پشت پرده جدایی «ری» از «تهران»

«استاندار تهران که سفت و سخت پای جدایی ری از تهران ایستاده است، از مخالفان سرسخت جدایی کرج از تهران بود اما چرا الان به این جدایی تاکید دارد، جای سوال است. قطعا به وی گفته شده که این جدایی را حاصل کند و استاندار به دنبال این جدایی است.»

این گفته علیرضا دبیر عضو هیات رئیسه شورای اسلامی شهر تهران و بزرگ شده شهرری است که با وجود تمام حرف و حدیث‌ها، همچنان با اصرار زیاد پای کار ایستاده و معتقد است نباید این جدایی انجام شود. جدایی که ماه‌هاست از سوی دولت و دولتی ها به طور جدی پیگیری شده و با اهدافی پیدا و پنهان، در تلاش برای تحقق جدایی هستند.

دبیر در گفت وگو با "قانون"، معتقد است که بیش از 85 درصد مردم ری و قریب به اتفاق کارشناسان با جدایی ری مخالفند و آن را دارای تبعاتی برای آِینده این شهر می دانند:

آقای دبیر یکی از دلایل طرح جدایی ری از تهران به جز قانون تقسیمات کشوری، درآمدهای شهر ری است. میزان درآمد شهرری چقدر است؟
جالب است که دوستان در مجموعه دولت، مدعی درآمدهایی بیش از هزینه‌های ری هستند. ری درآمد آنچنانی ندارد و بر اساس اطلاعات موجود درآمد ری 35 میلیارد تومان بیشتر نیست، واقعا جای سوال است که دوستان بر چه اساسی می گویند ری درآمد دارد؟! ری همانند هر منطقه دیگری دارای درآمدهای پایدار و ناپایدار است اما آیا این درآمدهای پایدار کفاف هزینه های ری را می‌دهد یا نه؟ ری درآمد ناپایدار دارد، زمین‌های زراعتی و کشاورزی ری قابل فروختن و تغییر کاربری است اما تا چند سال می توان به این درآمدهای ناپایدار تکیه کرد و با استنادبه آن ری را از تهران جدا کرد؟ شاید برای چند سال اول اقداماتی برای ری انجام شود اما بی‌شک این اقدامات دوام چندانی نخواهد داشت چراکه تغییر کاربری های ری آینده خوشی را برای ساکنانش ترسیم نخواهد کرد. بر اساس طرح جامع و طرح تفصیلی شهر تهران که ری نیز شامل آن می شود همه چیز یکپارچه دیده شده است.

درآمدهای پایدار شهرری چند درصد از درآمدهای پایدار تهران است؟
به قدری این درآمدها در مقایسه با درآمدهای کلی شهرداری تهران ناچیز است که نیاز به گفتن ندارد. ری پالایشگاه و چند کارخانه دارد که دوستان دولتی به این درآمدها می نازند اما من بارها اعلام کرده‌ام آقایان درآمدهای حاصله از عوارض این کارخانه ها چقدر است! اگر میزان آن بالاست به ما هم بگویید. 6 ماه است که وعده اعلام این درآمدها را داده‌اند. بیشترین بحث موجود، درباره پالایشگاه است اما نکته مهم این است درآمدهای این پالایشگاه دو مدعی یعنی شورای شهر باقرشهر و کهریزک دارد. درآمدهای پایدار ری به اندازه ای نیست که پاسخگوی هزینه ها و توسعه آن باشد. شهردار آینده ری هم در صورت جدایی، هر که باشد باید برای اداره ری، شهر را بفروشد که فروش شهر و اضافه تراکم عایدی جز افزایش جمعیت و بروز و ظهور آسیب های اجتماعی در ری ندارد. صرایحا می گویم که تهران از ری درآمد ندارد و سودآور نیست، بلکه پرهزینه است اما با این حال به دلیل هویت ری، خواهان باقی ماندن ری در تهران هستیم.

چرا با وجود این مسائل کارشناسی همچنان اصرار برای جدایی ری وجود دارد؟
سه گروه به‌شدت موافق جدایی ری از تهران هستند. دسته اول، گروه‌هایی هستند که به دنبال استقلال ری بوده تا در مجلس نماینده مستقل ری داشته باشند. دسته دوم دولت است که به نظر نگاه انتخاباتی دارند چرا که در چند ماه اخیر، برخی نقاط کشور، بدون آنکه رعایت سقف جمعیتی شود، در تقسیمات اداری کشور، به شهرها اضافه شده است و در نهایت دسته سوم که بسیار خطرناکند، افراد ذی نفوذ اقتصادی هستند که با قدرتی که دارند یک شبه ره صدساله را طی می کنند.این سه دسته به دنبال انتزاع ری از تهران هستند و دراین شرایط باید مردم هوشیار باشند و من به عنوان عضو شورای شهر تا جایی که بتوانم، مانع از اقدامات این سه دسته خواهم شد.

