پس از آزادی

فرارو- جاش فتال و شین بائر پس از آزادی از زندان اوین و خروج از ایران، به دولت دولت ایران حمله کردند. آن ها طلبکارانه، ایران را ناقض حقوق بشر دانسته اند. این اولین اظهار نظر دو تبعه آمریکایی پس از بازگشت از ایران است. دو تبعه ای که به جرم جاسوسی و ورود غیر قانونی به خاک ایران بیش از دو سال پیش در مرز کردستان بازداشت شدند.

به گزارش فرارو، دو تبعه آمریکایی آزاده شده هم چون کلوتید رییس فرانسوی و سارا شورد آمریکایی و رکسانا صابری همین که پایشان را از ایران بیرون گذاشتند به سخن گفتن درباره زندان ایران و تجربه دو ساله خود در اوین پرداختند.

جاش فتال و شین بائر نسبت به آن چه که در زندان های ایران به آن ها گذشته است "ابراز خشم" کردند. آن ها هم چون دایه عزیز تر از مادر ادعا کردند: «حالا که آزاد شده ایم، شاید برخی بپرسند که آیا دولت ایران را برای آنچه با ما کرده می توانیم ببخشیم؟ جواب ما این است که‌چطور می توانیم دولتی را ببخشیم که به زندانی کردن تعداد زیادی از افراد بی گناه و زندانیان عقیدتی اقدام می کند؟ این مردم ایران هستند که متحمل فشارهای سنگین می شوند و دولتی بی رحم که احترامی برای حقوق بشر قائل نیست را بالای سر خود دارند.»

این دو تبعه آمریکایی از زندانیانی در ایران سخن گفتند که به خاطر شرکت در تظاهرات یا نوشتن یک مطلب در وبلاگ خود و یا عقاید مذهبی متفاوت شان زندان شده اند.

موضع گیری آن ها نسبت به وضعیت زندان ایران به شدت تند بود. آن ها گفتند: «در تمام مدتی که در بازداشت بودیم تنها موفق شدیم ۱۵ دقیقه از طریق تلفن با خانواده هایمان صحبت کنیم و یک ملاقات کوتاه با مادرانمان داشتیم.»

این دو آمریکایی سوم مهر ماه و دو روز پس از سفر محمود احمدی نژاد به نیویورک از زندان ایران آزاد شدند. اما پیش از آن زمزمه های آزادیشان بود. جاش فتال و شین بائر پس از آزادی از اوین با قرار وثیقه یک میلیون دلاری عازم عمان شدند و از آن جا به آمریکا بازگشتند همان مسیری که سارا شورد دیگر آمریکایی بازداشت شده نیز آن را طی نمود.

شورد در شهریور سال گذشته آزاد شد. اوهمراه با فتال و بائر در مرز مریوان دستگیر شده بود اما پس از این که زمزمه های ابتلایش به بیماری سرطان مطرح شد، با میانجی گری پادشاه عمان به طور موقت و با قرار وثیقه از اوین آزاد شد و دیگر به ایران باز نگشت. او در جلسات دادگاه شرکت نکرد. تا فتال و بائر به تنهایی در محکمه ایران حاضر شوند. اکنون فتال و بائر نیز با قرار وثیقه و به طور موقت آزاد شده اند. آن ها باید در دادگاه تجدید نظر شرکت کنند اما این فقط یک روال قانونی است. آن ها دیگر به ایران نخواهند آمد. اظهار نظراتشان هم همین موضوع را به خوبی نشان می دهد.

آزادی جاش فتال و شین بائر سرو صدای زیادی به پا کرد. ابتدا محمود احمدی نژاد در شهریور ماه اعلام کرد که این دو تبعه آمریکایی به زودی آزاد می شوند. اظهارا نظری که با واکنش هیلاری کلینتون رو به رو شد. وزیر امور خارجه آمریکا اظهارات احمدی نژاد را دلگرم کننده دانست.

پس از این خبر وکیل این دو آمریکایی در گفت و گویی از صدور حکم آزادی موقت آن ها خبر داد. اما قوه قضائیه ایران هم اظهار نظر احمدی نژاد را رد کرد و هم خبر صدور حکم آزادی را تکذیب نمود.

با این حال دو روز پس از سفر احمدی نژاد به نیویورک قوه قضائیه ایران این دو آمریکایی را با قرار وثیقه آزاد کرد. پس آزادی آن ها وزارت امور خارجه ایران طی بیانیه ای درباره چگونگی آزادی و خروج آن ها صادر نمود.

براساس بیانیه وزارت امور خارجه ایران چند تن از سران کشورهای جهان و شخصیت های بین اللمللی برای آزادی این دو آمریکایی تلاش های را صورت داده اند. وزارت خارجه در این مورد، از دبیرکل سازمان ملل، جلال طالبانی و هوگو چاوز، رئیسان جمهوری عراق و ونزوئلا، و سلطان قابوس، پادشاه عمان "و هم چنین برخی شخصیت های مذهبی" نام برده و گفته است که به احترام این افراد، آمریکاییان زندانی "براساس رافت اسلامی و به قید وثیقه" آزاد شدند.

