فرارو- از ابتدای شیوع کرونا، آمارهای رسمی محل مناقشه قرار داشت. حالا این روزها بار دیگر با اظهارات رئیس جمهور در ستاد ملی مقابله با کرونا و گزارش رئیس کمیته سلامت شورای شهر تهران تناقض میان آمارهای موجود باز هم عیان شده است.
به گزارش فرارو، یک سو رئیس جمهور در جلسه ستاد مقابله با کرونا بر مبنای پژوهشی صورت گرفته میگوید تاکنون ۲۵ میلیون ایرانی به کرونا مبتلا شدند و سوی دیگر ناهید خداکرمی رئیس کمیته سلامت شورای شهر تهران از فوت بیش از هفتهزارو ۱۶۷ مبتلای کرونا در تهران خبر میدهد. سخنانی که بار دیگر ماجرای اختلاف آمار اعلام شده از سوی سازمان بهشت زهرا و آمار رسمی وزارت بهداشت را عیان کرد. تعداد جانبختگانی که خداکرمی از آن حرف میزند زمانی مسئله ساز میشود که طبق آمار وزارت بهداشت تا صبح دیروز آمار جانباختگان ۱۳ هزار و ۹۷۹ نفر بود و ۷ هزار و ۱۶۷ فوتی تهران به معنای نیمی از قربانیان کرونا محسوب میشد و نشان میدهد ۵۰ درصد فوتیهای کرونا متعلق به تهران هستند.
اعلام این آمار متناقض تازگی ندارد. اوایل سال جاری بود که محمد جواد حق شناس، عضو شورای شهر تهران اعلام کرد که تعداد قربانیان کرونا که در بهشت زهرا دفن شدند، بسیار بیشتر از آمار اعلام شده از سوی وزارت بهداشت است و آنها را به تناقض گویی در اعلام آمار مبتلایان به کرونا متهم کرد. وی مدعی شد که آمار وزارت بهداشت از جانباختگان کرونا با آمار شورای شهر مطابقت نمیکند و شیوه اعلام آمار از سوی وزارت بهداشت را آدرس غلط دادن به مردم تهران خوانده بود. این اظهارات، اما با واکنش تند وزارت بهداشت همراه شد. چنانچه سخنگوی این وزارتخانه سخنان حق شناس را بی پایه و اساس خواند و به صورت ضمنی از شورای شهر خواست تا سرش به کار خودش باشد و در اموری که به آنها مربوط نیست، دخالت نکند.
اما اعتراضات حقشناس همچنان ادامه داشت چندانکه رییس جمهور را به واکنش واداشت تا اعضای شورای شهر را اقلیتی کوچک و کاسب کرونا و بلندگوی بیگانگان بنامد. همچنین رئیس کمیته اطلاع رسانی ستاد ملی مقابله با کرونا نیز در نامهای، اعتراض به نحوه ارائه آمارها و مطالبه قانونی اعضای شورای شهر را تشویش اذهان عمومی تلقی کرد.
حالا بار دیگر تناقض میان آمارهای موجود شدت گرفته است. البته این بار میان آمار اعلامی رئیس جمهور با آمار رسمی وزارت بهداشت نیز ناهمخوانی وجود دارد. آنچه در مدت شیوع کرونا همچنان پایدار است همین آمارهای متناقضی است که در مورد مبتلایان به کرونا و فوتیهای آن منتشر میشود. آماری که بیان آنها از سوی مسئولان مختلف موجب میشود تردیدها درباره درستی آمار رسمی موجود بیشتر شود. مدتی پیش وزیر بهداشت در یکی از اظهار نظرهای خود اعلام کرد فقط ۱۰ درصد از مردم ایران به ویروس کرونا مبتلا شدند و تقریبا ۹۰ درصد شهروندان هنوز به کرونا مبتلا نشدند. این یعنی که از جمعیت ۸۰ میلیونی، ۸ میلیون نفر به کرونا مبتلا شدند.
مدتی بعد حسین عرفانی، رئیس اداره مراقبت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت با رد سخنان نمکی از ابتلای یک درصد از ایرانیان به کرونا خبر داد. این تناقضها موجب شد تا سخنگوی وزارت بهداشت درستی آمار وزیر بهداشت را تأیید کند.
تناقض میان آمارهای موجود ما را برآن داشت تا با عرفانی رئیس اداره مراقبت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت و علیرضا وهابزاده مشاور وزیر بهداشت گفتگویی انجام دهیم تا چرایی این تناقضها را دریابیم، اما اولی ما را به سخنگوی وزارت بهداشت و دومی به اظهارات علیرضا رئیسی معاون وزیر بهداشت ارجاع داد.
مرجع رسمی اعلام آمار وزارت بهداشت است
سیما لاری سخنگوی وزارت بهداشت در این باره در گفتگو با فرارو اظهار کرد: مرجع رسمی اعلام آمار ابتلا، بستری و فوت ناشی از ابتلا به ویروس کرونا در کشور، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی است. این آمارها به صورت روزانه از طرف وزارت بهداشت اعلام میشود.
