بیگدلی می گوید: در گام اول احتمالاً آمریکا تحریم‌های فروش نفت و انتقالات پولی و بانکی را رفع خواهد کرد تا ایران بتواند پول حاصل از فروش نفت خود را به داخل بیاورد، از سوی دیگر نیز ایران غنی‌سازی ۶۰ درصدی و ۲۰ درصدی خود را متوقف کرده و تنها غنی‌سازی ۵ درصدی را به مانند گذشته، از سر خواهد گرفت.

مجلسی با اشاره به اینکه دور سوم مذاکرات وین به کمیسیون برجام در حال برگزاری است، یادآور شد: همچنان می‌توان به دیپلماسی امیدوار بود، هرچند که مذاکرات بسیار فشرده و طولانی ممکن است شود، اما هنوز روزنه‌های امیدوار کننده‌ای وجود دارد که برجام احیا شده و تحریم‌های وابسته به این توافق بین المللی در قبال بازگشت ایران به تعهدات برجامی لغو شود، به نوع به بیان عامیانه دو طرف در این زمینه تاخت خواهند زد و زمینه بازگشت همزمان ایران و آمریکا به تعهدات برجامی مهیا خواهد شد.

فلاحت‌پیشه اظهار داشت: باید در یک زمان مشخص و یک روز معین دو طرف تعهدات خود را به صورت همزمان انجام دهند، با این اقدام است که می‌توان برجام را به سلامت از این مسیر عبور داد، از سوی دیگر این موضوع نباید به تحولات سیاسی داخلی نیز برخورد کند، تحولات سیاسی که در داخل ممکن است رخ دهد آن قدر که برای برخی در داخل اهمیت دارد، برای آمریکایی‌ها مهم نیست و این نشان می‌دهد که برخی‌ها در داخل سیاست خارجی را به وسیله‌ای برای تامین منافع حزبی و جناحی خود قرار داده اند.

مجلسی اظهار داشت: به نظر می‌رسد که بر سر موضوع برجام تفاهمات بالاخره انجام شود و دو طرف به تعهدات برجامی خود بازگردند، اما بر این زمینه به مذاکرات فشرده‌تری با یک چارچوب کاری مشخص نیاز است و ممکن است به مانند سال ۲۰۱۵ که توافق هسته‌ای امضا شد، مدت زمان بیشتری برای مذاکرات نیاز باشد.

مطهرنیا با اشاره به اینکه اختلاف بین ایران و آمریکا به دلیل اینکه گفتمانی است به این راحتی‌ها قابل حل نیست، ادامه داد: دست یافتن به نقطه موازنه بین تهران و واشنگتن امر بسیار مشکلی است و به دلیل اینکه نوع گفتمان ایران انقلابی است، شاهد مشکلات بیش از ۴ دهه بین دو کشور هستیم که حل و فصل شدن آن با موانع و معضلات بسیار جدی روبرو است.

علی بیگدلی کارشناس مسائل آمریکا با اشاره به نیاز هر دو کشور به مذاکره با یکدیگر، اظهار داشت: از یک سو دولت جدید آمریکا به رهبری بایدن قرار دارد که بعد از یک دولت جمهوریخواه روی کار آمده و می‌خواهد میراثی را که اوباما بنیان نهاده، شاکله اصلی آن را حفظ کند در این زمینه چیزی که قطعی به نظر می‌رسد چیزی که این است که آن‌ها منتظرند ایران به تعهدات برجامی خود بازگردد، تا آمریکا نیز قدمی در جهت رفع تحریم‌ها بردارد.

ابوالفتح گفت: با توجه به شرایطی که وجود دارد به نظر می‌رسد، تا زمانی که آمریکا قدمی در جهت کاهش تحریم‌ها و لغو آن‌ها برندارد، هیچ اتفاق مثبت و گشایشی در این رابطه رخ نخواهد داد، در این رابطه اقداماتی که دولت بایدن در مورد پس گرفتن مکانیزم ماشه و یا عدم قطعنامه پیشنهادی انجام داده است، به هیچ عنوان آن نشانه‌ای محسوب نمی‌شود که بتوان بر اساس آن، این استنباط را کرد که آمریکا می‌خواهد گام‌های عملی در این راستا طی کند.

ابوالفتح یادآور شد: به نظر می‌رسد بایدن اراده قوی و جدی در جهت احیای برجام ندارد، در این زمینه عدم موافقت با وام ۵ میلیارد دلاری ایران از صندوق بین المللی پول برای مبارزه با کرونا نشانه عملی این موضوع است که اگر آمریکا می‌خواست می‌توانست با موافقت کردن برای پرداخت این این وام به ایران حسن نیت خود را نشان دهد.

بیگدلی یادآور شد: اینکه در پنجم اسفند ایران اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را متوقف خواهد کرد و در زمینه بازرسی‌ها تنها در چارچوب پادمان و معاهده NPT با آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای همکاری می‌کند، به نظر می‌رسد این مسئله چندان مهمی نیست، زیرا که هنوز هم همکاری‌ها با آژانس ادامه خواهد یافت و به اعتقاد بنده اتفاق خاصی در این رابطه رخ نخواهد داد.

