اقتصاد ایران در نیم‌قرن اخیر شاهد نارسایی‌هایی بوده است. در این بین کاهش ارزش ذاتی ریال موردی است که محل بحث بسیاری از فعالان اقتصادی است.
به گزارش شرق، آیزاک سعیدیان، اقتصاددان، با اشاره به ریزش مداوم ارزش ریال ایران به الجزیره گفت: «از سال ۱۹۶۰ کشور ایران سعی کرد تا تحولی بنیادین در امور اقتصادی کشور ایجاد کند و به تبع آن نرخ تولید ناخالص داخلی و رشد اقتصادی ایران در ۱۰ سال رشد بسیار خیره‌کننده‌ای را ثبت کرد. در آن زمان نرخ سود بانکی متناسب با تورم تک‌رقمی کشور از سوی دولت اعلام شده بود، اما به‌تدریج از سال ۱۹۷۰ ایران تصمیم گرفت بودجه کل کشور را بزرگ‌تر کند و به همین منظور تلاش کرد تا هم‌زمان با اوج‌گیری قیمت نفت در جهان درآمد‌های دلاری-نفتی را وارد اقتصاد کشور کند».
او ادامه داد: «از اوایل سال ۱۹۶۸ درآمد نفتی ایران به‌طور چشمگیری افزایش یافت؛ به‌طوری‌که ایران قبل از تاریخ فوق روزانه ۶۳۸ هزار بشکه نفت به فروش می‌رساند که این رقم پس از سال ۱۹۶۸ به روزانه شش میلیون بشکه رسید. به بیان ساده درآمد ایران از محل فروش نفت یکباره ۲۰ برابر افزایش یافت و با ورود پول نفت به اقتصاد ایران شاهد آن بودیم که حجم نقدینگی در ایران رو به افزایش گذاشت، اما متناسب با افزایش نقدینگی تورم در حال افزایش بود. در زمان مذکور با توجه به رشد اقتصادی و تولید ناخالص ملی مناسب دهه پیش، اقتصاد ایران توانست از خطر تورم و کاهش ارزش پول ملی در امان بماند».
این اقتصاددان تأکید کرد: «پس از انقلاب و شروع جنگ ایران و عراق و همچنین خروج سرمایه از کشور و خارج‌شدن بسیاری از صنایع و کارخانه‌ها از دست بخش خصوصی، تولید ناخالص داخلی ایران دچار معضلات زیادی شد. از آن پس دولت‌ها یکی پس از دیگری سعی بر آن داشتند تا بودجه‌های خود را در نبود تولید ناخالص داخلی مناسب، بر اساس درآمد‌های سرشار پایه‌گذاری کنند. همین امر موجب می‌شد حجم نقدینگی و پایه پولی افزایش پیدا کند و در طرف دیگر تورم افزایش یابد».
سعیدیان با اشاره به نقش تحریم در تداوم سقوط ارزش ریال گفت: «حجم نقدینگی فاقد پشتوانه تولید ناخالص داخلی ایران در سال‌های گذشته به‌صورت چشمگیر افزایش یافت و مجدد با خروج آمریکا از برجام، ارزش ریال مجدد سقوط کرد. در دولت ابراهیم رئیسی نیز بسیار سعی شد تا ارزش ریال در یک دامنه باثبات حفظ شود که این تلاش بدون توجه به نماگر‌های اقتصادی بود و با تنش‌های منطقه‌ای که به نوعی ریسک سیستماتیک محسوب می‌شد، مجدد ارزش ریال ایران سقوط کرد».
این اقتصاددان درباره پیش‌بینی خود از وضعیت اقتصاد در سال ۱۴۰۳ هم گفت: در سال ۱۴۰۳ پیش‌بینی می‌شود با توجه به رکود اقتصادی، تورم تولید کالا و اخذ مالیات سنگین بر مشاغل و تولیدکنندگان شاهد خروج سرمایه‌ها از ایران باشیم.
