ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور ایران به دعوت همتای ترکیه‌ای خود و برای انجام سفر رسمی، روز چهارشنبه در راس یک هیات عالی‌رتبه سیاسی و اقتصادی با استقبال عثمان آشکین‌بک، رئیس کمیسیون مشترک و وزیر ورزش و جوانان ترکیه وارد آنکارا، پایتخت ترکیه شد.
به گزارش دنیای اقتصاد، رئیسی ظهر روز چهارشنبه به وقت محلی در آغاز سفر خود به ترکیه در محل کاخ ریاست‌جمهوری «آق‌سرای» از سوی آقای «رجب طیب اردوغان» رئیس‌جمهور این کشور مورد استقبال رسمی قرار گرفت.
رئیس‌جمهور پس از انجام سفر رسمی فشرده و پرکار یک روزه، بامداد پنج‌شنبه ترکیه را به مقصد جمهوری اسلامی ایران ترک کرد. در جریان این دیدار با حضور مقامات ارشد دو کشور، هشتمین نشست شورای عالی همکاری ایران و ترکیه نیز برگزار شد. همچنین در این سفر ۱۰ سند همکاری مشترک بین تهران و آنکارا به امضا رسید. رئیس‌جمهور پس از حضور و سخنرانی در نشست مشترک ۴۰۰ تن از فعالان اقتصادی دو کشور که به اتفاق همتای ترکیه‌ای صورت گرفت، دیدار و گفت‌وگویی نیز با ایرانیان مقیم ترکیه داشت.
ابراهیم رئیسی در نشست خبری مشترک با رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه، ضمن ابراز رضایتمندی از برگزاری هشتمین نشست شورای عالی همکاری‌های ایران و ترکیه، بر اراده مقامات دو کشور برای ارتقا و جهش روابط در بخش‌های مختلف به ویژه در بخش تجاری و اقتصادی تاکید کرد و گفت: «معتقدیم دو کشور ایران و ترکیه با برخورداری از ظرفیت‌های بسیار بالا می‌توانند در مسیر توسعه و جهش در روابط گام‌های مهمی بردارند و در این راستا در مرحله اول برای افزایش همکاری‌های تجاری و اقتصادی به میزان ۳۰ میلیارد دلار هدف‌گذاری شده که با تلاش مسولان و فعالان اقتصادی دو کشور کاملا امکان تحقق آن وجود دارد.»
رئیس‌جمهور در ادامه بخش‌های مختلف انرژی، حمل‌ونقل جاده‌ای و ریلی، فرهنگی و مبارزه با تروریسم و جرایم سازمان‌یافته را از جمله زمینه‌های موجود و مورد توافق دو کشور برای توسعه و ارتقای سطح روابط میان ایران و ترکیه برشمرد.
رئیسی در ادامه اراده جدی کشور‌های منطقه در زمینه مبارزه با تروریسم را تنها راه ایجاد ثبات و امنیت در منطقه عنوان کرد و گفت: «جمهوری اسلامی ایران امنیت ترکیه و دیگر کشور‌های منطقه را امنیت خود می‌داند، کوچک‌ترین ناامنی در گوشه‌ای از منطقه بر ثبات و امنیت کل منطقه اثرگذار خواهد بود، بنابراین همکاری کشور‌های منطقه در این زمینه و در راستای خنثی‌سازی توطئه نظام سلطه برای اختلاف‌افکنی میان ملت‌های منطقه، تجزیه‌طلبی و ایجاد ناامنی بسیار موثر خواهد بود.»
رئیس‌جمهور به موضوع فلسطین و ظلم و جنایات رژیم غاصب صهیونیستی در غزه به عنوان یکی از مهم‌ترین مسائل مبتلا به جهان اسلام بلکه جهان بشریت اشاره کرد و گفت: «امروز کدام وجدان بیداری از این میزان از ظلم و جنایت علیه زنان و کودکان مظلوم غزه متاثر نیست؟
امروز فلسطین به مساله اول جهان اسلام و جهان بشریت تبدیل شده و همه ملت‌های آزاده تحت تاثیر مظلومیت مردم غزه قرار گرفته‌اند.»
رئیس‌جمهور در ادامه تصریح کرد: «قطعا همکاری ایران و ترکیه با دیگر کشور‌های اسلامی و ملت‌های آزاده و دغدغه‌مند نسبت به حقوق بشر در ایجاد و جایگزینی نظم نوین و عادلانه جهانی یا نظام ناعادلانه فعلی بسیار موثر خواهد بود.»
رئیسی همچنین محدودسازی ارتباط و قطع شریان‌های حیاتی رژیم صهیونیستی از سوی کشور‌های مرتبط با این رژیم را در وادار ساختن صهیونیست‌ها به توقف جنایت علیه مردم مظلوم غزه موثر و حائز اهمیت دانست و گفت: «جمهوری اسلامی ایران و ترکیه بر حمایت از فلسطین، مقاومت اسلامی، احقاق حقوق ملت فلسطین، رفع اشغال ۷۵ ساله و مواخذه اشغالگران توافق دارند و معتقدند استمرار جنایت نه مشروعیت‌ساز است و نه مالکیت خواهد آورد.»
