ابعاد تحول در حوزه های علمیه

سفر مقام معظم رهبری به قم دستاوردهای عظیمی به ویژه برای حوزه های علمیه داشت.

به گزارش مهر، آیت الله سید محمد غروی درباره اجرای فرمایشات رهبر معظم انقلاب در سفر اخیر ایشان به شهر مقدس قم در زمینه تحول در حوزه های علمیه گفت: «همانگونه که در بیانات مقام معظم رهبری بر حفظ شیوه‌های کارآمد تعلیم و تربیت در حوزه تأکید شد، تحول و رشد مورد نظر به معنی چشم پوشیدن از سنت‌های قابل دفاع و روز به روز رشد یافته حوزه‌های علمیه نیست.»

وی تحول در جنبه‌های آموزشی، تبلیغی، پژوهشی، ساختاری و محتوایی حوزه را به معنی قوی و غنی‌تر کردن آنها دانست و افزود: «تحول در این جنبه‌ها به این معنی است که در عین حالی که شورای عالی حوزه، مرکز مدیریت و زیرمجموعه‌ها به طرف رشد و تحول پیش بروند، ابعاد ساختاری و محتوایی حوزه نیز با حفظ نقاط مثبت، نقاط ضعف را به قوت تبدیل کند.»

عضو شورای عالی حوزه علمیه قم در خصوص اقدامات انجام گرفته از سوی این شورا در راستای اعمال تحول در جهت رشد حوزه‌های علمیه با تاکید بر اینکه حوزه مسئول فرهنگ و تولید فکر است گفت: «شورای عالی حوزه با نظر و همکاری مدیریت حوزه علمیه قم طی یکی دو سال گذشته بازنگری کلی بر روی مصوبات قبلی خود انجام داد و در ضمن بازنگری این مصوبات، پیرامون ساختار جدید حوزه‌های عملیه نیز کارهای زیادی صورت گرفت و سعی شد تا طی این فعالیت‌ها و مصوبات جدید، چگونگی رابطه ستادی حوزه‌های علمیه، معاونت‌ها و زیر مجموعه‌های حوزه عملیه با یکدیگر تعیین شود و تجدید نظری بر روی ساختار تشکیلاتی حوزه‌ها اعم از شورا، کمیته‌ها و زیر مجموعه‌ها انجام گیرد که در این راستا روابط قسمت‌های مختلف تعریف و روشن شود که کار در این قسمت تقریبا تمام شده است.»

غروی، بازنگری دوره‌ها و پایه‌های دروس حوزه را از دیگر اقدامات در راستای تحول در حوزه‌های علمیه دانست و گفت: «این کار در دست انجام است و هم اکنون آماده است تا در صحن علنی شورای عالی حوزه به بحث گذاشته شود تا انتقادها در رابطه با آن مطرح و مراحل تکمیلی آن انجام و کار بسته شود.»

عضو هیئت امنای بنیاد ملی نخبگان کشور اضافه کرد: «تعریف دوره‌های ایده آل حوزه تا اندازه‌ای جنبه محتوایی دارد که این کار بر اساس آسیب شناسی و احساس ضعفی که نسبت به برنامه‌ها و وضعیت موجود حوزه به وجود آمد، انجام گرفت و بر اساس همین آسیب شناسی، برنامه جدید اصلاح و به صحن شورا آمد تا نهایی شود.»

وی همچنین اضافه کرد: «این کار می‌تواند تأثیر بسیار خوبی در شکوفایی حوزه علمیه و در مباحث دروس آن داشته باشد تا راه‌ها هموار و مشکلات موجود برطرف شود.»

ردیف دیدگاه‌های مهم آیت الله غروی درباره تحول در حوزه های علمیه 
1. تحول در جنبه‌های آموزشی، تبلیغی، پژوهشی، ساختاری و محتوایی حوزه به معنی قوی و غنی‌تر کردن حوزه های علمیه است.
 
2. بازنگری دوره‌ها و پایه‌های دروس حوزه از اقدامات شورای عالی حوزه در راستای تحول در حوزه‌های علمیه است.
 
3. نقاط قوت حوزه در جریان تحول حفظ شود.
 
4. ایجاد ارتباط مستمر شورای عالی حوزه با مراجع تقلید و در جریان امر قرار گرفتن آنان از توصیه‌های رهبر معظم انقلاب است که باید محقق شود.
 
5. شیوه‌ها و منش‌های اخلاقی بزرگان بازنویسی و در اختیار طلاب قرار گیرد.

