آرمان قلبی، فراتر از آرمان سانتریفیوژی

سخنان حسن روحانی در همایش اقتصاد ایران، گوش‌های شنوندگان را به دو وجه متفاوت نواخت، آنانکه صحبت‌های رییس جمهور را دلسوزانه به گوش جان شنیدند و با نظرات او همراه بودند و گروهی دیگر که در مقام "ناموافقان"، این سخنان را نابجا و یا دستکم لازم‌التصحیح دانستند.

حقیقت آنست که اظهارات جناب روحانی در این گردهمایی، به غیر از مقوله‌ی توسعه و اقتصاد، ابعاد دیگری هم داشت که شاید برجسته‌ترین آن لزوم نیل به نتایج مثبت در مذاکرات هسته‌ای جاری تا پیش از پایان زمان ضرب‌العجل در تیرماه سال آینده باشد.

وی آشکارا بر لزوم خروج کشور از وضعیت منزوی فعلی تاکید نمود و برقراری روابط مناسب با سایر کشورهای جهان را زیر بنای توسعه و ترقی اقتصادی کشور برشمرد. شاید این نخستین باری‌ست که چنین قاطعانه و هوشیارانه از مراجعه به آرای عمومی برای ساماندهی امور جاری کشور، سخن به میان می آید.

البته در دهه‌ی اول پس از انقلاب، شاهد برگزاری همه‌پرسی در ایران بوده‌ایم و سابقه‌ی این امر به سال های 58 و 68 شمسی برمی‌گردد.

اشاره حسن روحانی به بهره بردن از ظرفیت مغفول برگزاری رفراندم، برای بسیارانی از جمله من، که در دوره‌ی نوجوانی با ادبیات و مفاهیم انقلابی آشنا شده‌اند، حس نوستالژیکی را بر می‌انگیزد و با دلتنگی به یاد حال و هوای آن روزها می‌اندازد، به ناگهان از خود می‌پرسم چرا مراجعه به آرای مردم به فراموشی سپرده شد؟ چرا تاکنون اراده‌ای برای پرداختن به این امر مهم رخ ننموده است؟ مگر اعلام نتیجه‌ی رفراندوم فروردین 1358 آغاز حیات جمهوری اسلامی را رقم نزد؟ بسیاری از کشورهای دنیا با مراجعه مستقیم به آرای آحاد جامعه، راهی سهل تر و کوتاهتر را برای گرفتن تصمیمات مهم ملی می پیمایند.

مطابق قانون اساسی ایران، دولت، هم با صدور فرمان از سوی مقام معظم رهبری و هم با جلب آرای مثبت دو سوم نمایندگان مجلس شورای اسلامی، می تواند همه‌پرسی را برگزار کند و شخص رییس جمهور تنها مامور ابلاغ نتیجه‌ی آن به ملت است.

با توجه به رابطه‌ی بحث برانگیز رییس‌جمهور با نمایندگان مجلس، باید منتظر ماند و دید، حال که رییس‌جمهور یه عنوان مجری قانون اساسی، خود مایل به برگزاری رفراندم است، آیا حمایت لازم از سوی مجلسیان حاصل می‌شود و اصولا به این سازوکار قانونی مجالی دیگر اعطا می‌گردد؟ چنین رویداد مهمی  قطعا دارای ابعاد مثبتی‌ست.

از بعد داخلی، نرخ بالای شرکت‌کنندگان در همه‌پرسی می‌تواند برگ برنده‌ای در دست نظام و دولت باشد و از بعد خارجی، بیانگر همراهی جامعه از انتخابات عمومی‌ست که به ویژه در مذاکرات هسته‌ای فعلی، چتر حمایتی بر سر تیم مذاکره کننده ایرانی خواهد گشود.

شرایط امروز کشور چندان خشنودکننده به نظر نمی‌رسد، مقامات ارشد بسیاری بر این امر اذعان داشته و دارند. از این رو هر رخدادی که به حفظ کشور و ملت در این شرایط و متعاقباً به خروج از وضع فعلی مدد رساند امر مبارکی ست.