متهمِ بزرگترین انقراض تاریخ شناسایی شد!

زیست‌شناسان احتمال می‌دهند که یک عامل میکروبی سبب وقوع بزرگترین انقراض جانوران در کره زمین شده است.

به گزارش ساینتیفیک امریکن، در پایان دوره «پرمیان» که به حدود 252 میلیون سال پیش بازمی‌گردد، حیوانات به شدت و به طور لجام گسیخته‌ای شروع به مردن کردند به طوری که طی تنها 20 هزار سال، 90 درصد از کل گونه‌ها در این کره خاکی منقرض شدند. این موضوع ده‌ها سال است که ذهن محققان را به خود مشغول کرده تا بالاخره علت اصلی این انقراض وسیع را کشف کنند. از آنجا که وسعت این فاجعه بسیار زیاد بود، دیرینه بوم‌شناسان و متخصصان ژئوشیمی، به دنبال یک فاجعه بزرگ به عنوان عامل این رخداد می‌گشتند.

برخی از آنها برخورد یک سیارک به زمین را عامل این انقراض اعلام کردند زیرا این اتفاق در مورد انقراض دایناسورها نیز رخ داده بود. محققان در عین حال مطالعات خود را بر آتشفشان‌هایی متمرکز کردند که در آن زمان در سیبری به شدت فعال بودند. آنها ردپایی از دی‌اکسیدکربن و متان را در صخره‌های «ژیاکو»ی چین کشف کردند. زیست‌شناسان براین‌باورند که افزایش غلظت این دو گاز ضمن افزایش دمای زمین، آب اقیانوس‌ها را نیز اسیدی کرده که این دو عامل در کنار هم سبب انقراض بسیاری از گونه‌ها شد.

اما در مطالعات جدید، کارشناسان در این صخره‌ها متوجه تناقضات متفاوتی در ماجرای آتشفشان‌ها شدند. آثار شیمیایی نشان داد که غلظت دی‌اکسید‌کربن و متان با گذر زمان افزایش یافته است. اگر این گازها در اثر فوران آتشفشان تولید شده باشند می‌بایست پس از افزایش حجم، دوباره میزان آنها کاهش یابد. این مسئله باعث شد تا «دان راتمن»، ژئوشیمیست موسسه فن‌آوری ماساچوست (MIT) و سرپرست اصلی این مطالعه یک عامل زیستی را که بی‌شباهت به تکثیر سریع میکروب‌ها نیست، عامل وقوع این انقراض وسیع معرفی کند.

در این مطالعه که نتایج آن در نشریه «دستاوردهای آکادمی ملی علوم آمریکا» منتشر شده، محققان یک ارگانیسم مولد گاز متان با نام علمی Methanosarcina ‌را به عنوان عامل اصلی وقوع بزرگترین نمونه انقراض حیات در زمین معرفی کردند. البته در این فرضیه، نقش آتشفشان‌ها نادیده گرفته نشده است. در عوض متخصصان MIT معتقدند حجم بسیار وسیعی از نیکل که بر اثر فوران آتشفشان‌ها رسوب کرده به Methanosarcina امکان رشد و تکثیر وسیع را داده است. این میکروب که در دوره انقراض بزرگ، توانایی تولید گاز متان را کسب کرد برای متابولیسم و تبدیل مواد ارگانیک به گاز نیاز به نیکل دارد. عنصر نیکل توسط امواج اقیانوس‌ها به سراسر جهان فرستاده شد و به طور ناگهانی تعداد میکروب Methanosarcina سر به فلک گذاشت که در نهایت شمار زیادی از گونه‌ها را نیز نابود کرد.