شش اولویت "وزارت امور خارجه"

فرارو- یک استاد دانشگاه گفت: «ایران باید با قدرت های امروز منطقه تنش زدایی کند و دکتر ظریف باید برای این مسئله برنامه عملیاتی داشته باشد. ایران باید تنش زدایی با عربستان، ترکیه، مصر و کشورهایی که در درجه بعدی اهمیت قرار دارند را در دستور کار جدی خود قرار دهد.»

دکتر حشمت الله فلاحت پیشه استاد دانشگاه و کارشناس مسائل سیاسی در گفتگو با فرارو گفت: «من معتقدم انتخاب آقای دکتر ظریف به عنوان وزیر خارجه خود یکی از سیگنال های سیاست خارجی دولت آقای روحانی بود مبنی بر اینکه ایران به دنبال تنش زدایی هم با کشورهای غربی و مشخصا آمریکا و هم در معادلات منطقه ای است.»

وی ادامه داد: «به نظر من اولویت اولی که باید در دستور کار سیاست خارجی قرار بگیرد بحث تحریم است. یعنی ایران ساز و کاری را در پیش بگیرد تا وضعیت تحریم هایی که فراگیر شده را حداقل به دوران دهه 1990 برگرداند.»

وی افزود: «از سال 1995 که آمریکا شروع به وضع تحریم های جدید علیه ایران کرد دیپلماسی ایران به گونه ای عمل نمود که مانع از همراهی کشورهای دیگر و به خصوص کشورهای اروپایی با این تحریم ها شد و عملا آمریکایی ها تنها سردمدار تحریم علیه ایران بودند.»

این استاد دانشگاه تصریح کرد: «کاری که اکنون باید در دستور کار قرار بگیرد تنش زدایی با خود آمریکا است و اینکه مانع از افزایش تحریم ها توسط آمریکا شد و یا حداقل مانع از اجرای قوانین تحریمی جدیدی شد که پس از پیروزی آقای روحانی در کنگره آمریکا تصویب شد و هدف از آن محروم کردن ایران از فروش نفت طی 15 ماه آینده می باشد.»

وی افزود: «لذا اولویت اول مسئله تحریم است و آقای ظریف باید رایزنی های خود را به صورت جداگانه هم در قبال آمریکا و هم در قبال اروپایی ها در پیش بگیرد؛ ضمن آنکه در قبال 1+5 هم باید این سیاست را در پیش گرفت.»

وی خاطرنشان کرد: «به نظر می رسد اعزام تیم های دیپلماتیک به سمت کشورهای اروپایی در این زمینه می تواند موثر باشد؛ کاری که اکنون حتما در دستور کار دولت قرار دارد.»

فلاحت پیشه اظهار کرد: «اولویت دوم بحث 1+5 است که اکنون به گونه ای پیش می رود که باعث خستگی دیپلمات های طرفین شده و حتما نیازمند یک راهکار ابتکاری است.»

این عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس هشتم گفت: «من معتقدم یک راهکار ابتکاری که بتواند بر اساس یک مثلث شکل بگیرد حتما گره گشا خواهد بود.»

وی ادامه داد: «مثلثی که در ضلع اول آن ایران و 1+5 کار متقابلی را انجام می دهند؛ اینکه 1+5 تلاش کند قوانین تحریمی جدید علیه ایران اجرا نشود و علائمی را نسبت به کاهش بخشی از تحریم ها نشان دهد و در طرف مقابل ایران هم مذاکرات جدی و شفافی با آژانس انجام دهد تا اولین گزارش آژانس پس از پیروزی آقای روحانی گزارش مثبت تر نسبت به گذشته باشد.»

وی افزود: «من معتقدم با توجه به مواضع برخی مقامات آژانس این ظرفیت وجود دارد که ایران و آژانس به تعاملی برسند که اولین گزارش آژانس بعد از روی کار آمدن آقای روحانی گزارش مثبتی باشد.»

این نماینده سابق مجلس گفت: «آنچه درباره ایران مهم است این است که دنبال سلاح هسته ای نیست و لازمه اثبات این موضوع یافتن یک زبان تفاهمی است.»

وی ادامه داد: «تیم دیپلماسی آقای روحانی می تواند این زبان تفاهمی با آژانس را پیدا کند و این توافق تضمین شده می تواند ضلع دوم مثلث باشد.»

