اقتصاد ترکیه در بحران
اقتصاد ترکیه حال و روز خوبی ندارد و در حالی که «لیر»، واحد پول ملی این کشور روز به روز ارزش خود را در مقابل ارزهای خارجی از دست میدهد، پیش بینی شده نرخ تورم در ترکیه ممکن است به ۳۰ درصد هم برسد. اما آیا ممکن است اقتصاد ترکیه که زمانی برای بسیاری از کشورهای هم رده الگویی برای توسعه بود، وضعیتی شبیه به وضعیت بحرانیِ اقتصاد ایران پیدا کند؟
مهدی پازوکی کارشناس مسائل اقتصادی در گفتگو با فرارو
اگر دولت ابراهیم رئیسی مذاکرات مرتبط با احیای برجام را از سر بگیرد و توافقات لازم انجام شود، تحریمهای نفتی نیز رفع خواهد شد و ایران میتواند پول حاصل از فروش نفت را به داخل بازگرداند، در چنین شرایطی دیگر کسری بودجه جبران شده و نیازی به چاپ پول قدرتمند نیست و در ادامه نیز تورم مهار خواهد شد، همان اتفاقی که از سال ۹۴ رخ داد و با امضای برجام تورم مهار شد
وحید شقاقی شهری کارشناس مسائل اقتصادی در گفتگو با فرارو
رئیس دانشکده اقتصاد دانشگاه خوارزمی با اشاره به اینکه سالانه دولت مبلغ ۱۳۰۰ هزار میلیارد تومان یارانه پنهان و همچنین انواع معافیتها از سوی دولت پرداخت میشود، بیان کرد: این نظام یارانهای بسیار معیوب و از کار افتاده است و باید مورد اصلاح قرار بگیرد، اصلاح پرداخت یارانههای نقدی نیز جزئی از این اصلاح است، بنابراین اگر قرار باشد که نظام پرداخت یارانهها در کشور تغییر پیدا کند و یا میزان یارانههای نقدی بیشتر شود، باید این کار با اصلاح تمام نظام یارانهای بخصوص یارانههای پنهان در حوزه انرژی همراه شود.
صالحی رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران در گفتگو با فرارو
صالحی با اشاره به واگذاری میدان گازی خزر به روسیه، ادامه داد: با توجه به اینکه نگاه وزرای مختلف نفت به حوزه گاز نگاه درستی نبوده و همواره آنها معتقد به عدم توانایی ایران در زمینه سرمایهگذاری در حوزه گاز و افزایش صادرات بودند، بر همین اساس با توجه به ظرفیتی که روسیه در حوزه گاز دارد، سرمایهگذاری در حوزه گاز را به صلاح نمیدانستند، زیرا نمیخواستند ایران به عنوان یک رقیب برای روسیه در حوزه گاز مطرح شود .
حجم رانت توزیع شده در اقتصاد ایران سر به «صدها هزار میلیارد تومان» میزند
اقتصاد ایران یک اقتصاد رانتی است و برای اثبات این مدعا، نیازی به ادله و جزئیات نیست: فعالان بازار خودرو در ماههای اخیر بارها از توزیع حدود ۱۰۰ هزار میلیارد تومان رانت در بازار خودرو خبر داده اند؛ چندین پرونده فساد اقتصادی مربوط به بدهیهای معوق بانکی (به حجم چندده هزار میلیارد تومان) در حال بررسی است و حتی برای دلار ۴۲۰۰ تومانی هم پرونده تشکیل شده است. اما آیا این پدیده شوم ممکن است در دوره مدیریت دولت سیزدهم (همزمان با دوره یازدهم مجلس و دوره جدید در قوه قضاییه) پایان پیدا کند؟
وحید شقاقی شهری در گفتگو با فرارو بررسی کرد
شقاقی با تاکید بر اینکه اساساً ساخت مسکن وظیفه دولت نیست، گفت: دولت به جای اینکه بخواهد خود وارد کار شده و اقدام به مسکنسازی کند باید به جای آن زیرساختهای لازم برای ورود بخش خصوصی به این حوزه را فراهم کنند و اقدام به سیاستگذاری نمایند، نه اینکه خود بخواهد به صورت مستقیم وارد کار شود، از سوی اینکه شما به عنوان یک وزیر بخواهید به نظام بانکی دستور دهید که ۳۵۰ هزار میلیارد تومان منابع تجهیز کنند برای اجرای چنین طرحی با این وسعت به نظر میرسد که کار با دستور پیش نخواهد رفت.
مرتضی افقه رئیس گروه اقتصاد دانشگاه چمران اهواز در گفتگو با فرارو
افقه با اشاره به اینکه وزرای اقتصادی تنها به بیان شعار و دادن وعده اکتفا کردند، گفت: تاکنون راهکار عملی برای حل مشکلات اصلی اقتصاد ایران از جمله مهار تورم و گرانی ارائه نشده، بنابراین اگر بخواهد چنین وضعی ادامه پیدا کند به نظر نمیرسد که تورم مهار شود، از سوی دیگر در حالی که دولت با کسری بودجه بسیار زیادی روبرو است، وزیر جدید اقتصاد از راهکار مالیات برای جبران کسری بودجه بدون خلق نقدینگی و افزایش تورم سخن گفته، این در حالی است که اقتصاد ایران در رکود تورمی به سر میبرد و صنایع و بنگاههای تولیدی درآمدی ندارند که بخواهند به دولت مالیات بدهند، از سوی دیگر کارمندان نیز مالیات خود را میپردازد، مالیات را باید از جاهای دیگری بگیرند که در این سالها حتی یک ریال ندادهاند بنابراین اینکه وزیر اقتصاد میخواهد مالیات را صرف جبران کسری بودجه کند، تنها یک شعار است.
