بهای سکه بهار آزادی دیروز با 10 هزار تومان افزایش دیگر به رکورد 430 هزار تومان رسید. همزمان با اوج گرفتن دوباره قیمت طلا در بازارهای جهانی تا مرز 1488 دلار، قیمت هر قطعه سکه بهار آزادی با 10 هزارتومان افزایش بیشتر روبهرو شد.
تاکید کارشناسان بر حبابی بودن قیمت سکه، عدم امکان پیشبینی قیمتها در این بازار، تاثیر شدید مفاد بسته پولی سال 90 و مبهم ماندن نرخ سود در عقود مشارکتی و افت نرخ سود اوراق مشارکت، عدم شفافیت برنامههای بانک مرکزی در مورد تعداد صفرهای قابل حذف از پول ملی و همچنین عدم اعلام صریح این بانک در مورد نام و کیفیت واحد پولی جدید از جمله مواردی است که به زعم کارشناسان بر افزایش تقاضا برای سکههای بانکی در کشور دامن زده است.
در بازارهای جهانی نیز افزایش نگرانی در مورد تورم و نگرانی از کاهش تولید نفت عربستان به علاوه افت بازارهای سهام به دلیل افزایش نرخ تورم در چین قیمت طلا را در پایان معاملات هفتگی پس از کسب رکورد 4/1487 دلاری، به نرخ 4/1486 رساند که نسبت به قیمت بسته شده روز قبل از آن بیش از 10 دلار افزایش داشته است.
روز گذشته قیمت سکه طرح قدیم نیز با 5000 تومان افزایش به نرخ 465 هزار تومان رسید. نیم سکه در بازار دیروز 6000 تومان گران شد و به بهای 216 هزار تومان در تابلوهای سکهفروشان درج شد. ربع سکه در بازار هیجانی دیروز نیز با 9 هزار تومان افزایش قیمت به نرخ بیسابقه 140 هزار تومان به خریدارن عرضه شد.
قیمتهای مختلفی نیز برای انواع اين سکهها از سوی برخی منابع دیگر اعلام شده است که بین يك تا 3 هزار تومان با قیمتهای اعلامی دنیایاقتصاد تفاوت دارد. افزایش قيمتها در بازار سکه در حالی به روند خود ادامه می دهد که برخی از صرافان از فروش سکه خودداری میکنند. در بازار ارز دلار و یورو با افت 7 تومانی قیمت به ترتیب 1128 تومان و 1628 تومان فروخته شدند.
نقدینگی؛ متهم ردیف اول
مديرعامل صندوق توسعه صادرات طلا و جواهر در گفتوگویی با دنیای اقتصاد مهمترین دلیل افزایش قیمت سکه در بازار داخلی را افزایش نقدینگی در کشور اعلام کرد. خبرگزاری فارس قبل از تعطیلات عید به نقل از وی اعلام کرده بود که مردم از خرید غیر ضروری سکه و طلا خودداری کرده و خریدهای سرمایهای خود را به بعد از عید موکول کنند.
علی فخر موحدی به دنیایاقتصاد گفت: متاسفانه دستهایی در کار است تا تمامی بازارهای سرمایهای کشور به غیر از بورس را ناکارآمد جلوه دهد، در حالی که برخی رفتارهای هیجانی در سیاستهای پولی کشور به افزایش تقاضا برای سکه و طلا منجر شده است.
وی در عین حال افزایش نقدینگی تا مرز 300 هزار میلیارد تومان در کشور را نتیجه سالها تزریق پول به بازار دانست که حرکت سونامی گونه آن هر از چند گاهی یکی از بازارها را هدف قرار میدهد. وی با انتقاد از شفاف نبودن اظهارنظرها در خصوص برخی سیاستهای پولی و رواج شایعات مختلف درخصوص حذف صفرها از پول ملی، برخی انحرافات از چشمانداز برنامههای 20 ساله کشور را موجب انباشت نقدینگی سرگردان در کشور دانست که هماکنون بازار سکه را هدف قرار داده است.
ورود مافيا به بازار طلا
موحدی همچنين در گفتوگوی ديگري با خبرگزاری فارس از وجود مافیا در بازار طلا خبر داد. مدير عامل صندوق توسعه صادرات طلا و جواهر ضمن اشاره به وجود مافيا در بازار داخلي طلا، اقدام بانك مركزي در حراج سكه را نادرست عنوان كرد و با تاكيد بر لزوم بازنگري در قوانين از دولت خواست دستهاي پشت پرده در بازار داخلي طلا را همانند بازار مسكن كنترل كند.
