چند روزی است که خبر مذاکرات محرمانه و پشت پرده‌ی ایران و آمریکا در عمان همه جا پیچیده است. پس از چند روز که طرف آمریکایی انجام مذاکرات پشت پرده با ایران را تکذیب کرد، لارا روزن، خبرنگاری که مسئله‌ی هسته‌ایی ایران را پوشش می‌دهد در حساب کاربری خود در دیپلماتیک از قول مقامات آمریکایی انجام مذاکرات غیر مستقیم با ایران را تایید کرد. اما این مذاکرات آیا بر سر احیای برجام است؟ اگر نه آیا ایران و آمریکا به دنبال دست‌یابی به توافقی نو هستند و برجام را رها کردند؟ با دیاکو حسینی کارشناس مسائل استراتژیک در مورد این پرسش‌ها گفتگو کردیم:
به گزارش خبرآنلاین، از چند و، چون این مذاکرات به خاطر محرمانه بودن چیزی در دست نیست به همین خاطر نمی‌توان با قطعیت و دقیق چیزی گفت، اما با وجود انتخابات پیش رو بعید به نظر می‌رسد که دولت بایدن آمادگی مذاکرات برجام را داشته باشد. طبیعی است که اگر دولت بایدن نتواند به توافق قوی‌تر و بهتر برای آمریکا دست پیدا کند؛ بهانه‌ی بسیار خوبی به جمهوری خواه داده است تا در آستانه‌ی انتخابات او را مورد هجمه‌های سنگینی قرار دهند. از طرفی مشهور شدن ایران به حمایت از روسیه در جنگ اوکراین دافعه‌ی بسیار بزرگی برای آمریکایی‌ها دارد و مذاکره با ایران در چنین شرایطی می‌تواند افکار عمومی مردم آمریکا را علیه آن‌ها بشوراند. با این اوصاف بعید به نظر می‌رسد که آمریکایی‌ها به دنبال مذاکره با ایران بر سر برجام باشند.
در حال حاضر مذاکرات فعلی پشت پرده با آمریکا برای این است که دولت بایدن به دنبال جلوگیری از تساعد تنش با ایران است و می‌خواهد به توافقی با ایران دست پیدا کند که از غنی‌سازی او در سطوح بالا جلوگیری و شفافیتش در زمینه‌ی هسته‌ایی را بیشتر کند در ازای محقق شدن این امر از فشار‌های تحریمی ایران کاسته می‌شود یعنی از سخت‌گیری در اجرای تحریم‌ها کاسته و ممکن است بخشی از دارایی‌های مسدود شده‌ی ایران آزاد شود. تبادل زندانی‌ها می‌تواند بخشی از سازوکار این کنترل تنش باشد. به غیر از این مسئله برای هیچکدام از طرفین عاقلانه نیست که در آستانه‌ی انتخابات بخواهند بر سر برجام مذاکره کنند. باید تا پایان انتخابات آمریکا منتظر ماند.
این اتفاق عملا افتاده است. بعد از عادی سازی روابط ایران با سعودی، مصر، بحرین و امارت عربی عملا یک توافق منطقه‌ایی جامع به وجود آمده هر چند به دلیل محرمانه بودن این مذاکره‌ها ما چیزی از چند و، چون آن‌ها نمی‌دانیم، اما این عادی‌سازی که می‌گویید در عمل اتفاق افتاده است. علی‌الحساب دو مسئله در مورد ایران باقی می‌ماند. یکی مسئله‌ی هسته‌ایی و شفافیت ایران در برنامه‌ِ اتمی خودش و دومی مسئله‌ی ایران و اسراییل که لاینحل به نظر می‌رسد و امکان ندارد که ایران بر سر مسئله‌ی اسراییل در مسیر مطلوب آمریکا قرار بگیرد. حل و فصل مسئله‌ی هسته‌ایی ایران هم از طریق برجام امکان پذیر است. شما باید زمان و شرایط ژئوپلیتیکی را بررسی کنید. زمانی که برجام در سال ۲۰۱۵ امضا شد؛ جنگ اوکراین رخ نداده بود، تنش آمریکا و چین تا این حد زیاد نبود. با این شرایط خیلی بعید به نظر می‌رسد که توافق جدیدی غیر از برجام بتواند همه‌ی تحریم‌های قبل از قطع‌نامه ۲۲۳۱ را لغو کند.
