فرارو- به روزرسانی لیست سیاه تحریم‌های ایران توسط آمریکا اگر چه نقض توافق ژنو محسوب نمی‌شد اما اثر خود را بر این توافق به جا گذاشته است؛ اثری که کمترین آن به کما رفتن توافق ژنو از یک سو و مقامات دیپلماتیک جمهوری اسلامی ایران از سوی دیگر بود.
به گزارش فرارو، برپایه توافق بامداد سوم آذر، وزرای خارجه جمهوری اسلامی ایران و گروه ۱+۵ مقرر شد که طرفین اقدامات مشترکی به منظور جلب اعتماد یکدیگر در گام نخست برنامه اقدام در دستور کار قرار دهند. لغو بخشی از تحریمها و عدم اعمال تحریم‌های تازه از جمله اقداماتی بود که طرف مقابل متعهد به آن شده بود.
پس از این توافق که از زمان باز شدن پرونده هسته‌ای ایران در عرصه بین الملل از 10 سال گذشته، نخستین توافق ایران با طرف‌های درگیر در این پرونده محسوب می‌شود، این انتظار ایجاد شده بود که ظرف دو هفته، توافق صورت گرفته در ژنو۳ به مرحله اجرا گذاشته شود.
این انتظار البته بیشتر در داخل ایران و از جانب منتظران توقف تحریمها بود، آنهایی که ظرف هشت سال گذشته در پی اعمال تحریم‌های یکجانبه آمریکا و متحدانش به خصوص اتحادیه اروپا علیه جمهوری اسلامی ایران با سختی‌های بسیاری روبرو شدند.
پس از توافق ژنو این خوشبینی در میان عامه مردم در ایران ایجاد شده بود که تحریمها به ایستگاه پایانی رسیده است و فصل تازه‌ای از مناسبات ایران در عرصه بین الملل فرارسیده است که در این فصل به تدریج تحریم‌های اعمال شده سال‌های گذشته لغو خواهد شد.
مقامات دیپلماتیک جمهوری اسلامی ایران هم این خوشبینی را چندان نابه جا نمی‌دانستند چرا که به گفته آنها با توافق ژنو تحریمها به سراشیبی می‌افتاد و با توقف همین اندک تحریم‌های اعمال شده از سوی آمریکا و اتحادیه اروپا، ساختار تحریم‌های بر هم می‌ریزد چرا که آجری‌هایی که قرار است از دیوار تحریم‌های ایران برداشته شود نه از بالای دیوار بلکه از میانه دیوار است.
با این حال برخلاف همه این امیدواری‌ها در ایران، کاخ سفید در راستای آنچه جلب اطمینان سناتورهایی مجلس سنا نسبت به متعهد بودن دولت به ادامه اعمال تحریم‌هایی که هنوز حول محور آن توافقی صورت نگرفته است، خوانده شد، اقدام به بروزرسانی لیست سیاه تحریم‌های ایران کرد. لیستی که چند سال پیش تهیه شده بود و هر از گاهی با اضافه شدن نام افراد و شرکت‌های تازه بلند بالا‌تر شده است.
بر این اساس به روز رسانی لیست سیاه تحریم‌های سابق، اعمال تحریم تازه و نقض توافق ژنو محسوب نمی‌شود. با این حال این اقدام کاخ سفید دو برداشت متفاوت را به دنبال داشت.
برداشت خوشبینانه این بود که کاخ سفید این تحریمها را اعمال کرد تا مانع از تصویب تحریم‌های تازه علیه جمهوری اسلامی ایران شود؛ تحریم‌های که در سنا در دست بررسی است و گفته می‌شود در صورت تصویب، شدید‌ترین تحریمها علیه جمهوری اسلامی محسوب می‌شود.
برداشت بدبینانه اما پشت پا زدن آمریکا به توافق ژنو بود. این برداشت عمدتا از سوی مخالفان رویکرد تازه جمهوری اسلامی ایران در مذاکرات هسته‌ای مطرح می‌شد؛ مخالفانی که از ابتدا هر نوع توافقی میان ایران و ۱+۵ را محکوم به شکست می‌دانستند.
هر یک زا این دو برداشت نزدیک به واقعیت بوده باشد، به روز رسانی لیست سیاه تحریم‌های آمریکا، اثر خود را به جا گذاشت؛ اثری که کمترین آن به کما رفتن توافق ژنو از یک سو و مقامات دیپلماتیک جمهوری اسلامی ایران از سوی دیگر بود.
در روزی که قرار بود اسامی افراد و شرکت‌های تازه اضافه شده به لیست سیاه تحریم‌های آمریکا اعلام شود، مذاکرات کار‌شناسان ایران و گروه ۱+۵ به منظور دستیابی به راه حلی برای اجرای برنامه اقدام توافق ژنو، در وین در جریان بود که این اقدام به اطلاع هیات مذاکره کننده جمهوری اسلامی ایران می‌رسد.
واکنش تهران به این اقدام هم ناتمام گذاشتن مذاکرات کار‌شناسان بود. به این ترتیب پس از ۴ روز مذاکره فشرده، کار‌شناسان دست خالی وین را به مقصد پایتخت‌ها ترک می‌کنند تا علاوه بر به کما رفتن توافق ژنو، زنگ خطر ناکام ماندن آن هم به صدا درآید.
