نفس مردم بهدليل گراني اجناس ضروري و بهخصوص مواد غذايي گرفته شده است. در روزهايي كه بهدليل حوادث پس از انتخابات رياست جمهوري، اقتصاد كشور دچار خواب شده و اكثر فعاليتهاي اقتصادي متوقف شده است، قيمت مواد غذايي هر روز افزايش مييابد و از اين رو، پر كردن سفرهها، به چالشي سخت براي قاطبه مردم تبديل شده است.
نزديكي ماه مبارك رمضان كه هميشه بهطور سنتي در گران كردن قيمت مواد غذايي نقش موثري داشته است نيز مزيد بر علت شده تا تامين معاش روزانه مردم كاري سخت شود.
افزايش قيمت گوشت قرمز و سفيد
در روزهای اخیر قیمت گوشت قرمز و مرغ به ترتیب 15 و 10 درصد افزایش یافته است، اين در حالي است كه مطابق روال هر ساله، از چندی پیش مسؤولان بخش بازرگانی و كشاورزی از اجرای طرحهای ویژه برای افزایش عرضه و نظارت بر بازار خبر میدهند اما در روزهای اخیر قیمت گوشت قرمز و مرغ افزایش یافته است.
با این روند، قیمت هر كیلو گوشت ران گوسفندی به 13 هزار و 500 تومان و قیمت هر كیلو گوشت شقه گوسفندی به 10 هزار و 800 تومان افزایش یافته است. این در حالی است كه قیمت این فرآوردهها در 2 هفته گذشته بهترتیب 12 هزار تومان و 9 هزار و 800 تومان بوده است.
همچنین قیمت گوشت گوساله نیز با افزایش هزار تومانی به 9 هزار و 500 تومان در هر كیلو افزایش یافته و هر كیلو گوشت مخلوط چرخ كرده نیز در قصابیهای سطح شهر به قیمت 8 هزار و 500 تومان به مصرفكنندگان عرضه میشود. قیمت این فرآوردهها در هفتههای گذشته نیز بهترتیب هر كيلو 8 هزار و 500 تومان و 7 هزار و 500 تومان بوده است.
بسیاری از فروشگاههای سطح شهر از كمبود و عرضه اندك گوشت گوسفندی توسط كشتارگاهها ابراز نارضایتی كرده و معتقدند افزایش صادرات دام زنده به كشورهای همجوار بهویژه كشورهای عربی مانند عراق موجب كاهش عرضه و افزایش قیمت گوشت گوسفندی شده و این امر افزایش قیمت هر كیلو گوسفند زنده از 4 هزار به 4هزارو 800 تومان را بهدنبال داشته است.
همچنين بنابر آمار بانك مركزي، قيمت انواع گوشت گاو و گوساله در بازار تهران نسبت به ماه گذشته، رشد يافته است. گوشت گوسفندي كه تير ماه 10 هزار و 770 تومان به فروش ميرفت، طي آمار بانك مركزي در اوايل مرداد ماه حدود هزار تومان گران شده و به 11 هزار و 750 تومان رسيده است. قيمت گوشت گاو با 600 تومان افزايش به 9300 تومان رسيده است.
مردم مرغ گران نخرند
از سوی دیگر، در حاليكه معاون امور دام جهاد كشاورزي استان تهران اعلام ميكند كه امور دام استان تهران هيچ مشكلي در توليد ندارد و با نزديك شدن به ماه رمضان قيمت مرغ كاهش خواهد يافت، بازار به توصيههاي وي توجه خاصي نداشته است.
محمد كاظم نجاتي در رابطه با افزایش قیمت مرغ در روزهای اخیر تا مرز كيلويي 4 هزار تومان، ميگويد: "مردم نباید مرغهایی با قیمت بالا خریداری كنند، زیرا در حال حاضر در سطح استان تهران و همچنين ساير استانها مرغ با قیمت 2 هزار و 50 تومان برای مصرف كننده توزیع شده است". وی همچنین برخلاف نظر ساير كارشناسان، از نزدیكی ماه مبارك رمضان ابراز خوشحالی ميكند و معتقد است: "قیمت مرغ تا حد خیلی زیادی كاهش خواهد یافت، زيرا در حال حاضر شركت پشتیبانی امور دام مرغ منجمد را با شرایط ویژه توزیع میكند و تعاونیها میتوانند با مراجعه به این مركز با قیمتهای خیلی مناسب مرغ را خریداری كنند". نجاتي يادآور ميشود: "مرغ در حال حاضر با قیمت 2 هزار و 500 تومان در میادین ترهوبار عرضه ميشود اما به زودی با قیمت بسیار پایینتر مردم ميتوانند مرغ منجمد و تازه خريداري كنند".