وی با بیان اینکه ضلع سوم مثلث که زیرساخت دو ضلع دیگر است شناسایی حقوق هسته ای ایران می باشد گفت: «واقعیت این است که این حقوق هسته ای در قالب مقررات آژانس به رسمیت شناخته شده و فقط موضوعی است که 1+5 در تفاهم باید اعلام کند و در حوزه عمل هم بپذیرد.»

فلاحت پیشه گفت: «اما اولویت سوم آقای ظریف تعیین تکلیف سیاست خارجی ایران با معادلات منطقه ای امروز است. امروز در منطقه از یکسو طرح خاورمیانه بزرگ در حال اجرا است و از سوی دیگر در دنیای عرب یک آشفتگی جدی وجود دارد که حاصل دستکاری برخی از مرتجعین و سلفی ها در منطقه و برخی تکنوکرات های وابسته به غرب در روند بیداری اسلامی است.»

وی ادامه داد: «در چنین شرایطی ایران با توجه به شرایط ثباتی که دارد و انتخابات خوبی که پشت سر گذاشته می تواند با طرح های ابتکاری برای حل خیلی از این مسائل که از سوریه تا مصر را در بر می گیرد ورود پیدا کند.»

وی افزود: «لازمه این کار تنش زدایی منطقه ای است که اولویت چهارم و تکمیل کننده اولویت سوم تیم سیاست خارجی ایران می باشد.»

این کارشناس مسائل سیاسی تصریح کرد: «ایران باید با قدرت های امروز منطقه تنش زدایی کند و دکتر ظریف باید برای این مسئله برنامه عملیاتی داشته باشد. ایران باید تنش زدایی با عربستان، ترکیه، مصر و کشورهایی که در درجه بعدی اهمیت قرار دارند را در دستور کار جدی خود قرار دهد.»

وی خاطرنشان کرد: «این نوع سیاست می تواند مقدمه طرح ابتکاری مشترک ایران و دیگر کشورها برای سوریه، بحرین و دیگر کشورها باشد.»

فلاحت پیشه اظهار کرد: «اولویت پنجم دکتر ظریف در قبال کشورهای همسایه است؛ ایران می تواند تعاملات همسایگی خود را به گونه ای فعال کند که بخش عمده ای از سیاست های تحریمی ناکارآمد شود.»

وی ادامه داد: «ایران حتما باید با 15 کشور همسایه خود طرح عملیاتی داشته باشد، تنش ها را کنار بگذارد و وارد یک فضای همکاری شود.»

این استاد دانشگاه گفت: «اما به نظر من لازمه تمام مواردی که تاکنون گفته شد اولویت ششم است که همانا دیپلماسی عمومی است. متاسفانه در طول چند سال گذشته به گونه ای عمل شده که اکنون در برخی از نظرسنجی های ارائه شده در برخی کشورهای اروپایی و عربی ایران به عنوان یک کشور خطرناک در دنیا نشان داده می شود که این مسئله ناشی از ضعف دیپلماسی عمومی کشور است.»

وی ادامه داد: «این ضعف در چند نقطه ایجاد شده که باید حل شود. یکی در بیان سیاستمداران و دیپلمات های دولت است. یعنی آقای روحانی و ظریف اولین کاری که باید انجام دهند این است که حوزه موضع گیری در سیاست خارجی را به یک حوزه تخصصی محدود کنند و مانند دولت آقای احمدی نژاد هرکسی خود را در موضع گیری در سیاست خارجی صاحب نقش نداند.»

وی افزود: «تیم آقای ظریف باید تریبون های سیاست خارجی کشور را برای دنیا تعریف کند و به آنها بقبولاند که کدام تریبون ها دارای بار عملیاتی هستند.»

این نماینده سابق مجلس گفت: «دوم اینکه موضع گیری هایی که در گذشته در قالب افراطی و غیرقابل پسند صورت گرفته باید اصلاح شود؛ مثلا نباید از محو دیگران نام برد؛ چون سیاست نظامی ایران دفاعی است و لذا هرگونه عبارتی که جنبه تهاجمی داشته باشد نباید استفاده شود.»

وی افزود: «همچنین باید طرح رفراندوم برای فلسطین اشغالی را مطرح کرد و از حق ملت ها (از بحرین تا سوریه) در تعیین سرنوشت خود سخن گفت.»