رئیسی ضمن تشکر از میزبانی دولت ترکیه، اجرایی شدن توافقات صورت گرفته در شورای عالی همکاری‌های ایران و ترکیه را تامین‌کننده منافع دو کشور و دو ملت دانست و اظهار کرد: «معتقدیم همکاری‌های ایران و ترکیه به عنوان دو کشور بزرگ، با اهمیت و اثرگذار در منطقه برطرف‌کننده بسیاری از مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی خواهد بود.»
در ادامه برنامه‌های سفر رسمی رئیسی به ترکیه، مقامات دو کشور پس از حضور در هشتمین نشست شورای عالی همکاری‌های ایران و ترکیه، در حضور روسای جمهور، ۱۰ سند همکاری در زمینه‌های فرهنگی، رسانه و ارتباطات، حمل‌ونقل ریلی و هوایی، برق، انرژی و اقتصادی و مناطق آزاد تجاری امضا کردند.
این اسناد همکاری از سوی وزرای امور خارجه، راه و شهرسازی، نفت، کشور، فرهنگ و ارشاد اسلامی، دبیر شورای عالی مناطق آزاد تجاری-صنعتی و رئیس شرکت توانیر جمهوری اسلامی ایران و وزرای صنعت و فناوری، حمل‌ونقل و زیرساخت، انرژی و منابع طبیعی، کشور، فرهنگ و گردشگری، رئیس سازمان ارتباطات ریاست‌جمهوری و معاون وزیر تجارت ترکیه به امضا رسید.
ابراهیم رئیسی در هشتمین نشست شورای عالی همکاری اقتصادی دو کشور، با تاکید بر ضرورت تلاش مقامات دو کشور برای تسریع در اجرای کامل توافقات فیمابین اظهار کرد: «تشکیل و برگزاری هشت جلسه شورای عالی همکاری اقتصادی دو کشور نماد اراده سران ایران و ترکیه برای گسترش و ارتقای بیش از پیش سطح روابط فیمابین است و امیدوارم آثار آن در عرصه عمل نیز هر چه سریع‌تر آشکار شود.»
رئیس‌جمهور با تاکید بر بازنگری در سند همکاری‌های تجاری دو کشور برای رفع موانع توسعه تبادلات تجاری، به آمادگی جمهوری اسلامی ایران برای توسعه همکاری‌های دو کشور در زمینه انرژی اشاره کرد و گفت: «مشکلات فنی گذشته در زمینه تبادلات انرژی میان دو کشور با پیش‌بینی و برنامه‌ریزی دقیق قابل برطرف شدن است.»
همچنین رئیس‌جمهور با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران امنیت ترکیه را به مثابه امنیت خود مهم و غیرقابل خدشه می‌داند، خاطرنشان کرد: «وجود نگاه مشترک در زمینه مبارزه با تروریسم، قاچاق مواد مخدر و اسلحه و برخورد با گروه‌های تروریستی ایران و ترکیه را در کنار یکدیگر قرار داده و زمینه مناسبی بر ارتقای همکاری‌های دو کشور نه فقط در عرصه دو‌جانبه بلکه در حوزه‌های منطقه‌ای و جهانی و در چارچوب سازمان‌های بین‌المللی ایجاد کرده است.»
رئیس‌جمهور ترکیه نیز در این نشست با تسلیت شهادت حادثه تروریستی کرمان به دولت و ملت ایران گفت: «گفتگو‌های مفصلی برای توسعه تبادلات تجاری داشتیم و توافق کردیم که همه تلاش خود را برای رساندن حجم مبادلات به عدد ۳۰ میلیارد دلار به کار بگیریم.»
اردوغان به توافق دو کشور برای رونق‌بخشی به تجارت در مناطق مرزی دو کشور اشاره کرد و اظهار کرد: «دو کشور همچنین گفتگو‌های خوبی در زمینه تقویت همکاری در زمینه کریدور‌ها و مسیر‌های ریلی و جاده‌ای و تبادل باثبات انرژی به ویژه گاز داشتند.»
اردوغان در ادامه به گفتگو‌های صورت گرفته میان مقامات دو کشور درباره رخداد‌های غزه اشاره کرد و گفت: «ظلم و جنایات گسترده اسرائیل نسبت به فلسطینی‌ها استاندارد‌های دوگانه سازمان‌های جهانی را به نمایش گذاشت.»
وی با بیان اینکه ترکیه خواهان همکاری بیشتر در موضوع سوریه در چارچوب گفتگو‌های آستانه است، افزود: «در مورد عراق نیز ترکیه معتقد به ضرورت مقابله موثر، جدی و قاطع با تروریسم است.»