همچنین محمود احمدی نژاد در نیویورک در پاسخ سوال یکی از رسانه های آمریکایی در این باره گفت: «جمهوری اسلامی ایران این افراد را در یك اقدام انسانی و البته یك طرفه آزاد كرد، كه تاكنون عمل متقابلی مشاهده نشده است. البته امیدواریم رییس‌جمهور آمریكا به قول خود مبنی بر تغییر سیاست دولت آمریكا در قبال ایران عمل كند؛ اما همگان باید توجه داشته باشند كه فرصت‌ها همیشه در اختیار نیست.»

در همین رابطه برخی رسانه ها از نقش "شان پن" بازیگر مشهور آمریکایی در این رابطه خبر داده اند. رویترز، در این باره گزارش داد که شان پن چندی پیش شخصا به ونزوئلا سفر کرده بود تا با چاوز در مورد آزادی دو شهروند آمریکایی از زندان اوین مذاکره کند. گفته می‌شود که وی از چاوز خواسته‌ است تا در این موضوع دخالت کند.

انتشار خبر آزادی این دو آمریکایی واکنش های مختلفی در رسانه های جهان و منطقه داشت. رسانه های ترکیه به طور ویژه ای به این خبر پرداختند. آزادی دو آمریکایی در صدر اخبار آن ها قرار داشت. این رسانه ها نقش جلال طالبانی را در آزادی جاش فتال و شین بائر بسیار پر رنگ دانستند.

در همین رابطه اما مقامات آمریکایی واکنش ویژه ای نداشتند. نه هیلاری کلینتون پس از آزادی دو آمریکایی سخنی گفت و نه باراک اوباما. فقط مارک تونر، یکی از سخنگویان وزارت امور خارجه آمریکا در واکنش به این خبر به آسوشیتدپرس گفت: «ما از شنیدن چنین خبرهایی خوشحالیم و امیدواریم که هر چه سریعتر شاهد تحولات مثبتی در این زمینه باشیم.»

اما در ایران آزادی دو زندانی آمریکایی مخالفانی داشت. احمد توکلی رییس مرکز پژوهش های مجلس در این باره موضع تندی گرفت و گفت: «وزارت خارجه به جای چانه‌زنی برای قهرمان‌سازی رییس‌جمهور، قدرتش را صرف آزادی اتباع ایرانی كند.»

توكلی با اشاره به آزادی دو تبعه آمریكایی متهم به جاسوسی همزمان با سفر رییس‌جمهور به آمریكا اظهار کرد که سال گذشته نیز هنگام سفر آقای رییس‌جمهور به آمریكا زن آمریكایی متهم به جاسوسی توسط قوه‌قضاییه آزاد شد و امسال نیز این اقدام از سوی قوه‌قضاییه تكرار شد؛ ابتدا دفتر رییس‌جمهور خبر از آزادی این دو متهم داد كه از سوی قوه‌قضاییه تكذیب شد اما در نهایت این دو متهم آزاد شدند.

وی با بیان اینكه ظاهرا آقای رییس‌جمهور می‌خواهد نشان بدهد كه قهرمان اصلی عرصه سیاست خارجي است حتی اگر به قیمت خدشه‌ به عزت و مصلحت كشور باشد، افزود متاسفانه قوه‌قضاییه در این رفتارها تابع قوه‌مجریه و شخص رییس دولت جلوه كرده است.

توکلی شدیدا نسبت به اقدام قوه قضائیه معترض شد و تاکید کرد که وقتی این افراد متهم به جاسوسی در دادگاه بدوی به چند سال محكوم می‌شوند، چطور می‌شود كه همزمان با سفر آقای رییس‌جمهور به آمریكا دیگ رافت قوه‌قضاییه به جوش می‌آید.

جاش فتال و شین بائر حدود دو ماه پیش هر کدام به هشت سال حبس محکوم شدند و اعتراض احمد توکلی نیز نسبت به آزادی این دو تبعه آمریکایی به رفتار دوگانه قوه قضائیه در قبال آن ها بود.

در همین رابطه حمید رضا ترقی نیز نسبت به آزادی این دو متهم آمریکایی معترض شد و اعلام کرد که در حالی که رییس جمهور به نیویورک سفر کرده است ایران نباید به آمریکا امتیاز دهد.

اما عملا این اتفاق رخ داد و ایران با آزادی فتال و بائر به آمریکا امتیاز داد. امتیازی که تاکنون، ظاهرا چیزی در قبال آن دریافت نکرده است. باید دید که ایران در قبال آزادی این دو نفر چه سودی می برد. آیا معامله ای در کار بوده است و یا این که هم چون آزادی شورد اتفاق خاصی رخ نخواهد داد.