در ایران به ازای هر ۱۴ هزار نفر جمعیت یک دستگاه آمبولانس وجود دارد
آن طور که اورژانس کشور اعلام کرده، در عرض تنها ۵ سال گذشته ظرفیت ناوگان اورژانس کشور (تنها در حوزه آمبولانس) ۲ برابر شده و به این ترتیب، اکنون به ازای هر ۱۴ هزار نفر جمعیت در ایران، یک دستگاه آمبولانس وجود دارد. این در حالی است که با این آمار، ایران جایگاه بسیار مناسبی از منظر سرانه آمبولانس در جهان به دست میآورد. از آن سو، اما به نظر میرسد ایران برخی فرصتهای طلایی را هم در زمینه تولید آمبولانس در کشور، از دست داده باشد. از جمله این فرصت ها، همکاری با شرکت «مرسدس بنز» در آلمان است که در دهه ۱۳۸۰ خورشیدی، فناوری تولید یکی از به روزترین خودروهای آمبولانس را در اختیار ایران خودرو قرار داده بود.
تبدیل کردن «بهشت مالیاتیِ» ایران به «جهنم سوداگران»
«مالیات بر عایدی سرمایه» (موسوم به CGT)، حالا پس از دهه ها، در ایران در آستانه اجرایی شدن قرار گرفته است. این برای ابرثروتمندان ایرانی، که بسیاری از آنها از طریق واسطه گری و نه تولید ثروتمند شده اند، خبر خوبی نیست. اما آیا دولت سیزدهم در زمینه اجرای این مالیات جدی است؟
دولت «نفت» را به «مسکن» گره زد
طرح «جهش تولید مسکن» حالا از فیلتر شورای نگهبان هم رد شده و دیگر مانعی برای اجرای آن وجود ندارد. بر اساس این طرح، باید سالانه یک میلیون واحد مسکونی در کشور ساخته شود، عددی که تاکنون سابقه نداشته و بسیاری معتقدند که از حالا هم شکست خورده به حساب میآید. این در حالی است که «بهارستان» و «پاستور»، تمام قد پشت این طرح ایستاده اند. اما ظاهراً این طرح ویژگیهای جدید و بی سابقه دیگری هم دارد.
بورس تهران در مردادماه، بالاترین بازدهی یک ساله خود را به ثبت رساند
بورس تهران هنوز هم فاصله زیادی با قله بازدهی خود در مردادماه سال ۱۳۹۹ دارد، اما برخی تحلیلگران معتقدند که بازار سرمایه میتواند تا انتهای سال جاری، به قله ۲ میلیون واحدی برسد و در واقع، به همان جایی برگردد که در مردادماه سال گذشته فتح کرده بود. اما چرا چنین اتفاقی افتاده و چه چیزی در این مدت تغییر کرده است؟ آیا ممکن است بورس دوباره (چه با رشد و چه با سقوط) معامله گران را غافلگیر کند؟
دو استارت آپِ بزرگ ترکیه، بر روی هم ۶۴۵ هزار میلیارد تومان ارزش دارند
دنیای استارت آپها دنیای رقابتِ هفته و روز است و کسی که عقب بماند، به سختی میتواند عقب ماندگی را جبران کند. این داستان استارت آپهای ایرانی و رقبای ترکیهای آنها هم هست: تا همین چند سال پیش، اکوسیستم استارت آپی ایران، بهترین و بزرگترین در منطقه بود، اما حالا ایران در این زمینه هم عقب افتاده است: یک بررسی ساده نشان میدهد که دو استارت آپ بزرگ ترکیه، بر روی هم حدود ۶۴۵ هزار میلیارد تومان ارزش دارند.
آیا ایجاد صندوقهای REIT در بورس کالای ایران اجرایی میشود؟
رستم قاسمی (وزیر پیشنهادیِ رئیسی برای تصدی وزارت راه و شهرسازی) برنامه خود برای این وزارتخانه را منتشر کرده و این در حالی است که یکی از رئوس این برنامه، شیوه متمایزِ تامین مالی برای ساخت سالانه یک میلیون واحد مسکونی است: استفاده از صندوقهای موسوم به REIT که در واقع سرمایههای خُرد افراد را تجمیع میکنند و با استفاده از آنها، به ساخت و ساز میپردازند. اما آیا این شیوه میتواند رویای خانه دار شدنِ ایرانیها را محقق کند؟
«نابرابری دیجیتالی» در دوران همه گیری کرونا، حوزه آموزش در ایران را تکان داد
همه گیری کرونا نه فقط شکل کسب و کارها و کلیت اقتصاد در جهان را تغییر داده، که بسیاری از ساختارهای اجتماعی-سیاسی را هم دستخوش تغییر کرده است. در این میان، اما به نظر میرسد یکی از مهمترین حوزههای تحت تاثیر، حوزه آموزش باشد. بر این اساس، در حالی که اقتصاد آموزش غیررسمی (همچون کلاسهای زبان و دورههای آموزشی مختلف) تا حدی رونق هم گرفته است، بررسیها و اظهارات مقامات رسمی نشان میدهند که با شروع همه گیری کرونا در ایران، حدود ۳ تا ۳.۵ میلیون دانش آموز از تحصیل بازمانده اند، رقمی تکان دهنده که اگر صحیح باشد، ایران را از منظر آموزشی به دههها قبل پرتاب میکند.
