انتقاد ایران از آژانس درباره درز اطلاعات محرمانه

ایران از افشای اطلاعات محرمانه هسته‌ای کشور در گزارش‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی انتقاد کرد و تحقیقات سریع آژانس در خصوص درز اطلاعات در داخل دبیرخانه آژانس به رسانه‌ها و آژانس‌های خبری غرب را درخواست کرد.

به گزارش تسنیم، ایران در گزارش 4 صفحه‌ای که به ضمیمه نامه نمایندگی دائمی ایران در آژانس بین المللی انرژی اتمی تقدیم معاون مدیرکل آژانس شده است، ضمن پاسخگوئی به برخی از بندهای گزارش آخر مدیرکل آژانس در مورد اجرای پادمان در ایران، از افشای اطلاعات محرمانه هسته‌ای کشور در گزارش‌های مذکور انتقاد کرد و تحقیقات سریع آژانس در رابطه با درز اطلاعات در داخل دبیرخانه آژانس به رسانه‌ها و آژانس‌های خبری غرب را درخواست کرد.
 
نماینده دائم ایران در آژانس بین المللی انرژی اتمی با تنظیم نامه‌ای خطاب به معاون سیاستگذاری مدیرکل آژانس، یادداشتی توضیحی را همراه با اعلام تحفظ نسبت به برخی از مفاد آخرین گزارش آمانو درباره اجرای پادمان در جمهوری اسلامی ایران (گزارش مورخ 23 می 2014) ارسال کرد.

این سند که با عنوان اینفسیرک 866 در آژانس به ثبت رسیده است، توسط سازمان انرژی اتمی و با نگاه حقوق ــ فنی به گزارش‌های آژانس تدوین شده است.

دکتر کمالوندی با اعلام اینکه تدوین این یادداشت‌های توضیحی حق همه کشورها و رویه‌ای معمول در قبال گزارش‌ها و تصمیمات شورای حکام است، هدف از این اقدام را گوشزد کردن ملاحظات حقوقی ایران به آژانس جهت توجه به آنها در گزارش‌های بعدی مدیرکل شمرده است.

به‌گفته وی، کنار نکات قابل توجه در این گزارش، "در عین حال جمهوری اسلامی ایران نسبت به برخی مطالب این گزارش ملاحظات حقوقی دارد که در دیدار نجفی سفیر و نماینده ایران در وین با مسئولان آژانس از جمله آمانو نسبت به ضرورت درج این ملاحظات در گزارش‌های بعدی مدیرکل تأکید شده است".
 
در این رابطه، ایران ضمن تقدیر از اینکه مدیرکل آژانس یک بار دیگر هم تأیید و تأکید کرده که اقدامات هسته‌ای ایران، صلح‌آمیز و تحت پادمان کامل آژانس است، تصریح گزارش را به اینکه مواد هسته‌ای در ایران هرگز از مقاصد صلح‌آمیز منحرف نشده است استنتاجی قطعی دائر بر صلح‌آمیز بودن ماهیت برنامه هسته‌ای کشور شمرده است.

در این رابطه، اضافه شده که «تمامی 6 مسئله باقی‌مانده‌ای که آژانس اعلام کرده بود، بر اساس مدالیته مورد توافق، حل و فصل شد و مراتب توسط مدیرکل به شورا گزارش گردید».
 
در این یادداشت توضیحی، ضمن تأکید بر دیدگاه‌های اصولی ایران که در گذشته نیز در مورد گزارش‌های آژانس ارائه شده است و همچنان انتظار تصحیح رفتار آژانس در نوع موضع گیری‌ها و رویکردها و همچنین روشهای کاری بر اساس آئین کار و اساسنامه آژانس به خودی خود باقی است، نکته بسیار مهمی را مورد تأکید قرار داده و آن، لزوم جدی‌تر بودن آژانس در زمینه "حفاظت از اطلاعات محرمانه هسته‌ای ایران" است، امری که قرائن و شواهد محکمی دال بر عدول آژانس در این زمینه وجود دارد.

