فرارو- یک تحلیل گر مسائل بین الملل با بیان اینکه تازه‌ترین گزارش فصلی آژانس بین المللی انرژی اتمی یکبار نشان داد که این نهاد فنی و حقوقی بیش از پیش در حال فاصله گرفتن از وظایف ذاتی خود است گفت: در این گزارش همچون گزارشان‌های پیشین بازهم موضوع سایت نظامی پارچین برجسته شده است، در حالی که تاکنون بار‌ها جمهوری اسلامی ایران به صراحت هرگونه فعالیت هسته‌ای در این سایت را رد کرده است.
حسن بهشتی‌پور با بیان این مطلب در گفتگو با فرارو گفت: این در حالی است که بر اساس پیمان ان پی تی، آژانس تنها مجاز به بازدید و بازرسی از تاسیسات هسته‌ای اعلام شده از سوی کشورهای عضو است. بر این اساس درخواست آژانس برای بازدید از یک سایت اعلام نشده از سوی ایران که در آن به عقیده جمهوری اسلامی ایران فعالیت هسته‌ای صورت نمی‌گیرد، مبتنی بر پیمان ان پی تی نیست بلکه برپایه الحاقیه این پیمان است.
وی افزود: بر اساس پروتکل الحاقی، بازرسان آژانس، این اختیار را پیدا خواهند کرد که حداکثر ظرف ۴۸ ساعت از هر نقطه‌ای چه اعلام شده و چه نشده از سوی کشور میزبان بازدید داشته باشند.
این تحلیلگر مسائل بین الملل تصریح کرد: در حالی که جمهوری اسلامی ایران همانند بیش از ۸۰ کشور عضو آژانس بین المللی انرژی اتمی پروتکل الحاقی را امضا نکرده است. همین موضوع نیز در بند ۴۸ گزارش جدید آژانس درباره برنامه هسته‌ای ایران مورد انتقاد قرار گرفته است.
وی ادامه داد: با این حال آژانس بین المللی انرژی اتمی به جای آنکه صرفا به دنبال این باشد که جمهوری اسلامی ایران این پروتکل امضا کند به دنبال این باشد که چرا بیش از ۸۰ کشور پروتکل الحاقی را امضا نکرده‌اند و آن را مورد تایید مجالس خود قرار نداده‌اند.
بهشتی‌پور تاکید کرد: دلیل امتناع کشور‌ها از امضای پروتکل الحاقی مشخص است؛ آژانس بین المللی انرژی اتمی که مدت‌ها است استقلال خود را از دست داده و فرمان هدایت خود را در اختیار چند کشور قرار داده است از این پروتکل به عنوان ابزار سیاسی علیه کشور‌ها استفاده کرده و می‌کند.
وی افزود: کشورهای عضو برای امضای پروتکل الحاقی با این پرسش مواجه‌اند که قرار است اختیارات بیشتر به منظور بازرسی‌های سرزده به آژانس داده شود که در ازای آنچه به دست آوردند.
این تحلیلگر مسائل بین الملل خاطرنشان کرد: مگر جمهوری اسلامی ایران این پروتکل را به طور داوطلبانه به اجرا نگذاشت در ازای آن چه عاید کشور شد. در فاصله سال‌های ۲۰۰۳ تا ۲۰۰۵، جمهوری اسلامی ایران اولا به طور داوطلبانه فعالیت‌های غنی سازی را به مدت دو سال به حالت تعلیق درآورد و ثانیا پروتکل الحاقی را به طور داوطلبانه اجرا کرد.
وی افزود: در ازای این همکاری این انتظار وجود داشت که آژانس بینت المللی انرژی اتمی نیز گامی متقابل برای همکاری بردارد و اولا زمینه گسترش همکاری‌ها به منظور توسعه فعالیت‌های صلح آمیز هسته‌ای را فراهم کند و ثانیا اعتنایی به ادعای غربی‌ها علیه فعالیت‌های هسته‌ای ایران نکند و صرفا به وظایف خود در چارچوب نظارت‌های فنی و حقوقی فارغ از نگاه‌های سیاسی عمل کند.
بهشتی‌پور تصریح کرد: با این حال در طول این دو سال آژانس بین المللی انرژی اتمی نه تنها هیچ کمکی به گسترش فعالیت‌های هسته‌ای صلح آمیز به ایران نکرد بلکه هر از گاهی ادعاهایی را علیه برنامه هسته‌ای ایران مطرح کرد بر همین اساس مجلس شورای اسلامی از تایید اجرای پروتکل الحاقی توسط دولت خودداری کرد.