این اقدام آمریکا برای عموم مردم به خصوص آنان که هنوز در خواب توافق ژنو بودند غیرمنتظره و غیر قابل باور بود که این امری است طبیعی. اما آنچه غیر طبیعی بود غیر منتظره و غیر قابل باور بودن این اقدام آمریکا برای دیپلمات‌های جمهوری اسلامی ایران بود به طوری که شوک به روز رسانی لیست سیاه تحریم آمریکا همزمان با به کما بردن توافق ژنو، دیپلمات‌های ایرانی را نیز به کما برد.
تا سه روز پس از اقدام تازه آمریکا هیچ واکنشی از مقامات جمهوری اسلامی ایران مبنی بر اینکه توافق ژنو نمرده است بروز پیدا نکرد. همین امر نیز عرصه را برای جولان دادن مخالفان توافق ژنو باز کرد و آنها پیشاپیش به تشییع توافقی رفتند که حلوای آن را قبل از این مذاکرات پخش کرده بودند.
روز یکشنبه بود که پس از سه روز از اقدام آمریکا، دیپلمات‌های ایرانی از شوک ضربه‌ای که دریافت کرده بودند خارج شدند و به این اقدام واکنش نشان دادند.
نخستین آن مربوط به محمد جواد ظریف بود. وزیر خارجه ساعت ۶ و ده دقیقه صبح یکشنبه در صفحه فیس بوک خود نوشت: «... برخی دوستان که از ابتدا دل خوشی از برنامه اقدام ژنو نداشتند مرگ زودرس آن را اعلام کرده‌اند که بیشتر بیان خواست آنها است تا واقعیت، ما با جدیت مذاکرات ژنو را دنبال میکنیم و البته در برابر هر اقدام نامناسب و غیرسازنده (حتی اگر نقض توافق هم نباشد) واکنش مناسب، حساب شده، هدفمند و هوشمندانه نشان خواهیم داد.»
پس از آن موج موضع گیری‌ها وزارت خارجه با تاکید بر اینکه «اگر چه اقدام غیرسازنده آمریکا مغایر بر روح توافق ژنو بود اما نقض این توافق محسوب نمی‌شود» به راه افتاد.
گفتگوهای آقای وزیر پس از وقفه‌ای کوتاه از سر گرفته شد. از شبکه خبری سی‌بی‌اس و روزنامه واشنگتن پست گرفته تا شبکه خبری یورونیوز که همه این گفتگو‌ها یک پیام واحد داشت، «توافق ژنو نمرده است و اقدام خزانه داری آمریکا نقض این توافقنامه به حساب نمی‌آید.»
کم کم پس از آقای وزیر، سایرین هم از شوک اقدام آمریکا خارج شدند و واکنش مناسب را که همان تاکید بر ادامه مذاکره است را نشان دادند. در همین راستا امروز علی اکبر ولایتی، رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: آنچه مربوط به سیاست جمهوری اسلامی ایران در رابطه با مذاکرات می‌شود، ادامه مذاکره و پایبندی به آن چیزی است که توافق کرده است.
بر این اساس دیگر این اطمینان وجود دارد که دیپلمات‌های ایرانی از کما خارج شده‌اند اما اینکه اجرای توافق ژنو کی از کما خارج می‌شود یا نه، بسته به مذاکرات و رایزنی‌هایی دارد که از امروز به طور جدی با دیدار دوجانبه کا‌ترین اشتون، مسوول سیاست خارجی اتجادیه اروپا و مذاکره کننده ارشد هسته‌ای گروه ۱+۵ و عباس عراقچی، عضو ارشد هیات مذاکره کننده هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران، از سر گرفته می‌شود.
در هر حال پیگیری نخستین توافق طول تاریخ مذاکرت هسته‌ای، عاقلانه‌ترین اقدامی است که دو طرف می‌تواند آن را دنبال کند و یاس و ناامیدی در برابر تمام سنگ اندازی‌ها در مسیر این توافق هم تحقق همان خواسته‌ای است که مخالفان مختومه شدن پرونده هسته‌ای چه در داخل و چه خارج دنبال می‌کنند.
گلم من کامنت گذاشتم که تیترت اشتباهه چرا منتشر نمیکنی؟
کدوم شوک؟امریکایی ها گفتن ما قبل از اعمال تحریم به ایرانی ها خبر دادیم دیپلمات های ما هم تلویحا تایید کردن
برا همین شوکی در کار نبوده.اصن این تیتر داره میگه ظریف هم اینده نگری نمیکنه و اینقد ضعیفه که با همچین خبری دو سه روز میره تو شوک! که این صد در صد اشتباهه
میشه اینو منتشر کنی؟؟؟
ما به قول شما افراطيون تندرو و..... فعلا سكوت ميكنيم كاري كه شما در ان هشت سال نكرديد
و براي دولت ارزوي موفقيت ميكنيم چرا كه ما با هر عقيده اي كه باشيم همه با هم برادريم و همه اعضاي يك پيكريم
اما دوستان محترم و علي الخصوص رييس جمهور محترم براي بالا كشيدن خود نبايد ديگري را پايين بكشيم هر دولتي زحمت خود را كشيده است و هيچكس قصد اسيب زدن به نظام و مملكت را نداشته است ونتايج هم دست خداست
موفق باشيد و پايدار