وی در پاسخ به علت افزايش يك باره گوشت مرغ ميگويد: "علت اصلی این گرانیها در روزهای اخیر سفرهای مردم بوده كه عدهای از این مساله سوءاستفاده كردند و قیمت گوشت مرغ را بالا بردهاند، اما از مردم خواهش ميكنيم با قيمت بالا مرغ نخرند و تنها از مراكز توزيع تحت نظر سازمان و يا ميادين ترهبار اقدام به خريد مرغ كنند".
گوشت مرغ از مرز 3 هزار تومان هم گذشت
بهنظر میرسد پیشبینی قبلی برخی دست اندركاران تولید و عرضه مرغ مبنی بر افزایش قیمت این فرآورده در ماه مبارك رمضان بهدلیل محقق نشدن ابزارهایی مانند پرداخت تسهیلات لازم به اتحادیههای ذیربط نیز اكنون محقق شده است؛ بهنحوی كه طی روزهای اخیر قیمت هر كیلو گوشت مرغ تازه در فروشگاههای سطح شهر با افزایش 200 تا 300 تومانی از 2 هزار و 700 تومان در هفتههای اخیر، اكنون به 3 هزار تا 3 هزار و 300 تومان در هر كیلو افزایش یافته است.
همچنين مطابق آمار بانك مركزي، گوشت مرغ با افزايش بيسابقه 25 درصدي از كيلويي2250 تومان در تير ماه به 2830 تومان در مرداد ماه رسيده است.
رشد نرخ قيمت با وجود افزایش واردات گوشت قرمز
تازهترین آمار گمرك ایران حاكی از افزایش واردات گوشت قرمز در 4 ماهه نخست امسال و همزمان با فصل عرضه گوشت قرمز تولید داخل به بازار است.
براساس این آمار در مدت مذكور 28 هزار تن گوشت قرمز به ارزش 113 میلیون دلار به كشور وارد شده كه این واردات در مدت مشابه سال گذشته 19 هزار و 943 تن به ارزش 66 میلیون و 903 هزار دلار بوده و نشانگر افزایش واردات بیرویه گوشت قرمز است.
خيز دوباره قيمت مواد غذايي در بازار
تازهترين آمارهاي بانك مركزي از قيمت مواد غذايي نيز نشان ميدهد كه از اوايل مرداد ماه قيمت انواع لبنيات، مواد پروتئيني و ميوه و سبزيجات رو به گراني نهادهاند.
همچنين با وجود رشد 220 درصدي واردات برنج در 3 ماهه اول سالجاري كه به گفته ميركاظمي براي حمايت از مصرفكننده و به بهانه تنظيم بازار صورت گرفته است، شاهد كاهش قيمت برنج در مراكز فروش نبوده و حتي قيمت برنج وارداتي در يك ماه اخير اندكي افزايش يافته است.
متوسط هر كيلوگرم برنج وارداتي در اوايل تير ماه 1750 تومان بود كه اوايل ماه جاري به 1800 تومان رسيده و برنج داخلي نيز طي اين مدت اندكي گران شده است.
در بازار تهران، افزايش قيمت تخممرغ قابل توجه است و قيمت هر شانه تخممرغ در هفته ابتدايي مرداد ماه به 2800 تومان افزايش يافت، در حاليكه در تير ماه قيمت آن كمتر از 2650 تومان بود.
گراني در بازار ميوهجات نيز به چشم ميخورد و قيمت ميوههايي مثل سيب، پرتقال، زردآلو، گيلاس و هلو تا 14 درصد افزايش پيدا كرده است. البته آلو، شليل، شبرنگ، انگور، طالبي و هندوانه ارزان شده و در بازار سبزيجات، قيمت خيار، گوجهفرنگي، كدوسبز، پياز و سبزيهاي برگي نسبت به تير ماه افزايش پيدا كرده است.