وی در ادامه با اشاره به گزارش آژانس درباره فعالیت‌های احتمالی هسته‌ای در سایت پارچین گفت: آژانس بین المللی انرژی اتمی با طرح ادعاهای غیر واقعی جاسوسان اسرائیلی و آمریکایی که با هدف تحت فشار قرار دادن جمهوری اسلامی ایران مطرح می‌شود مدعی شده است که جمهوری اسلامی ایران فعالیت‌های مرتبط با آزمایش هسته‌ای در این سایت انجام شده است.
این تحلیل گر مسائل بین الملل تصریح کرد: البته در بند ۴۱ تازه‌ترین گزارش مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی درباره فعالیت‌های هسته‌ای ایران به صراحت انجام فعالیت‌های هسته‌ای در این سایت مورد تایید قرار نگرفته بلکه تنها آژانس مدعی شده «اطلاعاتی که کشورهای عضو به آژانس داده‌اند نشان می‌دهند که ایران برای انجام آزمایشهای هیدرودینامیک یک مخزن بزرگ مواد انفجاری ساخته است.»
وی ادامه داد: بنابراین اولا که پیش از این جمهوری اسلامی ایران با این ادعا پاسخ گفته بود و وجود این مخزن را مرتبط با انجام فعالیت‌های هسته‌ای ندانسته بود و ثانیا بر اساس همین ادعا بازرسان جمهوری اسلامی ایران تاکنون در این سایت هیچ آزمایش هسته‌ای انجام نداده است.
بهشتی‌پور با بیان اینکه سایت نظامی پارچین فاصله زیادی با تهران به عنوان پایتخت جمهوری اسلامی ایران ندارد، گفت: اصلا کدام عقل سلیمی می‌پذیرد که کشوری در نزدیکی پایتخت خود اقدام به انجام فعالیت‌های هسته‌ای کند؛ فعالیت‌هایی که ممکن است آثار سو و ناگواری برای شهروندان به دنبال داشته باشد؛ شهروندانی که بالطبع بخشی از آن‌ها مقامات عالی رتبه آن کشورخواهند بود.
وی افزود: در ادامه این گزارش، آژانس بر پایه تصاویر ماهواری از سایت نظامی پارچین مدعی شده است که مقدار زیادی مایع سیال که منشأ آن ساختمانی است که مخزن در آن قرار دارد خواسته است به این نتیجه گیری دست پیدا کند که جمهوری اسلامی ایران در حال پاکسازی پارچین است.
این تحلیل گر مسائل بین الملل تصریح کرد: این در حالی است که هر خبره آشنا به فعالیت هسته‌ای می‌داند که اساسا تششعات رادیو اکتیو توسط آب امکان پاکسازی ندارد. یعنی در صورتی که حتی یکبار در این سایت نظامی فعالیت هسته‌ای صورت گرفته باشد آثار تششعات آن نه اکنون بلکه تا سال‌های سال باقی خواهد ماند.
وی افزود: بنابراین نگرانی از اینکه مثلا جمهوری اسلامی ایران در این سایت اقدام به پاکسازی فعالیت‌های هسته‌ای کرده بی‌مورد است چرا که اولا جمهوری اسلامی ایران در سال ۲۰۰۵ دوبار به بازرسان آژانس این اجازه را داده است که از این سایت بازرسی کنند و ثانیا اکنون هم هیچ مشکلی برای بازرسی مجدد ندارد.
بهشتی‌پور ادامه داد: جمهوری اسلامی ایران تنها به دنبال دریافت تضمین از آژانس بین المللی انرژی اتمی است که در صورت بازدید از این سایت پرونده آن یکبار برای همیشه مختومه شود و بازگشایی درهای این سایت سرآغازی برای طرح درخواست مشابهه نشود.
وی در خاتمه گفت: این موضوع نیز در پنج دور مذاکره‌ای که در طول شش ماهه اخیر میان هیات‌های فنی و حقوقی جمهوری اسلامی ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی انجام شد مورد تاکید قرار گرفته است اما تاکنون آژانس از ارایه تضمین‌های لازم به جمهوری اسلامی ایران خودداری کرده است.
