فرارو؛ مهرداد امیری در سال 1989 با پیروزی انقلاب مخملین بلغارستان، حزب کومونیست این کشور برای ابد به تاریخ پیوست و در ادامه تحولات این کشور در تاریخ 15 نوامبر 1990(24 آبان 1369) مجمع بزرگ ملی بلغارستان، رای به انحلال جمهوری خلق کومونیستی این کشور بعد از حدود 44 سال از تشکیل آن داد. تا بزلوژا (Buzludzha) بنای اسرار آمیز کوه های بالکان به فراموشی سپرده شده و به تدریج رو به ویرانی رود.
جمهوری خلق کومونیستی بلغارستان نام رسمی دولت سوسیالیست بلغارستان بود که از سال 1946 اعلام موجودیت کرد و تا سال 1990 بر روی قدرت بود. این کشور در این مدت به شدت پیرو شوروی بود به گونه ای که از دید غرب یکی از کشور های اقماری شوروی به حساب می آمد.
"دوستی میان ملت شوروی و بلغارستان جاودانه خواهد ماند" تمبر شوروی برای 25 امین سالگرد انقلاب سوسیالیستی بلغارستان
تاسیس حزب سوسیالیست بلغارستان به سال 1891 باز می گردد. سالی که گروهی از سوسیالیست ها(طرفداران توزیع و تعدیل نیرو) بر فراز قله ای به نام
بزلوژا (Buzludzha) جایی که آخرین نبرد میان انقلابیون بلغارستان و امپراتوری عثمانی در سال 1866 روی داد، به صورت پنهانی گرد آمدند و جنبش سوسیالیسم را سازمان دادند.
90 سال بعد در سال 1981 در زمان سیطره کومونیسم، به پاس این رویداد بنای بشقاب گونه ای بر فراز همین قله در مرکز رشته کوه بالکان ساخته شد.
بزلوژا (Buzludzha) بزرگترین بنای ایدئولوژیک کومونیسم در بلغارستان است. این بنا توسط گئورگوی استویلوو (Guéorguy Stoilov) طراحی شده است. بیش از 6000 نفر به مدت هفت سال مشغول ساختن این بنا بوده اند و 20 نفر از هنرمندان بلغاری هم به مدت 18 ماه بر روی ساخت تزیینات داخلی بنا کار می کردند. در آخر هم کمک مالی کوچک هر یک از شهروندان این کشور تبدیل به یک بودجه مالی فراوان شد تا ساخت بزلوژا همزمان با 1300 امین سالگرد تاسیس اولین امپراتوری بلغارستان و 90 امین سالگرد گردهمایی بلغارهای سوسیالیست و تاسیس پنهانی جنبش سوسیالیست بلغارستان در این کوه به پایان رسد.
تزیینات مجلل داخلی بزلوژا تلفیقی از مرمر و شیشه است. تالار همایش نیز دارای 500 متر مربع نقاشی-موزاییک است که نمایانگر تاریخ کومونیستی بلغارستان و شوروی است.
در گذشته یادبود بزلوژا بسیار زیبا و باشکوه بود داخل بنا به سبک معماری شوروی تزیین و یک داس و چکش زیبا بر روی سقف گنبد مانند آن ایجاد شده بود. امروزه بزلوژا (Buzludzha) جز بنایی متروک از دوران جنگ سرد نیست که تنها دوران حاکمیت کومونیسم را در این کشور یادآوری می کند. بزلوژا امروزه به حال خود رها شده و سقف آن به شدت آسیب دیده است.
نقش داس و چکش بر روی سقف در حال ویرانی
پلکان ورودی به سالن اصلی
دو ستاره 12 متری از شیشه رنگی، ساخته شده در روسیه در دو طرف برج 70 متری بزلوژا قرار داشته است. این دو ستاره سه برابر همتای خود در کرملین اند. سقف این بنا نیز از 30 تن مس پوشیده شده بود.
بعد از انقلاب مخملین بلغارستان و انحلال حزب کومونیسم، مالکیت این بنا به دولت واگذار شد و این بنای با شکوه از این تاریخ به تدریج رو به فراموشی و ویرانی گذاشت.
نقاشی-موزاییک های بزلوژا در این مدت آسیب فراوانی دیده اند و بعضی از این موزاییک ها توسط بازدید کنندگان به عنوان یادگاری مورد سرقت قرار گرفته اند.
بزلوژا (Buzludzha) امروزه همانند کپسول زمانی برای نسل های آینده خود است تا هم اهمیت خود را در روزگار جلال و شکوهش به مردم نشان دهد و هم بگوید که کومونیسم و یادبود هایش به تدریج در حال پیوستن به تاریخ هستند.
در دو طرف ورودی بنا شعارهای سوسیالیستی با الفبای سیریلیک(الفبای روسی) به وسیله بتن نوشته شده است و جدیدا جمله ای با رنگ قرمز بر بالای ورودی به معنی گذشته خود را فراموش کنید.