مطهرنیا با اشاره به اینکه اگر ایران در سوم اسفند ماه قانون مصوب مجلس را اجرا کند، این مسئله می‌تواند تبعات مهمی را در پی داشته باشد، ادامه داد: بر طبق این مصوبه اگر تا سوم اسفند آمریکا تحریم‌ها را لغو نکند، ایران اجرای پروتکل الحاقی را که الان به طور داوطلبانه اجرا می‌کند، به حالت تعلیق در خواهد آورد و با آژانس بین المللی انرژی اتمی تنها در قالب پادمان هسته‌ای و NPT همکاری خواهد کرد، این موضوع باعث می‌شود که دیگر بازرسان آژانس نتوانند، به بازرسی‌های خود ادامه دهند و این موضوع با محدودیت‌های زیادی روبرو خواهد شد.

جاوید قربان‌اوغلی دیپلمات ارشد بازنشسته کشورمان کارشناس مسائل بین الملل با اشاره به اینکه اصولا ایران نباید با پیشنهاد مکرون موافقت کند، ادامه داد: از نظر بنده این خواسته مکرون از دید ایران به هیچ عنوان قابل اجرا نیست، زیراکه در سال ۲۰۱۵ ایران با کشور‌های ۱+۵ مذاکره کرده و این دلیل نمی‌شود که، چون یک آدم دیوانه‌ای به مانند ترامپ برجام را پاره کرده، برای مذاکره مجدد کشور‌های دیگری نیز به میز مذاکره اضافه شوند.

بهشتی پور با اشاره به اینکه راهکار ظریف در مورد بازگشت همزمان ایران و آمریکا به تعهدات برجامی، کاملا منطقی است، اظهارداشت: سازوکاری که وزیر امور خارجه آن را مطرح کرده، در قالب کمیسیون مشترک برجام بوده که مربوط به نقض تعهدات طرف‌های توافق هسته‌ای است، در این زمینه بورل به عنوان هماهنگ کننده سیاست خارجی اروپا به عنوان رئیس این کمیسیون می‌تواند، با مذاکرات و رایزنی‌هایی که با آمریکایی‌ها انجام می‌دهد، این توان را دارد که به صورت گام‌به‌گام و همزمان دو طرف را به سوی تعهدات برجامی وایفای آن‌ها سوق دهد.

ملازهی با اشاره به سفر اخیر مقامات وزارت امور خارجه به کشور‌های مختلف، یادآورشد: کشور‌هایی که با ایران و آمریکا رابطه خوبی دارند، این بار نیز می‌توانند واسطه شوند، عمان، کویت، قطر و روسیه از جمله این کشور‌ها هستند، اما به اعتقاد بنده با توجه به مخالفت‌های سرسختانه عربستان و اسراییل در مورد بازگشت آمریکا به برجام، کشوری که می‌خواهد در این زمینه واسطه شود، باید دارای وزن سیاسی قابل توجه‌ای باشد و در این زمینه روسیه مناسب‌ترین گزینه‌ای است که می‌تواند باب مذاکره مجدد بین تهران و واشینگتن را بازکند.

بیگدلی استاد دانشگاه بیان داشت: در حالیکه حدود دوهفته دیگر قدرت در آمریکا جابه جا می‌شود، انجام چنین کاری دست بایدن را برای بازگشت به برجام خواهد بست، از سوی دیگر طرح مجلس حتی از خروج از NPT نیز صحبت کرده که این موضوع دیگر اوضاع را به بدترین شکل خود خواهد برد، این در حالیست که اگر ایران غنی سازی ۲۰ درصدی را شروع کند، این موضوع بر روی تصمیمات چین و روسیه نیز تاثیرگذار خواهد بود، زیراکه آن‌ها قبل از برجام به تمامی قطعنامه‌های علیه ایران در شورای امنیت رای دادند و تازه بعد از برجام بود که مدافع ایران شدند، بنابراین انجام چنین اقداماتی به انزوای کامل ایران ختم خواهد شد.

موسوی تحلیلگر مسائل خاورمیانه با اشاره به اینکه آمریکا به دو دلیل این اتهام زنی‌ها و تحرکات را در منطقه به راه انداخته است، بیان داشت: دلیل اول همانطور که عرض کردم به علت ترس و واهمه‌ای است که آن‌ها از برخورد جمهوری اسلامی دارند، دلیل دوم نیز این است که این‌ها دریافتند که پاسخ ایران حتمی و نزدیک است، بنابراین آن‌ها می‌خواهند هرچه زودتر معادلات را به هم بریزند و شرایط جدیدی را برای جمهوری اسلامی ایجاد کنند، البته بنده بعید می‌دانم که سیستم نظامی و امنیتی ایران برای آمریکا و رژیم صهیونیستی فرصت جدیدی ایجاد کند، نکته بعدی این است که حکام مرتجع سعودی و امارات به همراه سران رژیم صهیونیستی خیلی تلاش کردند که در دوران ریاست جمهوری ترامپ، آمریکا حرکتی بر ضد ایران انجام دهد، اما ترامپ این کار را نکرد، اما میزان خصومت ترامپ به آن اندازه نبود که بخواهد حماقتی در مورد ایران انجام دهد.

