bato-adv
کد خبر: ۶۹۷۱۱

امام موسی صدر، امید سی و دو ساله برای ظهور

تاریخ انتشار: ۱۲:۲۶ - ۱۱ اسفند ۱۳۸۹


سی و دو سال از غیبتش می‌گذرد و حالا او تقریبا هشتاد و دوساله است. آیا امام موسی صدر در قید حیات است، بسیاری هنوز امیدوارند که او را دوباره زنده ببینند. 

وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران در مصاحبه مطبوعاتی‌اش در ژنو گفت است که در گفتگو با رئیس کمیته صلیب سرخ خواستار پیگیری وضعیت امام موسی صدر شده است. تجمعی نیز توسط دوستداران امام موسی صدر در مقابل سفارت لیبی برای آزادی امام موسی صدر برگزار شده است. 

امام موسی از حیات تا غیبت
سید موسی صدر هشتاد و یک سال پیش و چهاردهمین روز خرداد در قم، چشم به جهان گشود. پدرش جانشین شیخ عبدالکریم حائری، بنیانگذار حوزه علیمه قم بود. پانزده ساله بود که خودش هم وارد حوزه علمیه شد و در محضر اساتید مطرح زمان خویش همچون، سید محمد باقر سلطانی طباطبایی، سید حسین طباطبایی بروجردی، شیخ عبدالجواد جبل عاملی، روح‌الله خمینی، حجت کوه کمره‌ای، سید محمد حجت، سید احمد خوانساری، سید محمد محقق داماد، علامه سید محمدحسین طباطبایی و سید رضا صدر به زانو نشست تا به تحصیل دین بپردازد. او اما از تحصیل دانشگاهی دوری نکرد و در سال ۱۳۲۹ به عنوان اولین دانشجوی روحانی در رشتهٔ «حقوق در اقتصاد» (معادل رشتهٔ اقتصاد کنونی) به دانشگاه تهران وارد و در سال ۱۳۳۲ فارغ‌التحصیل شد.
 
سید موسی پس از تحصیل در حوزه قم و دانشگاه تهران، راهی حوزه نجف شد و در عراق خوش درخشید. در نجف بود که از آیات عظام سید محسن حکیم، شیخ مرتضی آل یاسین، سید عبدالهادی شیرازی و شیخ حسین حلّی و آیت‌الله العظمی سید ابوالقاسم خویی بهره می‌برد و فلسفه را نیز نزد آیت‌الله شیخ صدرا بادکوبه‌ای فرا می‌گیرد. 

او اما تنها زندگی خود را وقف تحصیل نکرد و توصیه آیاتی چون برجردی و حکیم و نیز وصیت آیت الله سید عبدالحسین شرف الدین رهبر متوفی شیعیان لبنان کافی بود تا به عنوان رهبر شیعیان لبنان به بیروت رهسپار شود و این آغازی بود برای آنکه او را امام بخوانند. 

امام موسی صدر لبنان را از نو ساخت. فعالیت های ایشان در لبنان بود که از او اسطوره ای برای همیشه این کشور باقی گذاشت. قهرمانی که نه تنها شیعیان بلکه اهل سنت و مسیحیان نیز از او به نیکی یاد کنند. فعالیت‌های امام در لبنان را می توان در یک عنوان کلی معرفی نمود؛ فعالیت اجتماعی در جهت قوام ملی. او توانست در مدت زمانی که در لبنان بود در عرصه اجتماعی خدمات بیشماری انجام دهد، جهت کلی این خدمات لبنان را ملتی منسجم‌تر کرد. ملتی که باید روی پای خود و در مقابل سلطه‌طلبی اسرائیل بایستد. 

امام موسی صدر در بدو ورود خود به لبنان با سه برنامه کوتاه، میان و بلند مدت رسیدگی به وضعیت معیشتی شیعیان لبنان را پیش برد. او در تشکیل صدها خیریه شرکت داشت. همچنین به منظور بهبود مناطق محروم به آنها سفر کرد و بسیاری از مردمان آن روزگار از خدمات ایشان بهره‌مند گردیدند. فعالیت‌های اجتماعی او تنها به تشکیل انجمن‌های خیریه محدود نماند توانست در جهت احقاق حقوق شیعیان به تشکیل مجلس اعلای اسلامی شیعیان لبنان نائل آید. همچنین بارها با ترتیب دادن اعتراضات اجتماعی دولت را به سوی رسیدگی بیشتر به شیعیان لبنان مجبور نماید. یکی از این اقدامات اعتصابی بود که در سال 1349 توسط او ترتیب داده شد تا دولت لبنان به مناطق جنوب لبنان که توسط اسرائیل بمباران شده بودند توجه نماید.
 