وی افزود: این موارد حاصل پاسخ مثبت تست مولکولی PCR است. هر فردی که با علائم ابتلا به ویروس کرونا به مراکز بهداشتی و درمانی مراجعه کند، در صورت صلاحدید پزشک، از او تست گرفته شده و اگر پاسخ تست مثبت باشد، خدمات درمانی یا مراقبتی بر اساس وضعیت بیمار انجام میشود.
لاری گفت: تستهای سرولوژی که برخی با تبلیغات، مردم را تشویق به انجامش میکنند، وضعیت فعلی بیمار از نظر ابتلا به ویروس کرونا را نشان نمیدهد و فقط میگوید که آیا فرد در گذشته به این ویروس مبتلا شده یا خیر. در نتیجه انجام این تست به هیچ عنوان توصیه نمیشود. از این تست برای کارهای تحقیقاتی استفاده میشود و تحقیقات مختلفی در کشور با استفاده از تست سرولوژی در حال انجام است.
سخنگوی وزارت بهداشت ادامه داد: یکی از تحقیقاتی که بر اساس تست سرولوژی انجام شده بود، به صورت تخمینی و نه به صورت قطعی، عدد 25 میلیون ابتلا به ویروس کرونا را اعلام کرده بود. مدلسازیها بر اساس ریاضی صورت میگیرد و اگر قرار باشد در ایران ۲۵ میلیون نفر به ویروس کرونا مبتلا شده باشند با تعمیم آن به سراسر جهان یعنی حدود ۳۰ درصد جمعیت جهان به این ویروس مبتلا شدند که چنین نیست. مبنای عدد ۲۵ میلیون نفر مبتلا در ایران ربطی به تست مولکولی یا PCR ندارد. مبنای جهانی در زمینه ابتلا، بستری و فوت ناشی از ابتلا به ویروس کرونا نیز همین تست مولکولی یا PCR است که در ایران هم انجام میشود.
اظهارات لاری همچون علیرضا رئیسی معاون وزیر بهداشت بر مبنا بودن تست pcr (از حلق) در شناسایی مبتلایان کرونا تأکید داشت. رئیسی نیز در این باره گفته است: در سطح دنیا فعلا تنها تست مورد تایید که نشان دهد فردی به ویروس مبتلاست یا خیر، تست pcr (از حلق) است. تست دیگر با نام تست سرولوژی شناخته میشود که به هیچ عنوان تستی برای تشخیص بیماری نیست و برای تشخیص بیماری توصیه نمیشود. اگر قرار باشد فردی کرونا مثبت تلقی شود باید پاسخ تست pcr در او مثبت شود.در مجموع در کل دنیا ۱۴.۵ میلیون نفر به کرونا مبتلا شدند و اعلام عدد ۲۵ میلیون ابتلا به کرونا آمار واقعی مورد تایید و استاندارد کشور ما نیست. آمار استاندارد بر مبنای تست pcr است.
وی افزود: بنابر توصیه سازمان بهداشت جهانی، تست سرولوژی تنها برای سریاپیدمیولوژی کاربرد دارد که با آن بتوانیم تخمین بزنیم وضعیت بروز بیماری در یک منطقه به چه صورت است. در سطح جهان تاکنون ۱۴.۵ میلیون مورد مثبت مبتلا به کرونا گزارش شده است، زیرا پایه اعلام این عدد تست pcr است. اگر بر این اساس قرار باشد بگوییم تعداد مبتلایان در کشورمان ۲۵ میلیون نفر است پس باید بگوییم میزان ابتلای جهانی به کرونا حدود یک میلیارد نفر است.
رئیسی ادامه داد: بر اساس همان پژوهش عنوان شد از هر هزار نفر مبتلا به ویروس، ۵۰۰ نفر فاقد علامت، ۳۵۰ نفر علایم خفیف، ۱۵۰ نفر هم بستری میشوند. با فرض درست بودن اعداد اعلام شده، ۱۵۰ نفر بستری به ازای هر هزار نفر یعنی باید ۳ میلیون نفر تاکنون در بیمارستانها بستری میشدند. این یعنی ماهیانه ۶۰۰ هزار بیمار که اگر کل تختهای کشور را حدود ۱۲۰ هزار نفر در نظر بگیریم این عدد اعلام شده بیانگر آن است که تعداد زیادی باید در این میان پشت درب بیمارستانها مانده باشند که چنین نیست. آن پژوهش در حد یک مطالعه قابل احترام است همانگونه که اعداد مختلف اینچنینی در سراسر جهان مطرح بوده است.
وی افزود: فرض کنید در کشوری ۸۰ میلیون نفری، ۲۰ میلیون بدون آنکه اطلاع داشته باشند به ویروس مبتلا شده باشند، تکلیف افرادی که از ابتلا یا عدم ابتلایشان مطلع نیستند چیست؟ ما باید سرنوشت و سلامت خود را به اصول علمی و توصیههای بهداشتی پیوند بزنیم، واقعیتها مهم است. بیماری درمان قطعی ندارد و واکسن هم هنوز در درسترس نیست. واکسن تا یک سال دیگر هم در دسترس نخواهد بود.رئیسی در کل اظهارات رئیس جمهور را مورد تایید و استاندارد کشور ندانست.