برنامه‌ریزی برای دوره و رشته‌های جدید در حوزه
عضو شورای عالی حوزه علمیه قم با اشاره به اهداف حوزه و نیازهایی که مربوط به روحانیت است برنامه‌ریزی برای دوره و رشته‌های جدید در حوزه را از دیگر برنامه‌های آتی شورای عالی حوزه دانست و گفت: «این امر یک کار اصلاحی نیست بلکه کاری کاملا جدید است که اگر بخواهیم با موفقیت انجام شود باید کار حساب شده و با کارشناسی بزرگان صورت گیرد و نیز قبل از اجرای گسترده، در چند مدرسه علمیه مورد ارزیابی قرار گیرد و اگر با تجربه خوبی روبه رو شد با کنترل همه متغیرها این قابلیت را خواهد داشت تا تعمیم و شمول پیدا کند.»

وی توجه به نقاط قوت حوزه را در این کار مورد تأکید قرار داد و گفت: «اگر باید تا حدی درس‌ها در حوزه آزاد باشد این حقیقت باید ملاحظه شود و اگر باید برای درس‌ها، مباحثه صورت گیرد باید این کار انجام شود. همچنان که این رسم در حوزه وجود دارد و تا درسی به مباحثه گذاشته نشود اصلا درس تلقی نمی‌شود و این یکی از نقاط قوت در حوزه است که باید حفظ گردد. همچنین این نکته برجسته که زیاد نباید درگیر واحدهای درسی و چارچوب‌های دانشگاهی بود نیز باید حفظ شود و جایی که مستلزم وقت گذاشتن بیشتر است باید وقت بیشتری گذاشته شود و درس‌ها عمقی و ریشه‌ای خوانده شود. حتی اگر مستلزم زمان گذاشتن طلبه در فصل تابستان باشد لذا این نکات برجسته باید در برنامه ریزی‌ها دیده شود.»

عضو کمیته دائمی بنیاد ملی نخبگان در ادامه یادآور شد: «این امر در بیانات مقام معظم رهبری نیز مورد تأکید قرار گرفت که در رابطه با مسائل فلسفی، روش اجتهادی، دستیابی به مسائل فقهی و مسائل مختلف اسلامی این شیوه‌ها همواره باید حفظ شود.»

آیت الله غروی در بخش دیگری از سخنان خود در اشاره به محورها و توصیه‌های مقام معظم رهبری در جلسه دیدار اعضای شورای عالی حوزه علیمه قم به مهر گفت: «در این جلسه آیت الله یزدی، رئیس شورای عالی حوزه علمیه قم و مدیریت‌ها گزارشی ارائه دادند و مقام معظم رهبری نیز در چند محور توصیه‌ها و تأکیداتی داشتند که از آن جمله می‌توان به پیگیری و کار بیشتر در رابطه با رشد و تحول در حوزه اشاره کرد که ایشان نقطه نظرات مختلفی در این خصوص داشتند. مقام معظم رهبری ابعاد تحول را شامل نظام آموزشی، تبلیغی، پژوهشی، مدیریتی و منابع انسانی دانسته اند.»

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم ایجاد ارتباط مستمر شورای عالی حوزه با مراجع تقلید و در جریان امر قرار گرفتن آنان را از دیگر توصیه‌های رهبر انقلاب در این دیدار عنوان کرد و ادامه داد: «ایشان بر تهذیب و مسائل اخلاقی حوزه و این که شیوه‌های نظری به تنهایی نمی‌تواند آن طور که باید کارآمد باشد و روش‌های عملی در حوزه باید مطرح شود، به علاوه این موضوع که شیوه‌ها و منش‌های اخلاقی بزرگان بازنویسی و در اختیار طلاب قرار گیرد، تأکید داشتند.»

عضو هیئت امنای بنیاد ملی نخبگان ادامه داد: «در این جلسه مقام معظم رهبری همچنین دغدغه‌هایی در مورد اجرای طرح سفیران هدایت داشتند و این که اجرای این طرح کار ارزشمندی است اما طرح باید کنترل شده و به اندازه باشد و نباید به گونه‌ای باشد که مبلغینی که در این دوره‌ها شرکت می‌کنند تا برای مرتفع کردن نیاز گسترده تبلیغات اسلامی به نقاط دیگر اعزام شوند خود را دیگر بی‌نیاز از ادامه تحصیل و فارغ التحصیل بدانند، به علاوه در این دیدار بر ضرورت هماهنگی در برنامه‌ها، کارها و داشتن ارتباط حوزه علمیه قم با سایر حوزه‌های علمیه کشور تأکید کردند.»

نیازی به زیر پوشش قرار دادن همه حوزه‌ها از سوی حوزه علمیه قم نیست
آیت الله غروی اضافه کرد: «داشتن هماهنگی در برنامه‌ها، کارها و ارتباط داشتن حوزه‌ها با یکدیگر لازم است، اما برخی از حوزه‌های علمیه دارای ظرفیت بالایی به لحاظ داشتن اساتید کارآمد و بعد علمی می‌باشند و می‌توانند روی پای خود بایستند و دیگر نیازی به زیر پوشش قرار دادن همه حوزه‌های علمیه از سوی حوزه علمیه قم وجود ندارد.»