علي فخرموحدي در ارتباط با وضعيت موجود بازار طلا و جواهر و حباب چندهزار توماني در بازار، اظهار داشت: بعد از اجراي طرح تحول اقتصادي (هدفمندي يارانهها) فضايي در جامعه به وجود آمده كه عدهاي منتظر هستند چه اتفاقاتي در اقتصاد ميافتد تا سوار موج جريانات جديد شوند و بهرهبرداريهاي خود را از اين وضعيت انجام دهند. وي افزود: نوسانات قيمت طلا در بازارها و بورسهاي بينالمللي اتفاق تازهاي نيست، اما از سال 2007 به بعد (ورشكستگي بورسهاي بينالمللي و بحران مسكن آمريكا و اروپا) سرمايهگذاران دنيا به بازار امني كه توليد آن بازار كم، ولي مصرف آن زياد است، روي آوردند.
مديرعامل صندوق توسعه صادرات طلا و جواهر با بيان اينكه بازار فلزات گرانبها و نيمهگرانبها از جمله بازارهايي بود كه سرمايهگذاران بينالمللي به آن روي آوردهاند، گفت: اين افراد سرمايههاي خود را از سال 2007 به بعد به بازار طلا هدايت كردهاند. از اين تاريخ به بعد قيمت طلا روند صعودي داشته است.
اين مقام مسوول در بازار طلا و جواهر ضمن اشاره به وجود طلاهاي اسقاطي، ذخاير بانكهاي مركزي و طلاهاي استخراج شده از معادن در دنيا، گفت: البته صنعت طلاي دنيا دسترسي به طلاهاي بانكها و اسقاطي ندارد، بلكه اين صنعت به مصرف طلاي استخراج شده از معادن نياز دارد.
موحدي تاكيد كرد: زماني كه ميزان توليد معادن طلاي دنيا يكنواخت اما مصرف آن سير صعودي پيدا كرده طبق علم اقتصاد بايد قيمت اين كالا افزايش پيدا كند؛ اين اتفاق از سال 2007 موجب افزايش لحظهاي قيمت طلا و جواهر شد.
نگراني از كاهش ارزش پول ملي به جو رواني بازار طلا دامن ميزند
وي با اشاره به اعياد و مراسمهاي مذهبي و سنتي در داخل كشور، گفت: در اعيادي مانند نوروز و شعبان مصرف طلا در بازار داخلي افزايش پيدا ميكند و قيمت طلا از قيمتهاي بينالمللي بالاتر ميرود. به اين اتفاق «حباب قيمتي» ميگويند.
مديرعامل صندوق توسعه صادرات طلا و جواهر بيان كرد: در شرايط فوق برخي افراد نادانسته اسير جو رواني ميشوند كه از سوي افراد خاصي در بازار داخلي ايجاد شده است.
موحدي در بخش ديگري از سخنان خود انتشار اخباري از جمله حذف چهار صفر از پول ملي و همچنين كاهش نرخهاي سود تسهيلات و سپردههاي بانكي را موجب گسترش جو رواني موجود در بازار طلا و جواهر دانست و افزود: برخي افراد گمان ميكنند با حذف صفرها از پول ملي ارزش پول كشورمان كاسته ميشود و ديگر امكان خريد طلا و ... وجود نخواهد داشت، درحالي كه اين تصور اشتباه است.
اين فعال در بازار طلا و جواهر با بيان اينكه نگرانيها از طرح تحول اقتصادي نيز از جمله مواردي است كه به جو رواني موجود در بازار طلا و جواهر دامن ميزند، ادامه داد: سخنان اقتصاددانان در يك ماه اخير مبني براينكه تضعيف ريال و كاهش نرخ سود سپردهها موجب ضررديدن سپردهگذاران در سال جاري خواهد شد موجب شده كه مردم سپردههاي خود را به سمت بازار سرمايه و طلا هدايت كنند.
نگراني از شكستن حباب بازار سرمايه مردم را به بازار طلا ميكشاند
مديرعامل صندوق توسعه صادرات طلا و جواهر اضافه كرد: به دليل اينكه قدرت نقدشوندگي سرمايه در بازار طلا بالا است مردم به سرعت به اين بازار روي ميآورند و در اين بخش سرمايهگذاري ميكنند.