امام موسی صدر به بهبود روابط ادیان و مذاهب لبنانی که رو در روی هم قرار داشتند پرداخت. او توانست به تقریب مذاهب و ادیان در لبنان بپردازد و از این طریق اتحاد ملی لبنان را تحکیم کرد. گفتگوهای دینی امام موسی با مسیحیان حتی به پاپ هم رسید و دیداری که رهبر مسیحیان جهان گمان می‌برد نیم ساعته تمام شود دو ساعت به طول انجامید. 

وی از اولین روزهای ورود به لبنان در زمستان سال ۱۳۳۸، با طرح شعار «گفتگو، تفاهم و همزیستی»، پایه‌های روابط دوستانه و همکاری صمیمانه‌ای را با مطران یوسف الخوری، مطران جرج حداد، شیخ محی الدین حسن و دیگر رهبران دینی مسیحی و اهل سنت آن کشور بنا نهاد. 

عملکرد امام لبنان در زمینه تاسیس تشکل های سیاسی و فرهنگی او میراثش را از میراث یک رهبر کاریزماتیک فراتر می‌برد. او در تاسیس جنبش امل، مجلس اعلای اسلامی شیعیان جهان و کمیته دفاع نقش داشت. او به لبنان آموخت تا باید در پرتو وحدت ملی آمال خود را در قالب تشکل اجتماعی پیش برد. 

اما امام موسی صدر ناگهان غایب شد. او سه شهریور 1357 به دعوت قذافی و در ادامه سفرش به کشورهای عربی وارد لیبی شد و هرگز آنجا را ترک ننمود. 

نگرانی‌ها آغاز شد و حالا سی و دو سال است که ادامه دارد.

یوسف گمگشده باز آید به کنعان غم مخور
لیبی اما ادعا می کرد که ناجی لبنان از آنجا خارج شده و به ایتالیا رفته است. تحقیقات دستگاه های قضایی ایتالیا و نیز واتیکان این ادعا را مردود شمردند. 

نگرانی‌ها محدود به لبنان و خانواده ایشان نشد، بنیانگذاز جمهوری اسلامی نیز دل نگران امام موسی بود. امام (ره) به نقل از مرحوم آیت الله سید محمد علی موحد ابطحی، سید موسی را شایسه اداره دولت اسلامی دانسته بود. امام خمینی (ره) بارها از سران سوریه و لیبی و یاسر عرفات خواست تا موضوع را پیگیری کنند درخواستی که به نتیجه نرسید و امام قذافی را در سفرش به ایران حضور نپذیرفت. 

پیگیری‌های زیادی در این زمینه به عمل آمد اما پاسخی رسمی وجود نداشت. سفر کمیته پیگیری وضعیت امام موسی که نمايندگان‌ رئيس‌ جمهور لبنان‌ و جنبش‌ امل، وكيل‌ خانواده‌ امام‌ موسي‌ صدر و نماينده‌ وزير دادگستري‌ ايران‌ عضو آن بودندبه لیبی، شب حرکت توسط قذافی لغو شد. 

در سفر مقام معظم رهبری به لبنان در زمان ریاست جمهوری ایشان موضوع مطرح شد که قذافی به شکل نامناسبی از کنار موضوع گذشت و تلاشی دیگر بی‌نتیجه ماند. 

پیگیری طرف ایرانی ادامه داشت تا اینکه به صورت جدی در دولت سید محمد خاتمی ابطحی به عنوان مسئول پیگیری وضعیت امام موسی صدر به لیبی رفت و با فرزند ارشد قذافی به گفتگو نشست. اما طرف لیبیایی مدام وقت کشی می‌کرد و خانواده امام خواستار قطع این پیگیری‌ها شد. 

