دیپلماسی؛ ضد دیپلماسی!

محمد صدقی*؛ با نگاهی به سابقه تشکیل کشور ایالات متحده امریکا و مبارزه این کشور جهت استقلال از بریتانیا و این‌که این کشور با شعار آزادی و دموکراسی تشکیل گردیده و در طی شکل‌گیری و تاریخ خود تا به امروز مراحل مختلفی را به جهت آزادی بیان، عقیده و دموکراسی طی کرده است؛ این سوال مطرح می‌گردد که امریکا با اعمال فشار و تحریم و پایمال کردن حقوق مردم سایر کشور‌ها به دنبال دموکراسی است؟! آیا ایالات متحده خود را مهد دموکراسی و دیپلماسی فعال نمی‌داند؟

 

در پاسخ باید گفت که بله؛ این کشور داعیه دموکراسی و آزادی را دارد و ظاهرا از حقوق مردم سایر دنیا در رسیدن به دموکراسی دفاع می‌کند. آیا با اعمال فشار و تحریم‌های سنگین که به مردم عادی آسیب می‌رساند، به دنبال نقض شعار دموکراسی و مردم خواهی امریکایی نیست؟!

با روی کار آمدن دونالد ترامپ در امریکا فضای جهانی که به سمت آرامش می‌رفت؛ دچار تشنجی تازه شد. وی با اشتباه خواندن اقدامات باراک اوباما رئیس جمهور قبلی امریکا؛ اذعان داشت که اقدامات تیم دیپلماسی وی در برخورد با کشور‌هایی نظیر کوبا و ایران اشتباه بوده و به نوعی حکومت‌های این کشور‌ها را تقویت کرده است. ولی این در حالی بود که باراک اوباما و تیم دیپلماسی وی به دنبال عادی‌سازی روابط بین‌الملل و تعامل با کشور‌ها بودند.

ترامپ مذاکرات و عادی‌سازی روابط با کشور کوبا و بازگشایی سفارت‌خانه‌های دو کشور را اشتباه خواند و همچنین امضای توافق‌نامه کشور‌های ۵+۱ با جمهوری اسالمی ایران؛ برجام و یا همان توافق هسته‌ای را اشتباهی بزرگ برشمرد که پول‌هایی را به ایران سرازیر کرد تا ایران به زعم امریکا از تروریست‌ها حمایت کند.

آیا ایران با بازگشت به اقتصاد جهانی و رفع تحریم‌ها به دنبال حمایت از تروریست‌ها بود یا مبارزه با آن‌ها. مستندات نشان می‌دهد که ایران بخشی از درآمد خود را خرج مبارزه با قاچاق مواد مخدر از افغانستان و مبارزه با تروریست‌های تکفیری کرده است. آیا این اقدام ایران که از مردم عادی در منطقه دفاع کرده؛ حمایت از تروریست می‌باشد؟! آیا تناقض در رفتار و گفتار مقامات حال حاضر کاخ سفید مشهود نیست؟ این‌ها سوالاتی است که مردم ایران می‌توانند از رئیس جمهور امریکا داشته باشند.

به هر جهت اقدام اخیر ایالات متحده در خروج از برجام و تشدید تحریم علیه ایران به نوعی نقض حقوق بشر، دموکراسی و حقوق بین‌الملل است و به نوعی "دیپلماسی را در مقابل دیپلماسی " قرار می‌دهد و این انتظار‌ می‌رود تا ایالات متحده امریکا به توافق جهانی برجام بازگردد و در تصمیم خود مستقل عمل نماید و پای حرف رقبای منطقه‌ای ایران ننشیند.

در دنیای امروز که عصر ارتباطات، اطلاعات و احترام به حقوق و فرهنگ‌های مختلف نام گرفته؛ تخاصم و جنگ راه به جایی نمی‌برد و ملت‌ها را از هم دور و نابود می‌کند و دوری ملت‌ها موجب عدم اشاعه فرهنگ‌های مختلف و گمنامی آن‌ها می‌شود. پس می‌توان نتیجه گرفت "احترام کشور‌ها و ملت‌های آن‌ها به یکدیگر" می‌تواند آغاز تعامل و صلح در کل دنیا باشد؛ نه "تخاصم و بد عهدی".

کارشناس ارشد جغرافیای سیاسی*