اردبیلی
Iran, Islamic Republic of
۰۷:۱۵ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۹
سلام یاد حاجی کشمش سلمانی دوره گرد اردبیل و روستاهای اطراف بخیر خدا رحمت کند چه با شور و شوق و شوخی مودبانه کار میکرد
مجله خواندنی ها
انتشار یافته: ۸
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۲۳:۵۲ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۸
عالی بود. دم شما گرم
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۰۱:۱۳ - ۱۳۹۹/۰۵/۲۹
در روستای اجدادی من و روستاهای همجوار شخصی بوده که کارش سلمانی سیار بوده و به ازای مزد خود سر خرمن می آمده و گندم تحویل می گرفته و یا لبنیات یا خشکبار و محصولات کشاورزی دریافت می کرده در ضمن کار ختنه را هم انجام می داده خدابیامرز حدود 30 سال است که فوت شده ولی یکی از نوه هایش کماکان شغل پدربزرگ را ادامه می دهد(آرایشگری)
مجله فرارو