"دست دادن با اوباما" چه تبعاتی در پی دارد؟

فرارو- یک استاد دانشگاه با رد برخی انتقادات نسبت به دست دادن ظریف و اوباما گفت: «آقای ظریف دقیقا آنچه را که باید در صحنه بین المللی انجام دهد نه کم و نه بیش انجام می دهد. اگر کسی فکر می کند آقای ظریف باید پوشیه بزند و وارد جلسات شود و با کسی دست ندهد اما در عین حال پرونده هسته ای و دیگر مسائل مان را حل کنیم اشتباه می کند. لذا به نظر من طرح اینگونه انتقادات صرفا به دلیل عوام فریبی و ایجاد مشکل در کار آقای ظریف و روحانی است.»

دست دادن ظریف و اوباما در راهروهای سازمان ملل به سوژه ای جدید برای انتقاد برخی نمایندگان مجلس و رسانه های تندروی اصولگرا از وزیر خارجه کشورمان شده است. برخی نمایندگان حتی از طرح استیضاح ظریف سخن گفته اند. اتفاق اخیر چه تبعاتی برای محمدجواد ظریف خواهد داشت؟ تاثیر این دیدار و دست دادن بر روابط ایران و آمریکا چه خواهد بود؟

انتقادات صرفا به دلیل عوام فریبی و ایجاد مشکل برای دولت است
دکتر علی خرم استاد دانشگاه و کارشناس مسائل بین الملل در گفتگو با فرارو گفت: «کسانی که به این اتفاق انتقاد می کنند دو دسته هستند. دسته اول کسانی هستند که از روابط بین الملل اطلاعی ندارند و لذا این موضوعات برای آنها عجیب و غریب است و چون ممکن است علائق مذهبی هم داشته باشند گمان می کنند آقای ظریف کفر ابلیس انجام داده است.»

وی ادامه داد:‌ «دسته دوم کسانی هستند که با روابط بین الملل آشنا هستند اما از ابتدای حضور آقای روحانی در دولت هر روز در تلاش هستند که موضوعی را بوجود آورند تا با آن موضوع ضربه ای به آقای روحانی بزنند تا پرونده هسته ای به نتیجه ای نرسد.»

وی افزود: «اینها قصد دارند کاری کنند که جنگ برای مردم مغلوبه شود تا مردم ندانند آقا روحانی چه کسی بود و آقای احمدی نژاد چه کسی بود. اکثر اینها یا مجریان برنامه آقای احمدی نژاد بودند یا منافع آنها ایجاب می کند که از برنامه های آقای احمدی نژاد حمایت کنند تا شاید بتوانند در انتخابات مجلس کرسی بدست آورند یا در انتخابات آینده ریاست جمهوری بتوانند آقای احمدی نژاد را روی کار بیاورند.»

این استاد دانشگاه اظهار کرد:‌ «در آموزه های اسلامی گفته شده جواب سلام حتی در حین نماز واجب است و ما موظف هستیم اگر به ما احترام گذاشتند متقابلا ما هم احترام بگذاریم و اینطور نیست که مثلا اگر یک مسیحی یا یهودی به ما سلام کرد از وی روی برگردانیم یا به وی بددهنی کنیم؛ اسلام دین صلح و محبت است.»

وی ادامه داد: «به لحاظ بین المللی هم باید گفت اگر ما تصمیم گرفته ایم پرونده هسته ای خود را به سرانجام برسانیم و تحریم ها را برداریم و روابط خود را با جهان احیاء کنیم و مسائل منطقه ای را حل و فصل کنیم باید لباس کسی را بپوشیم که می خواهد وارد جامعه بین المللی شود و تعامل سازنده انجام دهد.»

وی افزود:‌ «لذا اگر ملاک ما اینها باشد طرح اینگونه انتقادات نسبت به دست دادن آقای ظریف و اوباما اشتباه است؛ چرا که نمی شود پوشیه زد و وارد جلسه شد و گفت ما با کسی دست نمی دهیم و رابطه برقرار نمی کنیم اما می خواهیم تمام مسائل مان حل شود!»

این کارشناس مسائل بین الملل اظهار کرد:‌ «الفبای روابط بین الملل ارتباط داشتن، سلام کردن و رابطه تلفنی داشتن است؛ حتی اگر ما با آن کشور در جنگ باشیم.»

وی ادامه داد: «آقای ظریف دقیقا آنچه را که باید در صحنه بین المللی انجام دهد نه کم و نه بیش انجام می دهد. اگر کسی فکر می کند آقای ظریف باید پوشیه بزند و وارد جلسات شود و با کسی دست ندهد اما در عین حال پرونده هسته ای و دیگر مسائل مان را حل کنیم اشتباه می کند. لذا به نظر من طرح اینگونه انتقادات صرفا به دلیل عوام فریبی و ایجاد مشکل در کار آقای ظریف و روحانی است.»