سخنان «وزیر پیشنهادی» برای وزارتخانهای با ۳۰۰ هزار میلیارد تومانی دارایی
فهرست وزرای پیشنهادی دولت در مجلس اعلام وصول شده و ظرف چند روز آینده، کابینه پیشنهادی ابراهیم رئیسی در مجلس در معرض رای نمایندگان قرار خواهد گرفت. در این میان، اما انتقادات فراوانی به فهرست وزرای پیشنهادی وارد شده که به نظر میرسد در برخی موارد، کار بهارستان نشینان را دشوار خواهد کرد. در تازهترین نمونه، ویدئویی از «حجت عبدالملکی»، وزیر پیشنهادی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در شبکههای اجتماعی دست به دست شده که نشان میدهد به عقیده این استاد دانشگاه ۴۰ ساله، صنعت خودروسازی کره جنوبی به دلیل «ابعاد درب پارکینگ ها» در این کشور رشد کرده است.
کارگران ایرانی سالانه ۲ هزار ساعت کار میکنند
طی سالهای اخیر، کاهش تعداد روزهای کاری در هفته از ۵ روز به ۴ روز در برخی از کشورهای جهان مطرح شده و این در حالی است که همه گیری کرونا، فرصت مناسبی ایجاد کرده که این طرح در عمل به اجرا گذاشته شود. به این ترتیب، کشورهایی مانند ایسلند، سوئد، اسپانیا، نیوزیلند و ژاپن، هفته کاری ۴ روزه را به معرض آزمون گذاشته اند و ظاهراً نتایج هم مثبت بوده اند. اما آیا اساساً اجرای چنین طرحی در ایران هم ممکن است؟
۳۶۰ دستگاه خودرو با پلاک گذرموقت، پس از شیوع کرونا در ایران گیر افتاده اند
خودروهای «گذر موقت» در ایران مشکلات خاص خودشان را دارند و این در حالی است که با اعمال محدودیتها و ممنوعیتهای واردات خودرو از سال 1396 به این سو، حجم این مشکلات هم افزایش پیدا کرده است. همزمان، گزارش هاییهستند که نشان میدهند معاملات این خودروها به شکل زیرزمینی در کشور جریان دارد و همهگیری کرونا هم به این موضوع دامن زده است.
مسعود دانشمند دبیرکل پیشین خانه اقتصاد ایران در گفتگو با فرارو
ذانشمند فعال اقتصادی با اشاره به اینکه تا زمانیکه اقتصاد دولتی وجود داشته باشد، اقتصاد ایران سلطان پرور خواهد بود، اضافه کرد: زمانی که اقتصاد دولتی باشد ما با پدیده امضاهای طلایی، توزیع رانت و سوء استفادههای اطلاعاتی روبرو خواهیم بود، طبیعتاً در چنین وضعی افراد به منافع مالی بسیار هنگفتی دست پیدا میکنند، اما اگر به سمت اقتصاد مبتنی بر بخش خصوصی حرکت کنیم، همه چیز شفاف خواهد شد و آن زمان است که کسی رانتی نخواهد داشت و اگر هم سوء استقادهای انجام شود، به دلیل شفافیت، خیلی زود همه چیز افشا میشود.
چه میزان ارز خارج از چرخه رسمی اقتصاد ایران وجود دارد؟
ایران چند سالی است که در یک بحران ارزی گرفتار شده، بحرانی که خروج از آن هم چشم انداز روشنی ندارد. همین بحران موجب شده که ارزش پول ملی ایران به شدت افت کند و «ریال ایران» اکنون پس از «بولیوار ونزوئلا»، دومین واحد پولی بی ارزش در دنیا باشد. با این همه، ظاهراً آنها که دلار یا سایر ارزهای خارجی را در اختیار دارند، با پیش بینی وخامت اوضاع، در حال خارج کردن سیستماتیک ارز به بیرون از مرزهای ایران هستند.
کارمندان دولت بیشتر مالیات میدهند یا بخش خصوصی؟
سیگاریها در سال گذشته روی همرفته حدود دو هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان مالیات نصیب دولت کردهاند. در همین مدت مالیات شمارهگذاری خودرو و خرید و فروش مسکن بهترتیب حدود ۷۴۸ میلیارد تومان و هزار و ۹۰۸ میلیارد تومان بوده