فلاحت‌پیشه با اشاره به اینکه بنده بار‌ها این مسئله را مطرح کرده ام که باید بین ایران و آمریکا یک میز تماس قرمز برقرار شود، تا از این طریق بتوانند سطح تنش بین خودشان را مدیریت کنند، گفت: در دوران جنگ سرد نیز خط تماس قرمز بین آمریکا و شوروی برقرار بود و به همین خاطر بود که جنگ سرد دو طرف به جنگ نرم تبدیل نشد، حال در این مورد رابطه ایران و آمریکا این مسئله بسیار نیاز است، چرا که عوامل آشوب سازی در منطقه وجود ندارند، که می‌خواهند از فضای تنش بین ایران و آمریکا استفاده کنند، تا بتوانند به اهداف خود برسند. اگر این خط تماس قرمز بین دو کشور ایجاد شود، سطح تنش قابل مدیریت است و در این بین نیز دیگر هیچ کسی نمی‌تواند، از این آب گل آلود ماهی بگیرد.

بیگدلی با تاکید بر اینکه واکنش ایران در برابر زیاده خواهی‌های اردوغان باید محکم، اما کنترل شده باشد، اضافه کرد: ایران باید در این زمینه از انجام هرگونه واکنش شتاب زده پرهیز کند، زیرا که شرایط ما در منطقه حساس است و دشمنان قصد دارند به هر ترفندی که شده ایران را وارد یک جنگ کنند، که ما باید از دادن بهانه به دست آن‌ها خودداری کنیم و با خوشتنداری در این راستا، فضا را مدیریت کنیم، تا اوضاع آرام شود.

مطهرنیا با اشاره به اینکه امروز ایران در مورد برجام در موضع تدافعی قرار گرفته، اظهار داشت: تصمیم اخیر مجلس در مورد خروج از پروتکل الحاقی و ممانعیت از انجام بازرسی‌های داوطلبانه و همچنین اصلاح و تایید آن مصوبه توسط شورای نگهبان طی یک روز نشان دهنده خیلی از مسائل است، از سوی دیگر درنظر گرفتن مجازات حبس ۲۵ ساله برای کسانی که از این قانون تخطی کنند، در نوع خود بی نظیر بوده و نشان می‌دهد تقابل با آمریکا در دستور کار قرار گرفته است، این در حالی است که دموکرات‌ها مدام شعار بازگشت به برجام را سر می‌دهند، اما امروز در ایران اوضاع برعکس است.

"اگر چه مجلس ایران در پی آن است که با قانون جدید زمینه‌های امتیازگیری بیشتر را فراهم کند، اما با توجه به عملکرد قدرت‌های جهانی در مذاکرات پیشین و همچنین تمایل عربستان و دیگر کشور‌های عربی به نقش آفرینی در مذاکرات جدید، می‌توان گفت ایران در یک شرایط خطیر از منظر مذاکره قرار گرفته و باید با طرف‌های متفاوتی در این زمینه به مذاکره بنشیند. این مذاکرات را دیگر نمی‌توان ادامه برجام تلقی کرد و طبیعتا با آنچه که ایران مدنظر دارد تا حدود زیادی متفاوت خواهد بود."

از طرفی هم اروپایی‌ها خیال‌شان راحت شده ترامپ دیگر رئیس‌جمهور آمریکا نخواهد بود و بهرحال با آقای بایدن اشتراک نظر‌های فلسفی و سیاسی گسترده‌ای به‌طور سنتی دارند که موجب می‌شود در این مقطع به آمریکا نزدیک‌تر بشوند و حتی ممکن است که اقدام ایران را خارج از برجام و لغو برجام تفسیر کنند و به تحریک آمریکا یکی از سه کشور مکانیزم ماشه را فعال بکند. بدین‌صورت تحریم‌های پیشین و قطعنامه‌های قبلی شورای امنیت برمی‌گردد و تحریم‌هایی که الان وجود دارد وجهه قانونی و مشروع به خود می‌گیرد. در آن صورت آقای بایدن برای بازگشت به برجام دیگر به‌هیچ‌وجه عجله‌ای نخواهد داشت، چون تحریم‌هایی که لحاظ شده تحریم‌های قانونی است و اروپا هم با آمریکا همراهی می‌کند. من نمی‌گویم الزاماً این اتفاق می‌افتد، اما قانونی که تصویب شده اگر اجرا بشود ریسک چنین سناریویی را بالا می‌برد.