وي در ادامه ضمن اشاره به اينكه ايران در طول هفته تنها 4 روز مثبت با دنيا در ارتباط است، گفت: عملا در هفته 3 روز از دنيا عقب هستيم و به همين دليل بانكها نميتوانند خود را با دنيا تطبيق دهند. (جمعه دنيا باز است اما ايران تعطيل و شنبه و يكشنبه دنيا تعطيل است، ايران باز است و پنجشنبه نيز ايران به صورت نصفه روز فعاليت مثبت دارد.)
موحدي در بخش ديگري از سخنان خود ضمن بيان اينكه نگراني از شكستن حباب موجود در بازار سرمايه باعث روي آوردن مردم به بازار مطمئن طلا و جواهر شده است، تصريح كرد: از سوي ديگر مسوولان اقتصادي نيز مدام اعلام ميكنند كه مردم طلا نخرند و همين امر عكسالعمل معكوس را به همراه ميآورد و موجب افزايش تقاضا براي خريد طلا توسط مردم ميشود.
حراج سكه نميتواند اشتياق مردم به خريد طلا را بكاهد
اين مقام مسوول در بازار طلا و جواهر با اشاره به حراج سكه و شمش در بانك كارگشايي ادامه داد: حراج سكه در بانك از ساعت 4 الي 8 بعد از ظهر نميتواند ولع نياز خريداران طلا را مرتفع كند. وي افزود: لفظ حراج در بانكگشايي غلط است؛ اصلا هيچ سيستمي در دنيا وجود ندارد كه طلا را حراج كند، بايد اعلام شود فروش سكه به قيمت بازارهاي بينالمللي.
مديرعامل صندوق توسعه صادرات طلا و جواهر با تاكيد براينكه بانك مركزي بايد در حراج سكه توسط بانك كارگشايي تجديد نظر كند، گفت: با وجود اينكه تمام مسوولان اقتصادي به مردم توصيه ميكنند كه اسير صف و روند مشكلدار بازار طلا نشويد اما مردم متاسفانه قرباني وسوسههاي افراد خاصي ميشوند.
موحدي در ادامه تاكيد كرد: به طور كلي روند بازارهاي داخلي طلا رو به صعود است اما به دليل برخي نواقص قيمت طلا در بازار داخلي مشابه كالاهاي ديگر بالاتر از قيمتهاي جهاني است.
مافيا در بازار طلا
اين فعال بازار طلا و جواهر درباره دلايل عدم موفقيت بانك مركزي براي كنترل قيمتها در بازار طلا و سكه از طريق حراج گفت: عدهاي سرمايههاي كلاني در اختيار دارند و با هدايت آن به بازارهاي مختلف موجب افزايش قيمت ميشوند (همان اتفاقي كه براي بازار مسكن رخ داد) الان اين افراد سرمايههاي خود را به بازار طلا آوردهاند. مدير عامل صندوق توسعه صادرات طلا و جواهر ادامه داد: اقدامات دولت و بانك مركزي و همچنين بازنگري در قوانين از مهمترين راهكارهاي كنترل بازار طلا است. با حراج سكه نميتوان قيمتها را واقعي كرد بانك مركزي بايد در راهكار خود تجديدنظر كند.
رشد حبابي سكه به 7 درصد رسيد
در همين حال رييس اتحاديه كشوري سازندگان و فروشندگان طلا، جواهر، نقره، سكه و صراف با تاكيد بر اينكه در يك هفته گذشته نه تنها كاهش تقاضا در بازار به چشم نميخورد، حتي افزايش تقاضا هم داشتيم كه باعث شده قيمت سكه در حال حاضر حدود 25 هزار تومان به نسبت قيمت جهاني افزايش داشته باشد.
كشتيآراي در گفتوگو با ايسنا افزود: قيمت هر اونس پلاتين هزار و 800 دلار است و نرخ طلا به نسبت هفته گذشته 11 دلار رشد قيمت داشته است. قيمت سكه نيز بهطور متوسط در سه هفته گذشته 11 درصد رشد قيمت داشته در حالي كه در همين مدت قيمت طلا چه در بازار داخلي و چه در بازار خارجي چهار درصد رشد داشته است. وي با تاكيد بر اينكه رشد حبابگونه سكه در سه هفته گذشته بهطور متوسط هفت درصد است، اظهار كرد: هنوز قيمت سكه مشخص نيست؛ اما پيشبيني ميشود قيمت سكه طرح جديد 428 هزار تومان باشد.