خرم درباره اتفاقی بودن یا نبودن این دیدار گفت: «من از شرایط این دیدار اطلاعی ندارم اما حتی اگر اتفاقی نبوده باشد اشکالی ندارد. مگر ما نمی خواهیم اعتمادسازی کنیم و پرونده هسته ای خود را حل و فصل کنیم؟ اتفاقا این انتقاد بر دکتر روحانی وارد است که چرا ایشان نتوانست به حضور در اجلاس سران 1+5 با ایران جواب مثبت بدهد؛ در حالی که ایشان باید برای دفاع از منافع ملی ایران در این اجلاس شرکت می کرد و با سران 1+5 سلام و تعارف می کرد.»

وی افزود: «چرا ما باید ضعف اعتماد به نفس داشته باشیم؟ مگر دیگران قرار است ما را بخورند؟! آیا اینکه ما با کسی سلام و علیک نداشته باشیم ارزش است؟»

خرم در پاسخ به این سوال که آیا این دست دادن می تواند در روابط ایران و آمریکا تاثیرگذار باشد؟، گفت: «قطعا تاثیر دارد و حتی اگر به جای آقای ظریف آقای روحانی با آقای اوباما دیدار و دست می داد تاثیر آن بیشتر می بود و ما به جای آنکه مجبور باشیم 15 سال اعتمادسازی کنیم 10 سال اعتمادسازی می کردیم.»

این اتفاق نشان دهنده وجود یک بیماری در تفکر سیاست خارجی دولت است
اما دکتر فواد ایزدی استاد دانشگاه و کارشناس مسائل بین الملل در گفتگو با فرارو گفت: «دوستان وزارت خارجه به گونه ای صحبت می کنند که به نظر می رسد خیلی اهمیتی برای سطح درک مردم قائل نیستند. اینکه عنوان می شود دیدار آقای ظریف و اوباما اتفاقی بوده نشان دهنده این است که دوستان مخاطب خود را ضعیف تصور می کنند.»

این کارشناس اصولگرا ادامه داد: «دیدار اتفاقی در چنان محیطی آن هم با رئیس جمهور آمریکا امکان ندارد. محل تردد رئیس جمهور آمریکا به لحاظ امنیتی حفاظت شده است و افراد نمی توانند اتفاقی با وی برخورد کنند و رئیس جمهور آمریکا هم بدون علت در راهروها نمی گردد که با کسی اتفاقی برخورد داشته باشد. لذا این ادبیات که این دیدار اتفاقی بوده صحیح نیست.»

این کارشناس مسائل بین الملل اظهار کرد: «نکته دوم اینکه بروز این اتفاق نشانه بیرونی از وجود یک مشکل جدی تر است. این اتفاق نشان دهنده وجود یک بیماری در تفکر سیاست خارجی دولت یازدهم است که تصور می کند آمریکا به دنبال تعامل با ایران است. این در حالی است که اوباما هر هفته ایران را تهدید به حمله نظامی می کند و طیف جمهوری خواه نیز به شدت سیاست های ضد ایرانی دارد.»

این اصولگرا ادامه داد: «لذا طرف مقابل به دنبال تضعیف و نابودی جمهوری اسلامی است در حالی که این طرف گمان می کنند آنها به دنبال تعامل هستند و لذا می روند با آنها دست می دهند و آن را هم اتفاقی عنوان می کنند. بنابراین باید گفت نگاه دولت یازدهم نسبت به آمریکا با واقعیت هماهنگ نیست و این موضوع برای کشور ایجاد مشکل خواهد کرد.»

ایزدی درباره تاثیر این اتفاق بر روابط ایران و آمریکا گفت: «این اتفاق هیچ تاثیری بر روابط ایران و آمریکا نخواهد داشت چرا که سیاست های طرف مقابل با دست دادن و روبوسی عوض نخواهد شد.»

وی ادامه داد: «هدف طرف مقابل براندازی جمهوری اسلامی است و اگر روزی چندبار هم با وزیر خارجه ما دست بدهند این سیاست تغییر نخواهد کرد.»

وی افزود: «اما در داخل ایران قطعا این نوع حرکت ها به خصوص در بازه زمانی کنونی اثرات منفی خواهد داشت. هنوز یک هفته از کشتار منا نگذشته است. کشتار منا را دولت سعودی انجام داده که حامی اصلی آن آمریکا است. دولت سعودی بدون حمایت آمریکا چند ماه بیشتر نمی تواند دوام بیاورد. از این جهت زمانی که چند صد نفر از مردم ایران و چند هزار نفر از مسلمانان قتل عام شده اند وقتی با رئیس تیم مقابل روبرو می شوید باید اعتراض کنید نه آنکه با وی مصافحه بکنید.»

ایزدی در پاسخ به این سوال که آیا ممکن است این اتفاق تبعات منفی برای آقای ظریف داشته باشد؟، گفت: «ما نهادهایی از جمله مجلس و شورای عالی امنیت ملی در کشور داریم که باید با اینگونه مباحث برخورد کنند اما متاسفانه به دلایل سیاسی مدیریت و نظارت لازم بر عملکرد وزارت خارجه در سال های گذشته ضعیف بوده است. لذا به نظر می رسد باید در حوزه سیاست خارجی بازبینی کلی صورت بگیرد.»