باید منافع ایران را با منافع اعراب گره بزنیم، تا آنها سیاست‌هایشان را تغییر دهند

فرارو- یک کارشناس مسایل جهان عرب درخواست کشورهای عضو شورای همکاری‌های خلیج فارس مبنی بر حل مسالمت‌آمیز پرونده هسته‌ای ایران را متاثر از افشاگری‌های سایت ویکی‌لیکس دانست و گفت: «اعراب قصد جبران دارند چرا که این اسناد افشا کرد که آنها در خفا مواضعی تند علیه ایران اتخاذ کرده‌اند.» وی همچنین درخواست این کشورها برای ایفای نقش در پرونده هسته‌ای ایران را جدی ندانست. 

کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس در نشست این شورا اعلام کرده اند که تمایلات هسته ای ایران را با "حساسیت زیاد" دنبال می کنند و از کشورهای غربی نیز خواسته اند که در مذاکرات جدید خود با ایران، نقش بیشتری برای کشورهای حوزه خلیج فارس در نظر بگیرند. 

محمود شریعتی دهقان در گفت‌وگو با خبرنگار «فرارو» در این باره که اعراب در مساله هسته‌ای به دنبال چه هستند، گفت: «موضعی که اخیر کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس پیرامون مذاکرات هسته‌ای ایران با 1+5 اتخاذ کردند مبنی بر اینکه ایران پاسخ مثبتی به تلاش‌های 1+5 دهد، امر جدیدی نیست و تکرار مواضع گذشته است، منتها درخواست آنها برای ایفای نقش در مذاکرات هسته‌ای اتفاقی جدید است.»

وی با بیان اینکه پیشنهاد ایفای نقش در مذاکرات به نظر نمی‌آید که به صورت جدی دنبال شود، گفت: «برای اینکه ایران در خواست کرده است ترکیه و برزیل به این مذاکرات بپیوندند.»

این نماینده سابق مجلس افزود: «از سوی دیگر اعراب نیز به صورت غیر مستقیم عنوان کرده‌اند هر توافقی که در منطقه صورت می‌گیرد باید با حضور آنها باشند.»

شریعتی دهاقان بیانیه شورای همکاری خلیج فارس را متاثر از افشاگری‌های سایت ویکی‌لیکس دانست و عنوان کرد: «این کشورها با عنوان اینکه پرونده هسته‌ای ایران باید به صورت مسالمت آمیز حل شود، قصد جبران دارند چرا که این اسناد افشا کرد که آنها در خفا مواضعی تند علیه ایران اتخاذ کرده‌اند.»

این کارشناس مسایل بین الملل دلیل دیگر ارائه چنین در خواستی از سوی اعراب را حساسیت آنها نسبت به امنیت نیروگاه بوشهر و مسایل منطقه‌ای ارزیابی کرد و گفت: «کشورهای عربی به دنبال آن هستند که اگر غرب در مسایل منطقه‌ای مانند عراق و لبنان با ایران توافق کرد، آنها نیز حضور داشته باشند.»

وی با بیان اینکه چون پرونده هسته‌ای ایران با 1+5 به نتیجه‌ای مثبت نرسیده است، بعید می‌دانم که این کشورها حضور فعالانه در مذاکرات مطرح کنند، اظهار کرد: «در این زمینه باید توجه کرد که اجلاس ژنو نیز بی نتیجه بود و تنها چیز ی که حاصل شد توافق برای اجلاس بعدی بود که عموما در این گونه موارد برای فرار از اعلام بی نتیجه بودن اجلاس صورت می‌گیرد.»

این تحلیل‌گر مسایل جهان عرب با اشاره به تحلیل کشورهای عربی از ایران گفت: «توجیه آنها نسبت به مساله ایران این است که چون ایران قدرت نظامی برتر در منطقه محسوب می‌شود، پس ما نیز باید قدرت داشته ‌باشیم.»

وی اضافه کرد: «در این زمینه هم چون نیروی انسانی و توان ساخت تسلیحات پیشرفته را ندارند، بنابراین به بستن پیمان‌های نظامی و خرید تسلیحات پیشرفته خارجی رو می‌آورند.»

شریعتی دهاقان با بیان اینکه ایران بارها تاکید کرده است که دکترین نظامی ما دفاعی بوده و برای کشورهای منطقه تهدید محسوب نمی‌شود، گفت: «در این راستا ایران به کشورهای منطقه پیشنهاد می‌دهد که پیمان امنیتی منطقه‌ای بسته شود ولی چون میان ایران و اعرب دیوار بی اعتمادی وجود دارد چنین چیزی محقق نمی‌شود.»

وی ادامه داد: «متاسفانه سیاست‌های دولت نیز نتوانسته این بی اعتمادی را کم کند. در زمان دولت های قبل اعتماد متقابل مقداری بیشتر شد ولی اکنون چنین اعتمادی برقرار نیست.»

این نماینده سابق مجلس توضیح داد: «دولت تلاش می‌کند تا با مشارکت در اجلاس‌های منطقه‌ای اعتماد را برقرار کند. مانند اجلاسی که در بحرین بود و آقای متکی در آنجا حضور یافت و اطمینان داد که ما هیچ حمله‌ای به کشورهای منطقه نخواهیم داشت.»

وی در پاسخ یه این سوال که آیا این تحلیل درست است که کشورهای عربی نسبت به حل مشکلات ایران با غرب بی میل هستند، گفت: «اعراب احساس می‌کنند، اگر جنگ شود آنها ضرر خواهند کرد و اگر توافق هم شود ممکن است آنها از ایران عقب بمانند. بنابراین اعراب متحیر بوده و استراتژی مشخصی را تعیین نکرده‌اند و نمی‌دانند که کجا باشند.»

وی با بیان اینکه منافع آنها ایجاب می‌کند در کنار ایران باشند، تاکید کرد: «در مجموع اعراب راضی نیستند که ایران از نظر صنعتی پیشرفت کند، آنها مسایل اقتصادی را پیگیری می‌کنند و اگر مشکلات اقتصادی برای ایران پیش بیاید یقینا آنها خوشحال می‌شود.»

این تحلیل‌گر مسایل خارجی با اشاره به نقش کشورهای عربی در تحریم اقتصادی ایران گفت: «گرچه برخی از این کشورها به دلیل آنکه از محاصره اقتصادی ایران ضرر می‌کنند ولی در مجموع برای اینکه یک ایران قدرتمند در منطقه حضور نداشته باشد، شاید بدشان نیاید به آن سمت حرکت کنند.»

وی ادامه داد: «ما باید منافع ایران را با منافع آنها گره بزنیم تا آنها برخی از سیاست‌های سنتی خود را تغییر دهند.»