به نظر من راه حل ساده‌تری از یک توافق جدید پیش پای ایران و آمریکا قرار دارد. هر دو کشور باید از انتظارات حداکثری خودداری کنند هم آمریکایی‌ها نمی‌توانند به توافقی بهتر از برجام دست پیدا کنند و هم طرف ایرانی. به جز توافق‌های کوتاه مدت برای جلوگیری از تساعد تنش، غیر از برجام راه‌حل مناسب تری پیش روی هیچ کدام از طرفین نیست. شما دقیق اگر نگاه کنید همین برجام باقی مانده مانع از تشدید تنش بین دو کشور شده است. همین برجام هنوز کاری کرده که تحریم‌های شورای امنیت جاری نشوند. تحریم‌های فعلی تحریم‌های یک جانبه‌ی آمریکاست اگر چه این تحریم‌های یک جانبه مورد قبول بسیاری از کشورهاست، اما باز هم جلوی سرریز شدن تحریم‌های شورای امنیت را گرفته است. این نشان می‌دهد همین برجامی که طرفین اجرایش نمی‌کنند، اما هنوز زنده است و دارد اثر گذاری می‌کند.
بیست سال پیش هدف آمریکا از مواجه‌ی با ایران حمایت از متحدانش در حفظ چیرگی نظامی در منطقه‌ی موسوم به خاورمیانه و خلیج فارس بود. امروز آمریکا بعد از شکست سیاسی در افغانستان، لیبی، عراق و سوریه و یمن به این جمع بندی رسیده است که مقام چیرگی سابق را در خاورمیانه ندارند و با توجه به افزایش نفوذ روسیه و چین در این منطقه آمریکایی‌ها هم نگاهشان را نسبت به ایران و خاورمیانه تغییر داده‌اند. آن‌ها دنبال این نیستند که ایران را از تمام وجوه متوقف کنند یا نفوذ این کشور در منطقه را به صفر برگردانند بلکه می‌خواهند راه‌های استراتژیکی را فراهم کنند که لزوم مداخله‌ی آمریکا در این منطقه به حداقل برسد و با وجود یک ثبات استراتژیک در این منطقه نفود چین را کنترل کنند. این هدف با چیزی که جورج بوش پسر در سر داشت کاملا متفاوت است. غیر از چنین راهبردی را تنها عده‌ایی تندرو و جنگ طلب در آمریکا می‌خواهند. ما می‌توانیم با آمریکا به توافق خوبی برسیم به شرط اینکه نگاه واقع‌بینانه داشته باشیم. برجام هم تنها پلتفرمی است که بین ایران و آمریکا قرار دارد که در صورت احیا شدن می‌تواند مقدمه‌ی سلسله توافقات دیگری با آمریکا باشد. اما این چشم انداز فعلا باید کنار گذاشته شود تا انتخابات آمریکا تمام شود.
پاپ و موسولینی: اتحاد نامقدس مخفی؛ چگونه کلیسای کاتولیک با موسولینی همبستر شد؟
آیا صدام حسین واقعا «دیوانه خاورمیانه» بود؟
از کشتن افراد عینکی به جرم روشنفکر بودن تا حذف پول و مذهب از مناسبات اجتماعی / فاجعهبارترین حرکت قرن بیستم برای ساخت اتوپیای روستایی
شباهتهای قائد بغداد و پیشوای برلین؛ از میل به ویرانگری تا قهرمان پرستی