این جدایی چه تاثیری بر مدیریت یکپارچه شهری و طرح جامع و تفصیلی تهران دارد؟
طرح جامع و تفصیلی تهران مانع از ساخت‌وسازهای غیراصولی در تهران شده و بر اساس این طرح نباید ری از تهران جدا شود. البته مسئله تنها جدایی ری از تهران نیست چراکه ری هم اکنون از تهران جداست و آب، برق و گاز مستقل دارد. با هر کارشناس شهری صحبت کنیم در بحث جداسازی صحبت علمی و عقلی دارد و مخالف این مسئله است. در برنامه چهارم توسعه بحث مدیریت واحد شهری مطرح اما این مهم در برنامه پنجم توسعه منسوخ شد. ما هیچگاه به مدیریت واحد شهری دست نمی یابیم و تنها می توانیم به مدیریت یکپارچه شهری برسیم. در برنامه پنجم توسعه مدیریت واحد جای خود را به مدیریت یکپارچه داده است. بر این اساس قانونا نمی توان ری را از تهران جدا کرد، چرا که مدیریت در شهر باید یکپارچه باشد. از سویی طرح تفصیلی و جامع، برای ری وتهران با هم تهیه و توسط شورای عالی شهرسازی تایید و ابلاغ شده است. با این شرایط باز امکان این جدایی به صورت قانونی وجود ندارد. ما نماینده مردم تهران و ری هستیم و اینکه می خواهند به جای ما تصمیم‌گیری شود، باز غیر قانونی است. ناگفته اینکه این جدایی از نظرشرع نیز تایید نمی شود چراکه شرع موضوعی را که علم و عقل تایید نکند، تایید نمی کند.

استاندار تهران رسما اعلام کرد که نمایندگان مجلس نامه ای به وی برای توقف جدایی ری ندهند، اگر این مطلب صحت داشته باشد پس جلساتی که با مجمع نمایندگان تهران در مجلس برگزار شد، چه خروجی داشت و چرا نمایندگان موافق جدایی هستند؟
من این سوال را از استاندارتهران دارم که چرا در زمان جدایی کرج از تهران و تبدیل آن به استان البرز مخالف طرح بود اما در ارتباط با جدایی ری از تهران موافق‌ است؟ البته به آقای استاندار گفته شده است که این کار را انجام بده و وی مامور است. نکته جالب‌تراین است كه رئیس جمهور در زمان مدیریتش در شهرداری تهران مخالف این جدایی بود اما الان به عنوان رئیس دولت نسبت به این جدایی رای مثبت داد. من اطمینان دارم نمایندگان مردم در مجلس نیز مخالف این جدایی هستند و حتما نامه ای مبنی بر توقف این جدایی به استاندار ارسال کردند.

نظر مراجع، علما و روحانیون و مردم شهرری نسبت به این جدایی چیست؟
اکثر علما و روحانیون و افراد تاثیرگذار با این جدایی مخالف بوده و تنها افراد معدودی به دنبال این جدایی هستند. در این شرایط ما وظیفه داریم اطلاع رسانی کنیم تا مردم از جزئیات بیشتر مسئله مطلع شوند هم اکنون بیش از 85 درصد مرم شهرری مخالف این جدایی هستند.

با این شرایط آیا قصد اصلاح قانون برای پایان بخشیدن به جدایی ندارید؟
طبق برنامه چهارم توسعه تمامی اختیارات شهر، شهرستان و استان و ادغام و انتزاع در اختیار مجلس بوده است اما در برنامه پنجم توسعه تغییراتی ایجاد شد و درآن آمده که تنها تغییرات در استان و تصمیمات استانی، در اختیار مجلس است. چگونه می‌شود که دولتی‌ها این برنامه و اختیارات را قانون و سرلوحه خویش می‌کنند اما به قانون مدیریت یکپارچه توجهی ندارند و آن را قانون تلقی نمی کنند. این حق طبیعی مجلس است که اختیارات شهر و شهرستان را نیز برعهده داشته باشد. در شهرستان ها نماینده مجلس از دید مردم به چشم رئیس‌جمهور نگاه می‌شود و باید در تقسیمات آنجا اثر‌گذار باشد و خواهش ما این است که ادغام و انتزاع شهر و شهرستان‌ها دوباره به نمایندگان واگذار شود و ری هم از این قاعده مستثنا نیست.