رئیس‌جمهور ترکیه ضرورت همکاری کشور‌های منطقه درباره تحولات افغانستان را نیز مورد تاکید قرار داد و اظهار کرد: «از بهبود و ارتقای سطح همکاری‌ها و مناسبات ایران و آذربایجان استقبال می‌کنیم.»
از جمله موارد دیگری که در این نشست روی آن توافق شد می‌توان به افزایش سرمایه‌گذاری شرکت‌های ترکیه‌ای در ایران؛ افزایش صادرات محصولات کشاورزی به ترکیه و رفع برخی موانع موجود؛ توسعه همکاری‌های حمل‌ونقل جاده‌ای میان طرفین؛ افزایش همکاری‌های بانکی؛ انعقاد قرارداد‌های تجاری بین مناطق آزاد دو کشور؛ افزایش صادرات و سوآپ گاز بین ایران و ترکمنستان و ترکیه؛ خرید و فروش برق بین دو کشور و افزایش ۲۰۰ میلیون دلاری سرمایه‌گذاری ترکیه در خطوط انتقال برق فیمابین (خوی-وان) و همکاری در حوزه ساخت فیلم، سریال، مشارکت متقابل در برگزاری نمایشگاه کتاب و عرصه گردشگری اشاره کرد.
رئیسی در بخش دیگری از این سفر شامگاه چهارشنبه در نشست مشترک فعالان اقتصادی دو کشور حضور یافت. رئیسی در این نشست، با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران مصمم به افزایش سطح روابط اقتصادی با ترکیه است، تصریح کرد: «جلوه این تصمیم در اسناد و توافق‌نامه‌هایی که امروز میان دو کشور به امضا رسید به نمایش درآمد.»
رئیس‌جمهور با اشاره به اینکه ایران و ترکیه ظرفیت‌های متقابل متنوعی برای گسترش همکاری‌های اقتصادی با یکدیگر دارند، افزود: «دو کشور برای افزایش حجم تبادلات تجاری تا ۳۰ میلیارد دلار در گام اول توافق کرده‌اند و شما فعالان اقتصادی افسران میدانی برای تحقق این هدف هستید.»
رئیسی با بیان اینکه به‌طور طبیعی در روند هر فعالیتی ممکن است مشکلات و کاستی‌هایی پیش بیاید، اظهار کرد: «مشکلات هر قدر هم جدی باشند نباید باعث توقف فعالیت‌ها و تلاش برای ارتقای سطح روابط فیمابین شود.»
در پایان سفر رئیس‌جمهور به ترکیه، دو کشور در بیانیه مشترکی بر عزم راسخ دو کشور برای گسترش مناسبات دو جانبه سیاسی، اقتصادی، فرهنگی تاکید کردند.
در این بیانیه، ایران و ترکیه ضمن تبیین دیدگاه‌های خود در خصوص مسائل مهم منطقه‌ای و بین‌المللی به ویژه ضرورت همکاری در راستای توقف فوری جنایات رژیم صهیونیستی علیه مردم مظلوم غزه، تاکید کردند: «برای بازگشت به شرایط عادی در منطقه دریای سرخ، اقدامات قاطع برای جلوگیری از جنایات رژیم صهیونیستی ضروری است.»
در بخشی از این بیانیه دو کشور برعزم خود برای مبارزه مشترک با همه اشکال و مظاهر تروریسم که به یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های عصر ما تبدیل شده و آسیب‌های زیادی در منطقه وارد کرده، تصریح کردند. ایران و ترکیه همچنین، توافق کردند با استفاده از سازوکار‌ها و موافقت‌نامه‌های دو جانبه موجود، همکاری‌های اقتصادی و تجاری باثبات، پایدار و منصفانه را تقویت کرده و برای ارتقای حداکثری حجم تجارت فیمابین و افزایش همکاری در حوزه انرژی تلاش کنند و با ایجاد محیط مناسب، سرمایه‌گذاری‌های متقابل را افزایش داده و بخش خصوصی دو طرف را برای افزایش همکاری و سرمایه‌گذاری متقابل ترغیب نمایند.
محکومیت جنایات وحشیانه رژیم صهیونیستی علیه مردم مظلوم غزه از دیگر موضوعات اصلی روسای جمهور دو کشور بود. دو طرف با ابراز نگرانی از تداوم این جنایات خواستار توقف فوری حملات رژیم اسرائیل، رفع فوری و بدون قید و شرط محاصره ظالمانه نوار غزه و ارسال فوری، کافی و بدون مانع کالا‌ها و خدمات ضروری به مردم فلسطین شده و بر حقوق مشروع و مسلم مردم فلسطین به ویژه حق دفاع از خود تاکید کردند. همچنین در این بیانیه دو طرف ضمن تاکید بر اراده متقابل خود به عنوان شرکای روند آستانه برای حفظ آرامش در سوریه، تعهد خود به تمامیت ارضی، یکپارچگی و حاکمیت سیاسی سوریه را تصریح نمودند.