آخرین تلاش‌های به سال 1383 باز می گردد. در اسفند ماه‌ 1383 جمع‌ زيادي‌ از مراجع‌ عظام‌ تقليد، روحانيان، نمايندگان‌ مجلس، فعالان‌ سياسي، هنرمندان‌ و نويسندگان‌ در نامه‌اي‌ سرگشاده‌ چهار خواسته‌ را از آقاي‌ خاتمي‌ مطرح‌ كردند:
 
1- طرح‌ رسمي‌ پرونده‌ از سوي‌ ايران‌ در مجامع‌ بين‌المللي‌ حقوق‌ بشر.
2- پيگيري‌ قضائي‌ پرونده‌ از سوي‌ ايران‌ در محاكم‌ بين‌الملل.
3- بسيج‌ اطلاعاتي‌ كشور براي‌ كشف‌ تمام‌ حقايق‌ ماجرا.
4- اتخاذ تدابير ديپلماتيك‌ شايسته‌ جهت‌ ابراز نارضايتي‌ ايران‌ از عملكرد دولت‌ ليبي. 

منابع خبری و گاها افراد، مدام خبر از حیات ایشان داده اند و امید بازگشت ایشان هنوز در دل دوستدارانشان وجود دارد. 

روزنامه‌ الشرق‌ الاوسط‌ در تير 1365 به‌ نقل‌ از سفير لبنان‌ در كشور سنگال‌ اعلام‌ كرد بود که به گفته‌ رهبران‌ آن‌ كشور، امام‌ موسي‌ صدر در لیبی زندانی است باز هیجده سال بعد الاهرام‌ العربي‌ چاپ‌ مصر گزارش‌ داد كه‌ امام‌ موسي‌ صدر در يكي‌ از زندان‌هاي‌ سبها زنداني‌ است. اين‌ روزنامه‌ در ويژه‌نامه‌ خود درباره‌ امام‌ موسي‌ صدر آورده‌ است: «‌يكي‌ از مسئولان‌ امنيتي‌ سابق‌ ليبي‌ شخصي‌ به‌ نام‌ سرهنگ‌ "‌خليفه‌ احنيش‌ " امام‌ موسي‌ صدر را به‌ شهر "‌سبها‌ " در جنوب‌ ليبي‌ برده‌ و از آنجا، به‌ اتفاق‌ سرهنگ، مسعود عبدالحفيظ‌ ايشان‌ را به‌ يك‌ زندان‌ نظامي‌ در منطقه‌ اوباري‌ انتقال‌ داده‌ است.»

حالا پس از سی و دو سال از روز غیبت امام، باز هم خبری از زنده بودنشان می خوانیم: «روزنامه کویتی الجریده نوشت امام موسی صدر از رهبران شیعیان لبنان که با توطئه سرهنگ معمر قذافی از بیش سی سال پیش ناپدید شده در زندانی در شهر سبهای لیبی زنده است.» 

بین اخبار خوش مبنی بر زنده بودن اما بعضا اخبار بدی هم به گوش می‌رسد. "عبدالمنعم الهونی" از اعضای بلندپایه رژیم لیبی در گفتگو با روزنامه الحیات اظهار داشت: «"نجم الدین الیازجی" خلبان هواپیمای حامل جسد امام موسی صدر بود که پیکر وی را به منطقه سبها انتقال داد. او پیکر امام موسی صدر را با هواپیمای خصوصی قذافی به این منطقه انتقال داد و پس از گذشت زمانی اندک به علت نگرانی از افشا شدن موضوع این قتل، بدست دستگاههای امنیتی لیبی ترور شد.»

اما امید به زنده بودن و ظهور دوباره امام موسی هنوز قوی است. دکتر محمدعلی مهتدی، پژوهشگر و کارشناس مسائل خاور میانه در نشست خبری آخرین اخبار وضعیت امام موسی صدر گفت که درباره وضعیت ایشان از آیت الله بهجت پرسیده و از ایشان چنین پاسخ شنیده بود: «ایشان زنده هستند و حوادثی در آینده رخ خواهد داد و ایشان باز خواهد گشت و خداوند خواسته‌اند که ایشان را ذخیره کنند تا زمانی برگردند و نقش مهمی در رابطه با قضایای جهان اسلام ایفا کنند.» 

حالا خیلی ها چشم به راه این ذخیره الهی هستند.

برچسب ها: امام موسی صدر
مجله خواندنی ها
مجله فرارو
bato-adv
bato-adv
bato-adv
پرطرفدارترین عناوین