در این خصوص، افشای اسامی و مشخصات دانشمندان هسته‌ای ایران که اقدام و عملیات نهادهای جاسوسی بازیگران ضدایرانی را در چند مورد به‌دنبال داشت، به‌صورت دقیق به همین رویه غیرقانونی و مسئولیت‌آور آژانس (حتی اقدامات مختلف عناصر داخل دبیرخانه آژانس) مربوط می‌گردد.
 
دسترسی منابع خبری و رسانه‌ای غرب به اطلاعات حساس صنعت هسته‌ای ایران یعنی اطلاعاتی که ایران در اجرای تعهدات پادمانی یا ایفای همکاری‌های داوطلبانه ناشی از توافق‌های دوجانبه در اختیار آژانس و بازرسان آن قرار داده است، شاهدی آشکار بر درز اطلاعات محرمانه هسته‌ای ایران از ساختارهای مرتبط با پادمان در آژانس است.

از این رو، ایران با اشاره به همین نکته که منابع خبری غربی اطلاعات محرمانه هسته‌ای ایران را منتشر نموده و منبع این اطلاعات را عوامل نزدیک به آژانس معرفی می‌کنند، از آژانس به‌صورت مؤکد درخواست کرده است تا مراتب را مورد تحقیقات دقیق و فوری قرار دهد.
 
به‌عقیده ایران، با وجود تعهدات آژانس به حفاظت از اطلاعات محرمانه دولت‌های عضو (مواد 7 اساسنامه و 5 موافقتنامه پادمان) و با اینکه بارها ایران اطلاعات ارائه شده به آژانس را محرمانه اعلام کرده است، اما بازهم آژانس اطلاعات فنی تفصیلی و محرمانه مذکور را در قالب گزارش‌های خود افشا نموده است.

ایران در یادداشت فوق تأکید کرده: "آژانس باید متوجه باشد که در این توافق، تعهد کرده که نگرانی‌های امنیتی ایران را مدنظر قرار خواهد داد، اما مایه نگرانی است که برخی تشکیلات غیردولتی و آژانس‌های جدید خبری، برخی از اطلاعات محرمانه ایران را به‌صورت گسترده و به‌نقل از مقامات ارشد نزدیک به آژانس، منتشر می‌کنند، از آژانس درخواست می‌شود که این موضوع را مورد بررسی فوری قرار دهد".
 
یک جنبه دیگر از افشای اطلاعات محرمانه هسته‌ای ایران، شیوه گزارش‌دهی مدیرکل آژانس است. درج اطلاعات بسیار جرئی و تفصیلی در زمینه صنایع هسته‌ای ایران و اقدامات آنها نیز از زمینه‌هایی است که هیچ‌گاه خوشایند ایران نبوده و بارها انتقاد در این زمینه را در یادداشت‌های توضیحی و نامه‌های نمایندگی دائم ایران در آژانس گنجانده است.

این موضوع، یکی از نکاتی است که در بیانیه‌های جنبش عدم‌تعهد که در خصوص همین گزارش‌ها تدوین شده است نیز به‌صورت دقیق مورد انتقاد قرار گرفته است. با این حال، تا کنون همین رویه آژانس ادامه داشته است.
 
شایان ذکر است که این درخواست ایران، در چارچوب روال عادی پاسخگویی به گزارش‌های آژانس و در فراسوی شرایط  و زمینه‌های ناظر بر مذاکرات هسته‌ای میان ایران و گروه 1+5 تنظیم شده است اما با خطوط راهبردی ایران در قبال حل مسالمت آمیز مسئله هسته‌ای، ارتباط عمیق دارد؛ خطوطی که مخاطب بخشی از آنها را آژانس و طرزکار آن تشکیل می‌دهد.