افزايش قيمت محصولات لبني
در بين محصولات لبني، افزايش 2 درصدي قيمت ماست و رشد 3 درصدي قيمت پنير جالب توجه است. قيمت چاي وارداتي نيز بهطور ميانگين نسبت به تير ماه اندكي افزايش پيدا كرده است. در مرداد ماه نسبت به تير ماه، قيمت قند و شكر، حبوبات و بعضي سبزيجات نيز كاهش پيدا كرده است.
بيبرنامگي علت افزايش قيمتهاست
رئيس اتحاديه ميوه و سبزي تهران از افزايش 2 برابري قيمت ميوه نسبت به سال گذشته خبر ميدهد.
حسين مهاجران ميافزايد: "عدم ذخيرهسازي و توزيع مناسب در روزهاي پاياني سال گذشته و ايام عيد، سرمازدگي گسترده در ميوهها در اوايل سال جاري و عدم برنامهريزي مناسب از عمده دلايل افزايش قيمت ميوهها در سال جاري است". مهاجران همچنين از افزايش مجدد قيمت ميوه به ميزان 200 تا 300 تومان در ايام شعبانيه خبر داد و ميگويد: "بازار ميوه به دليل تقاضاي بسيار در روزهاي شعبانيه بار ديگر با افزايش قيمت مواجه شد".
افزايش 50 درصدي قيمت شكر
افزايش 50 درصدي قيمت شكر در دو ماه اخير نيز مردم و واحدها را تحت فشار قرار داده است.
جمشيد مغازهاي، دبير انجمن شيريني و شكلات با بيان اين مطلب ميگويد: "قيمت شكر در دو ماه گذشته افزايش زيادي داشته و از حدود 500 به 730 تومان رسيده است".
وي با بيان اين كه با توجه به آن كه حدود 25 درصد از قيمت تمام شده محصولات شيريني و شكلات را قيمت شكر به خود اختصاص ميدهد و افزايش قيمت آن فشار زيادي را به صنعت وارد ميكند، خاطرنشان ميكند: "در مورد افزايش بيرويه قيمت شكر مكاتباتي را با وزارت بازرگاني، سازمان تعزيرات، سازمان حمايت، وزارت صنايع و معادن و دفتر رئيسجمهوري داشتهايم". وي تصريح ميكند: "افزايش قيمت شكر در حالي است كه چندي پيش توليدكنندگان شكر در وزارت بازرگاني تعهد كرده بودند كه پس از افزايش تعرفه، قيمت شكر را در بازار داخلي تثبيت كنند كه اين اتفاق متاسفانه رخ نداد". مغازهاي درباره افزايش احتمالي قيمت محصولات شيريني و شكلات به دنبال افزايش قيمت شكر ميگويد: "در شرايط فعلي افزايش قيمت در دستور كار نيست؛ از طرفي ما به دنبال متعادل كردن قيمت شكر هستيم تا گراني آن به مصرف كننده شيريني و شكلات منتقل نشود". وي ادامه ميدهد: "سال 1384 نيز كه چنين بحراني روي داده بود، حدود 15 هزار تن شكر را به صورت اماني از وزارت بازرگاني تحويل گرفتيم و با تقسيم آن بين واحدها بحران بهوجود آمده را پشت سر گذاشتيم".
واكنش احتمالي از نوع مسؤولانه
البته واضح است زماني كه در اوج گراني قيمت مرغ، مسؤولان مردم را به نخريدن دعوت ميكنند، و بانك مركزي نيز هر روز از پايين آمدن دوباره تورم در كشور خبر ميدهد، واكنش احتمالي مسؤولانه در برابر افزايش قيمت ساير مواد غذايي نيز تكذيب خواهد بود، آن چنانكه در اوج گرانيهاي اسفند ماه، معاون وزير بازرگاني تمامي اخبار مربوط به افزايش قيمتها را تكذيب كرد.
محمد صادق مفتح در روزهايي كه طي چند روز، قیمت گوشت گوسفندی بین 1000 تا 1500 تومان، گوشت گاو 500 تا 1000 تومان و مرغ 300 تا 500 تومان افزایش یافته بود، گفت: "روند كاهش قیمت کالاها در کشور ادامه خواهد داشت و ماههای آینده نیز این روند ادامه دارد".
مفتح همچنین آن روزها اعلام كرد: "بالای 75 هزار تن ذخیره مرغ در وزارت جهاد و كشاورزی وجود دارد و هیچ دلیلی برای افزایش قیمت مرغ در آینده وجود ندارد"، آيندهاي كه معلوم نيست چه روزي نصيب ايرانيان خواهد شد.