پشت پرده افزايش قيمت ارز

بعد از چند روز افزايش پي‌در‌پي قيمت ارز در بازارهاي مالي كشور و تاثير نامطلوب آن بر نرخ كالاها، هشدار‌ها نسبت به تبعات آن افزايش يافته و حتي يكي از نمايندگان مجلس درنطق ميان دستور خود رفتار دولت در محدودساختن عرضه ارز با نرخ مرجع را يكي از دلايل اصلي دور تازه گراني‌ها دانست.

پس از نشست اجلاس غيرمتعهدها در تهران و تحت الشعاع قرار گرفتن مسئله تحريم‌هاي اقتصادي ايران به دليل حضور هيات هاي بلند پايه سياسي و اقتصادي از 120كشور جهان، بازارهاي مالي به اين رخداد، واكنش مثبت نشان دادند، چيزي نگذشت كه نمودار‌ها در اقتصاد تغيير جهت داده و رو به بالا نهادند. چند روز پس از صعود ساعت به ساعت قيمت‌ها در بازار سكه و ارز، ديروز احمد توكلي توقف عرضه ارز را عامل گراني‌ها دانست و خواستار گره‌گشايي از اين وضعيت نابسامان شد.

طبق گفته های احمد توکلی درنطق میان دستورخود درجلسه علنی روزگذشته مجلس،یکی ازعلت های افزایش قیمت ارز،توقف عرضه ارز از سوی بانک مرکزی است.

بنا بر اظهار نظر کارشناسان، سیاست های نادرست بانک مرکزی در به تعدیل رساندن بازار ارز باعث ایجاد روند رو‌ به‌ رشد قیمت دلار در هفته های اخیر و تفاوت فاحش قیمت ارز مرجع و آزاد شده است. اولین روز هفته جاری ساعت 4:54 بعد از ظهر، قیمت ارز به 2304 تومان رسید که اختلاف آن با نرخ مرجع را به 1078تومان رساند. به‌رغم برنامه های دولت برای کنترل بازار ارز، در طول هفت الی هشت ماه اخیر وضعیت بازار ارز بسیار مخرب بوده است.

احمد توکلی درصحن علنی مجلس با انتقاد از سیاست های دولت در ساماندهی بازار ارز به روند رو به رشد قیمت دلار در هفته های اخیر اشاره کرد و با بیان اینکه بانک مرکزی دو هفته است از ارائه ارز به بازار خودداری می‌کند، تاکید کرد که با این روند 11 هزار میلیارد تومان پول از جیب ملت به کیسه های خاصی ریخته شده است.

توکلی در نطق میان دستور خود در خصوص بازار ارز گفت: از 30 آبان سال 90 تا 4 بهمن ماه سال 90 یعنی تقریبا 2 ماه 55 درصد ارزش پول ملی کاهش یافته است. الان وقت گفتن آثار مخرب نیست و اینکه چرا آثار مثبتی که انتظار می‌رود حاصل نمی‌شود.

توکلی معتقد است روش دولت ممکن است که کار را ازبحث خارج کند.در 6 روز گذشته 144 تومان بر قیمت هر دلار اضافه شده است و معنی‌اش این است که اگر ما در روغن نباتی وابستگی به خارج از کشور داریم و در علوفه و خوراک دام و طیور به خارج متکی هستیم، متاسفانه این اجناس گران می شود و اگر این اجناس گران شود شیر و گوشت و مرغ گران‌تر می‌شود.

رئیس سابق مرکز پژوهش‌های مجلس، نااطمینانی ناشی از نوسانات شدید نرخ ارز را بدتر از گران شدن قیمت ارز می‌داند زیرا این نااطمینانی ریسک را بالا می‌برد و سرمایه‌گذاری را کاهش می دهد.

افزایش نرخ ‌دلار برای تامین یارانه ‌نقدی صحت ندارد
این درحالی است که برخی تحلیلگران، گرانی دلار را به تمهیدات دولت برای فروش ارز و تامین منابع یارانه نقدی خانوار ربط می‌دهند. اما در این خصوص دبیر ستاد هدفمندی یارانه‌ها نقش دولت در افزایش نرخ دلار به منظور تامین یارانه نقدی را رد کرده است.

محمدرضا فرزین در حاشیه مراسم امضای قرارداد دو میلیارد دلاری عاملیت بانک تجارت و صندوق توسعه ملی گفت: افزایش قیمت دلار هیچ دخلی برای دولت ندارد چون دولت همه دلارهای خود را به نرخ 1226تومان عرضه می‌کند و برای دولت تفاوتی ندارد که قیمت دلار در بازار آزاد چقدر باشد.

فرزین در مورد اینکه گفته می‌شود دولت برای تامین بودجه یارانه نقدی قیمت دلار را افزایش داده گفت: به هیچ وجه چنین چیزی صحت ندارد، چون اولاً نهادهای نظارتی در مورد منابع هدفمندی یارانه‌ها فعال هستند و ثانیاً دولت همه دلارهای خود را به نرخ 1226تومان عرضه می‌کند و بنابر این هیچ درآمدی از افزایش قیمت دلار نصیب دولت نمی‌شود.

اخلالگران بازار ارز چه کسانی هستند؟
جزئیات تازه از باند اخلالگران ارزی در حالی منتشر شد که رئیس جمهور اخیرا از دستگیری کسانی که بازار ارز را به‌هم ریختند خبر داده است.

این درحالی است که رئیس جمهوری سه شنبه هفته گذشته در گفت‌وگوی زنده تلویزیونی پس از خبر سراسری ساعت 21 خبری کوتاه از دستگیری اخلال کنندگان بازار ارز اعلام کرد. او گفت: مقدار زیادی از مشکلات بازار ارز ناشی از آن بود که باندهای داخلی فقط برای اهداف سیاسی و اقتصادی وارد شدند. خودشان از یک طرف بازار ارز را به هم ریختند و از یک طرف دولت را متهم کردند و به دولت فحش دادند.

این اظهارات رئیس جمهور به علاوه سخنان چندی پیش او در مشهد مقدس که برخی دستگا‌ه‌ها را مورد خطاب قرار داده بود، این سوال را ایجاد می‌کند که آیا اعلام دستگیری متهمان ارزی مسئولیت رئیس جمهور بوده است یا دستگاه‌های دیگری باید آن را اعلام می‌کردند؟

به هر حال، احمدی‌نژاد گویا اطلاعات تازه‌ای از مسائل ارزی به‌دست آورده است که چنین می‌آید و در رسانه‌ ملی پیام‌‌های خاصی به «برخی‌ها» منتقل می‌کند.

در این میان، بررسی‌ها نشان می‌‌دهد که مدیر صرافی یکی از بانک‌های دولتی و مدیرکل وقت حراست بانک مرکزی که اخیرا برکنار شده است، مدتی قبل درباره مسائل ارزی دستگیر شده‌اند. اطلاعات دیگری هم حکایت از آن دارد که برخی مسئولان بانک‌هایی که در دوبی شعبه دارند به مراجع ذی‌ربط احضار شده‌اند.

در عین حال، ردپای تعدادی از بانک‌های صاحب نام کشور نیز در این پرونده دیده می‌شود و باید دید کانون‌های قدرت و ثروت چگونه‌ ارزهای دولتی را خیلی راحت با توصیه به کسانی فروختند که آن ارزها از بازار آزاد سردرآورد.البته گفته می‌‌شود پرونده جدید ارزی تشکیل شده در بازپرسی مجتمع ویژه مفاسد اقتصادی و دادسرای شهید مقدس (اوین) مراحل بررسی‌ را می‌گذراند.