کاهش شدید منابع آبی در ایران

با وجود اینکه پاییز هر سال شروع بارندگی هاست و بارش های سه ماه مهر، آبان و آذر می تواند سهم قابل توجهی در ذخیره آب پشت سد ها ایجاد کند اما به گفته رسول زرگر معاون وزیر نیرو در امور آب، منابع آبی کشور در سه ماه مهر، آبان و آذر سال جاری شدیداً کاهش خواهد یافت.
 
زرگر افزود: «به دلیل خشکسالی، کاهش بارندگی و ادامه روند شرایط عادی مصارف مردم، مشکلات کاهش شدید منابع آبی در فصل پاییز بروز خواهد کرد.» 

وی در این باره توضیح داد: «باتوجه به خشکسالی شدید امسال و زهکشی شدن عرصه های زمین، برآورد می شود میزان روان آب ها بین 30 تا 40 درصد نسبت به شرایط نرمال کاهش یابد که به تبع آن ورودی آب به سد ها نیز به همین میزان کاهش خواهد یافت.» 

همچنین برخی از کارشناسان قرار گرفتن کشور در دوره خشکسالی هفت ساله و تغییرات اقلیمی را عامل کاهش منابع آبی می دانند.

حجم 5/10 میلیارد متر مکعبی آب پشت سدها
به گفته معاون وزیر نیرو در امور آب در حال حاضر حجم مخازن ایجاد شده آب پشت سد ها با توجه به کاهش میزان بارندگی ها و خشکسالی به حداقل رسیده تا جایی که به گفته مسوولان وزارت نیرو تا هفته اول شهریورماه سال جاری 133 میلیمتر بارش در کشور صورت گرفته که نسبت به درازمدت و سال گذشته به ترتیب 46 و 52 درصد کاهش داشته است. 

از سوی دیگر حجم مخازن آب نیز تا هفته اول شهریورماه سال جاری 5/10 میلیارد مترمکعب بوده که نسبت به زمان مشابه سال قبل که 18 میلیارد مترمکعب بوده حدود 42 درصد کاهش را نشان می دهد.همچنین با وجود اعلام سازمان هواشناسی مبنی بر نرمال بودن وضعیت بارندگی ها در پاییز با توجه به پیش بینی کارشناسان پاییز سال جاری کشور دچار کمبود منابع آبی خواهد شد.

قرار گرفتن کشور در بحران خشکسالی ناصر رستم افشار کارشناس مدیریت منابع آب در گفت وگو با سرمایه در این باره می گوید: «طبق بررسی های صورت گرفته از سال 75 توسط کارشناسان و اساتید دانشگاه پیش بینی شد از سال 75 تا 81 کشور در وضعیت خشکسالی از 81 تا 87 در دوره ترسالی و از سال 87 تا 95 در آستانه دوره خشکسالی قرار خواهد گرفت.» 

وی تاکید کرد: «اما با مدیریت صحیح می توان این وضعیت را با مشکلات کمتری پشت سر گذاشت.» 

به گفته وی بررسی های صورت گرفته براساس سری های مدل فوریس صورت گرفته است. 

رستم افشار تصریح کرد: «براساس روند تحقیقات مذکور منابع آبی در پاییز سال جاری به حداقل خود خواهد رسید و با توجه به خشکسالی اخیر، بارندگی نیز دردی را دوا نخواهد کرد.» 

وی اضافه کرد: «با توجه به روند نوسانات تغییرات اقلیمی و خشکسالی اخیر نوساناتی در شرف وقوع خواهد بود.»

روش های صحیح برای مدیریت آب
به گفته این کارشناس مدیریت منابع آب برای مدیریت آب و استفاده از حداقل منابع آبی باید میزان آب ورودی سد ها را کاهش دهیم. همچنین با توجه به نیاز ذخیره آب پشت سدها باید نیاز پایین دست سدها را کاهش دهیم. 

وی تاکید کرد: «برای کاهش در مصرف آب باید محصولاتی را برای کشت انتخاب کنیم که نیاز به آب کمتری داشته باشند و باید خروجی آب از سد ها کاهش یابد.» 

رستم افشار اظهار کرد: «همچنین باید واقعیت ها به مردم دوستانه گفته شود چرا که مردم می توانند سهم قابل توجهی در میزان صرفه جویی در مصرف آب داشته باشند.» 

وی افزود: «از طریق برنامه های تلویزیونی می توان از هم اکنون برای دوره خشکسالی برنامه ریزی کرد چرا که مدیریت نقش بسیار پررنگی در این موضوع دارد.»

افزایش 15 درصدی بارندگی با استفاده از باروری ابرها
رستم افشار بیان کرد: «با توجه به محدودیت منابع آبی که در کشور وجود دارد باروری ابرها می تواند در افزایش میزان بارندگی ها 10 تا 15 درصد کمک کند.» 

وی تاکید کرد: «البته این نکته نباید از خاطر برود که باروری ابرها تنها 10 تا 15 درصد می تواند در میزان بارندگی ها موثر باشد اما بی تاثیر هم نیست.» 

وی اضافه کرد: «با وجود کمبود بارندگی ها ظاهراً امسال تنها در استان گیلان که خود استان مرطوبی است این طرح اجرا شده است.»