فرمول محاسبه قيمت واقعي سكه
از سوي ديگر خبرگزاري فارس فرمولی برای محاسبه قیمت سکه ارائه کرد. بنابر این گزارش با توجه به اينكه برخي نسبت به وجود حباب در قيمت سكه بهار آزادي به ديده ترديد مينگرند، گروه اقتصادي فارس فرمول محاسبه قيمت سكه بهار آزادي براي دستيابي به نرخ و ارزش واقعي اين كالا را منتشر كرد.وزير اقتصاد سهشنبه هفته گذشته در حاشيه شوراي گفتوگوي دولت و بخش خصوصي ضمن هشدار به سفتهبازان بازار طلا از مردم خواست هنگام خريد سكه بهارآزادي قيمت اونس جهاني را در قيمت دلار ضرب كرده و در صورتي كه قيمت فروش بالاتر اين نرخ بود، از خريد سكه خودداري كنند.
در عين حال با توجه به اينكه وزير اقتصادي مختصرا به نحوه محاسبه سكه بهار آزادي اشاره كرده است، گروه اقتصادي خبرگزاري فارس نحوه محاسبه دقيق قيمت سكه را براي به دست آوردن قيمت واقعي آن منتشر ميكند تا خريداران قيمت سكه با محاسبه ارزش سكه نسبت به خريد اين كالا تصميمگيري كنند.
بر اساس اين فرمول كه به تاييد كارشناسان و اقتصاددانان مربوطه نيز رسيده است، براي محاسبه قيمت سكه بهار آزادي قيمت اونس جهاني طلا در نرخ آزاد دلار ضرب و حاصل آن تقسيم بر وزن هر اونس كه معادل 1/31 گرم ميشود. سپس اين رقم ضرب در كسر عيار اونس جهاني طلا و سكه بهار آزادي ميشود كه عدد 916/0 است.
بر اساس اين گزارش عيار طلاي معامله شده در بازارهاي جهاني يا اونس 24 و عيار سكه بهار آزادي 22 است و با تقسيم عدد 22 بر 24 عدد 916/0 به دست ميآيد و پس از ضرب عدد حاصل در وزن انواع سكه يعني تمام بهار آزادي، نيم يا ربع بهار آزادي قيمت واقعي آنها به دست ميآيد.
به عبارت روشنتر فرمول قيمت سكه عبارتست از:
{[(قيمت اونس جهاني طلا × نرخ دلار آزاد) ÷ 31،1 ]× 0،916×وزن سكه}+ حق ضرب
گزارش فارس حاكي است، معمولا بانك مركزي در محاسبه قيمت سكه عددي را نيز تحت عنوان حق ضرب لحاظ ميكند كه برخي معتقدند حدود 5 هزار تومان است و اين رقم را نيز بايد به قيمت به دست آمده اضافه كرد.
قيمت واقعي سكه بهار آزادي بر اساس فرمول محاسبه
گزارش خبرنگار فارس حاكي است وزن سكه بهار آزادي 133/8 گرم است كه قيمت واقعي آن بر اساس محاسبه در اين فرمول بايد 409 هزار تومان باشد، اما هماكنون در بازار 427 هزار تومان فروخته ميشود. وزن نيم بهار آزادي 06/4 گرم و قيمت واقعي آن 206 تومان است كه در بازار با قيمت 215 هزار تومان عرضه ميشود و قيمت واقعي سكه ربع بهار آزادي با وزن 03/2 بالغ بر 105 هزار تومان است كه با قيمت باور نكردني 137 هزار تومان عرضه ميشود. بنابر اين اين گزارش هم اكنون قيمت سكه تمام بهار آزادي در بازار 18 هزار تومان، نيم سكه 8 هزار تومان و ربع سكه 32 هزار تومان حباب دارد كه به نظر ميرسد دولت بايد براي آن فكري بينديشد. تحولات جهاني طلا اين روزها در حالي روند شتابندهاي يافته كه قيمت دلار آزاد در بازار نيز از هفته گذشته بالغ بر 10 تومان افزايش يافته است و عدم اعمال سياست مديريت شناور ارز توسط بانك مركزي و رسيدن قيمت دلار آزاد به 1135 تومان نيز سوالبرانگيز است.