تحلیل بی بی سی از رقابت در انتخابات افغانستان

حامد کرزی، عبدالله عبدالله و اشرف غنی احمدزی که جدی ترین رقیبان یکدیگر در انتخابات ریاست جمهوری اند، یکدیگر را چگونه می بینند، در باره هم چه می گویند و رقابت آنها چگونه است؟

افغانستان کشوری بوده که قدرتمندان برای حفظ جایگاه خویش، تا جایی پیش رفته اند که چشمان پسران متمرد را کور کرده اند. یا هم پسران قدرت طلب برای رسیدن تاج و تخت پدران خود را از دم تیغ کشیده اند؛ بارها جنگ های قدرت در گرفته و به ندرت انتقال صلح آمیز قدرت در تاریخ این کشور ثبت شده است.

اما حالا با پشتیبانی جامعه جهانی نخستین مشق های دموکراسی در افغانستان آغاز شده است، رئیس جمهوری فعلی که می خواهد پنج سال دیگر در ارگ بماند و دو رقیب جدی وی به دنبال کنار زدن او در کنار حدود 36 تن دیگر به صورت دپلماتیک با هم رقابت می کنند.

'بازگشت به گذشته'؟
سایت های انترنیتی نامزدان انتخابات ریاست جمهوری دیدگاه های این کاندیداها را به خوبی بیان می کند.

حامد کرزی در سایت انترنیتی اش به وضوح نشان داده که رقیب اصلی اش در انتخابات عبدالله عبدالله است و در انتقاد از او دست کم چهار مطلب منتشر کرده است.

ستاد انتخاباتی آقای کرزی انتخاب عبدالله را معادل "بازگشت به گذشته" دانسته است؛ گذشته تلخ جنگ های داخلی که در دهه نود میان گروه های متعدد مجاهدین درگرفت، بخش اعظم شهر کابل را ویران کرد و هزاران افغان را بی خانمان ساخت.

سایت آقای کرزی مشخصات دولتی را توصیف کرده که اگر آقای عبدالله به قدرت برسد، برپا خواهد کرد: "تنظیم گرایی به عوض مردم گرایی، ترویج فرهنگ بی نظمی، سرکشی و خود سری در دستگاه دولت به جای فرهنگ انضباط و قانون پذیری، بیگانگی با دموکراسی."

سایت آقای کرزی نوشته "انعطاف ناپذیری در برابر صدای مخالف و انتقاد، استفاده از حساسیت های دینی و قومی مردم به منظور تحکیم اقتدار و قدرت، سنت گرایی به عوض تجدد گرایی، باج دادن به زورداران و باج گرفتن از کم زورها" نیز جزء مشخصات دولت احتمالی آقای عبدالله از دیدگاه وبسایت آقای کرزی است.

بیگانه پرست؟
رقیب دیگر برای حامد کرزی، اشرف غنی احمدزی است. سایت آقای کرزی در دست کم سه مطلب به او نیز حمله کرده است. همکاران آقای کرزی او را "ناآشنا با فرهنگ و سنت مردم" دانسته و نزدیک به خارجیان تلقی کرده است.
این سایت نوشته: "علاقه اشرف غنی به خارجیان غیر از بی اعتمادی به مردم افغانستان دو دلیل دیگر نیز دارد: نداشتن محبوبیت و نفوذ قابل اتکا در میان مردم و سابقه ناکام مدیریتی".

هواداران آقای کرزی می گویند اشرف غنی احمدزی شهرتش را مدیون حامد کرزی است که او را وزیر مالیه دولت افغانستان ساخت.

'کرزیستان'
اما در مقابل، آقای احمدزی انتقادهای تندی را متوجه حامد کرزی کرده است.

سایت رسمی آقای احمدزی به انتقاد از توافقات حامد کرزی با فرماندهان پیشین جهادی نوشته است که چون آقای کرزی در اولین انتخابات ریاست جمهوری افغانستان حمایت دولت جورج بوش را داشت و می دانست که "۵ درصد رای اش ۵۵ درصد خوانده خواهد شد، نیازی به توافق با فرماندهان جنگ نمی دید."

وبسایت آقای احمدزی می افزاید: "ولی این بار که امید جناب کرزی از طرف غرب و آمریکا قطع گردیده، خلاف ادعای قبلی که در انتخابات نخستین داشت دست به دامان رقبای خود انداخته، تن به ائتلاف و سازش های عجیب و غریبی داده است."

آقای احمدزی از ضرب و شتم هوادارانش در قندهار که می گوید توسط مقام های دولتی صورت گرفته انتقاد کرده و می گوید که قندهار تبدیل به "کرزیستان" شده است؛ کنایه از این که قدرت در قندهار در دست خانواده آقای کرزی محصور مانده است.

اشرف غنی همچنین آقای کرزی را "ترسو" عنوان داده و گفته که رقیبش جرأت بیرون آمدن از قصر را ندارد تا با او مناظره کند.

آقای کرزی از نخستین مناظره تلویزیونی پس از آن عقب نشینی کرد که گفت تلویزیون خصوصی طلوع موضع گیری مستقلانه ندارد.

تریاک و فساد
عبدالله عبدالله، دیگر رقیب جدی آقای کرزی در انتخابات هم در چند مطلب در سایت رسمی خود به سیاست های آقای کرزی حمله کرده است.

سایت آقای عبدالله نوشته که آقای کرزی فساد اداری را "شگوفا" کرد و از حسابدهی به ملت فرار.

وزیر امور خارجه پیشین آقای کرزی گفته: "دولت فعلی تحت رهبری حامد کرزی، نه تنها به شفافیت سیستم حکومتی باور ندارد، بلکه عمداً ساده ترین اصول ایجاد ادارۀ نسبتاً سالم را در نظر نداشته است."

سایت آقای عبدالله نوشته: "از آن جایی که اداره فعلی تحت رهبری رئیس جمهور کرزی نه تنها خود را روی محاسبه ای که انجام داده متعهد به مبارزه علیه مواد مخدر نساخته، بلکه فساد اداری متداول و نداشتن حکومت داری خوب کمک کرده است که مافیای مواد مخدر در راستای تولید مواد مخدر درافغانستان، بدون ترس از شناخت خویش و مواجه شدن به پیگردهای قانونی، سرمایه گذاری کنند."

چیزی که در سایت این رقیبان انتخاباتی بیشتر جلب توجه می کند این است که نه اشرف غنی احمدزی و نه هم عبدالله عبدالله از یکدیگر انتقاد نکرده اند، بلکه هر دو تیر انتقادهای خود را به سوی رئیس پیشین شان نشانه رفته اند.

با این حال به نظر می رسد این دو وزیر پیشین کابینه آقای کرزی و نامزد انتخابات ریاست جمهوری، آقای کرزی را رقیب اصلی خود می دانند یا این که ممکن است توافقی بین این دو رقیب آقای کرزی صورت گرفته باشد.